Bouwtechnieken: Les 3 Materiaal
3 grote groepen van materiaal: beton + hout + natuursteen
Samenhang tussen vorm, materialen en proces (driehoeksverhouding)
belangrijk dat drie-eenheid onder druk komt te staan + verhouding wijzigt wanneer er aan het
eindproduct een eis wordt gesteld
Eis kan performantie (bepaalde sterkte), economisch of ecologisch, productioneel, esthetisch… zijn
= Samenhang laat zien dat bouwtechnieken verbonden zijn en 1 geheel vormen met het ontwerp
- Economische prestatie belangrijker = vorm en materiaalkeuze belangrijk om deel uit te maken van
het ontwerp
Alle materialen hebben specifieke kwaliteiten en toepassingsmogelijkheden
- Hout (vezelige structuur): goed inzetbaar voor opvangen trekkrachten, maar niet voor drukkrachten
- Natuursteen: goed inzetbaar voor drukkrachten, maar niet voor trekkrachten
Combinatie van materialen (samenwerking van individuele materialen) = vormen bepaald
resultaat (constructies, wapens, handwerktuigen…)
Composieten/samengestelde materialen = een combinatie van meerdere van materiaalgroepen,
samengesteld op te voldoen aan een bepaalde eis
(metalen, natuursteen, koolstoffen, hernieuwbare materialen, keramische materialen, kunststoffen…)
Adobe en gewapend beton = samengestelde materialen (composieten) met de toevoeging van
vezels/staal het eindproduct verbeteren (GB carbon-/glasvezels)
1. Bouwstenen
Natuursteen
Dry stone wall (Amdework, Ethiopië): ruwe stenen worden gestapeld
zonder toevoeging van bindmiddel (gepuzzeld tot een stevig systeem)
- Opening raam = zoeken voor de perfecte stenen
Binnen deze architectuur: geen grote openingen maken (beperkte architectuur)
Locatie beslist ontwerp
Locatie Amdework: landschap bestaat enkel uit rotsen (geen bomen, wegen, huizen…)
Inwoners hebben enkel de mogelijkheid om te bouwen met plaatselijke natuursteen
Geen transport of machines mogelijk want geen wegen
Transport: inwoners zelf moeten stenen transporteren adhv ezels (grote bouwstenen niet
transporteerbaar en dus niet mogelijk) + geen machines, kranen… om helpen bouwen
Tools: stenen moeten ter plaatse gekapt worden zodat ze gedragen kunnen worden door de mens
(met hamer en bijtel) nooit mooi recht, want geen machines
Natuurstenen worden op de werf op de juiste maat gekapt + op elkaar gestapeld met bepaalde
techniek (zonder cement)
Muur onderaan is breder dan bovenaan, zodat ze niet omvallen door hun eigen gewicht
touw gespannen om de muur zo recht mogelijk te bouwen
= met beperkte architectuur een rechte en strakke architectuur realiseren
, Natuursteen in het Westen
machinaal ontgonnen uit steengroeves + natuursteenblokken zijn geslepen in de gewenste vorm
met machines, kranen… (groter door machinaal transport)
- Zelfde materiaal = verschillende architectuur op verschillende locaties
LOCTATIE + TRANSPORT + MIDDELEN = BELANGRIJK VOOR HET ONTWERPEN
Eeuwenoud mysterie tempel in Libanon, werd 9000 jaar geleden gebouwd uit enorme rotsblokken
(hoe erin geslaagd om zo een perfecte rotsblokken te kappen? + hoe grote rotsblokken
getransporteerd? + Hoe perfect stapelen zonder machines?)
Vroeger gebruik gemaakt van slaven (enorm veel werkkracht)
Nu zijn arbeidskrachten veel te duur om nog zo een gebouwen te maken
Nu Perfect berekenen van maten, krachten, gewicht in natuursteen: innovatief omgaan van
natuursteen met de technieken van vandaag
Armadillo (Architectuur Biennale, Venetië, 2016), proces natuursteen
Ontwerp kan ontstaan uit materiaal zelf: materialen uitpleuren tot de
meest zuivere vorm en daarmee een structuur te ontwerpen
Adobe (klei/aarde)
= Zand + water + klei + organische materialen (stro/mest) gestampt in blokjes en gedroogd in zon
- Stro en mest zorgen ervoor dat vanaf de steen droog en begint de
scheuren, deze niet uit elkaar gaat vallen (bindingselement)
Goedkope steen: kan gemaakt worden van de aarden van de
site zelf gemengd met stro (ecologisch)
Aarde = bewerkbaar + vochtig
- Adobe (vezels die dienen als strekwapening): wanneer adobeblokken drogen zullen deze krimpen en
scheurt de adobeblok, vezels zorgen dat blok niet uit elkaar valt adobe wordt in blokjes
samengeperst (zonder luchtbellen om stabiliteit te verzekeren)
Bij het drogen = gebruik van stro: zodat blokjes niet aan de grond gaan vastplakken
Adobe-huis + Adobe-stenen die drogen in zon (kleur stenen komt overeen met de omgeving door het
gebruik van dezelfde aarde als op de site = geen transport)
Bij het afbreken van huis = aarde kan worden gerecupereerd (gebouw zonder afval)
- Adobeblokken direct op grond geplaatst (geen fundering): wanneer het regent worden onderste
stenen nat en verliezen ze hun krachten/stabiliteit
CEB (klei/aarde)
= leemsteen
Bibliotheek van Muyinga
= Stenen gemaakt uit aarde en zijn veel gelijkmatiger (krijgt
krachten door het samenpersen van zand en klei)
- Lijken op bakstenen maar ipv bakken zijn ze gedroogd
minder energie + blijft een omkeerbaar product (ecologisch)
Handpers (op site geen elektriciteit): door een hefboom worden de stenen samengeperst met zeer
hoge kracht geen energie nodig
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maximevlietinck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,09. Je zit daarna nergens aan vast.