Samenvatting
samenvatting 19de eeuw en 20ste eeuw
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
hoofdpunten en kenmerkende aspecten uit de 19de en 20ste eeuw
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Vroegmoderne tijdTijdvak 5: 1500-
1600H
H 8 De tijd van de burgers een stoommachines
8.1 de industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële
samenleving
8.2 de opkomst van de politiek maatschappelijke stromingen:
liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme
8.3 voortschrijdende democratie met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan
het politieke proces
8.5 discussies over de sociale kwestie , de opkomst van de emancipatiebewegingen
8.6 de moderne vorm van imperialisme die verband hield met industrialisatie
H 9 De tijd van de wereldoorlogen
9.1 het voeren van 2 wereldoorlogen
verwoestingen op een niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de
betrokkenheid van burgers
9.2 de crisis van het wereldkapitalisme
9.3 het in de praktijk brengen van de totalitaire ideologie communisme en
fascisme/nationaalsocialisme
9.4 de rol van de moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van
massaorganisatie
9.6 racisme en discriminatie die leiden tot genocide in het bijzonder op de joden
9.7 de Duitse bezetting van Nederland
9.8 vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme
H 10 De tijd van de televisie en de computer
10.1 de dekolonisatie die een einde maakte aan de westerse hegemonie ( overmacht) in
de wereld
10.2 de verdeling van de wereld in 2 ideologische blokken in de greep van een
wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
10.3 de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig aanleiding gaf tot
ingrijpende sociaal-culturele veranderingen.
10.4 de eenwording van Europa
10.5 de ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen
,Hoofdstuk 8 Industriele revolutie
De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële
samenleving.
Industriële revolutie (begon in Engeland) => producten werden niet meer met de hand het
begon in de:
textiel industrie
Britse ondernemers importeerden katoen uit India
Toen werden er spinnewielen en weefgetouwen aangesloten aan een stoommachine die was
ontwikkeld in de mijnen door
1784 uitvinder James Watt: stoommachine dor steenkool te verbranden ontstaat er stoomdruk
Gevolgen:
Er kwamen veel fabrieken
Mensen van het platteland trokken naar de steden om daar te wonen en te werken
(de steden werden dus steeds groter)
Fabrieksarbeiders leefde en werkte in slechte omstandigheden
Discussie over de sociale kwestie
Naast de industriële revolutie was er ook een:
o Agrarische revolutie => verbetering van de landbouwmethodes - Gevolg:
er kon steeds meer voedsel verbouwd worden met minder arbeiders
o Transportrevolutie => door het aanleggen van (water)kanalen en het
bouwen van spoorwegen konden goederen sneller vervoerd worden
8.3 Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en
vrouwen in het politiek proces.
Nieuwe Europese orde:
Congres van Wenen 1814-1815: buffer rond Franrijk daarom werden bv Belgie en
Nederland bij elkaar gevoegd.
Er werden in veel landen autoritaire monarchien ingericht nadat Napoleon verslagen was:
De voorrechten van de adel en kerk en monarchie en leger werden in Europa hersteld
uit angst voor nieuw revoluties waaruit een nieuwe Napoleon kon ontstaat
Nederland werd een monarchie: Willem I werd koning. Er kwam een grondwet en een
parlement, maar de volksinvloed was er nauwelijks. Het parlement had geen macht.
Willem I de koning regeerde via ‘decreten’ dat was ook de bedoeling van de andere
Europese landen die een sterk Nederland. Ze wilden ten noorden van Frankrijk, Daarom
werden Nl en Belgie samengevoegd.
, 1830: Belgie scheidde zich van Nederland af
In 1848 kreeg Nederland een nieuwe grondwet, gemaakt door de liberale premier Thorbecke,
(een soort Mark Rutte), de Willem II ( zoon van Willem I) had hem dit gevraagd.
De Tweede Kamer kreeg de meeste macht en werd direct gekozen door de burgers. De macht
van de koning nam af, we kregen een constitutionele monarchie. Nederland was nog niet een
echte democratie omdat het stemrecht werd gekoppeld aan je inkomen als man
(censuskiesrecht). Vrouwen hadden nog geen stemrecht toen in 1848. De Kamer ( de
volksvertegenwoordigers) kreeg recht van enquete ( en recht van onderzoek ) en recht van
amandement ( recht om aanpassing van wetvoorstellen) er was vrijheid van drukpers en van
onderwijs
De macht lag nu wel bij het Parlement door ministeriële verantwoordelijkheid. Wat
betekent dit? Via ministeriële verantwoordelijkheid, waren de ministers aan het parlement
verantwoording schuldig over hun handelen en niet meer aan koning. En de koning was
onschendbaar (doet hij iets fout dan zijn ministers verantwoordelijk).
Thorbecke zorgde voor een parlementair stelsel, maar er was nog geen parlementaire
democratie. Wat ontbrak er? Er was geen algemeen kiesrecht.
.Vanaf 1870 verdwenen langzamerhand de conservatieven en kwamen de socialisten en linkse
liberalen op die kiesrechtuitbreiding eisten.
8.2 de opkomst van de politiek maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme,
socialisme, confessionalisme en feminisme
1. Liberalisme vrijheid en gelijkheid – overheid mag zich niet met de samenleving
bemoeien en moet alleen zorgen voor veiligheid
2. Nationalisme mensen moeten trouw zijn aan hun eigen land en volk, een beweging
die zich sterk maakte voor het eigen volk. Ze streefden naar een eigen natiestaat.
3. Confessionalisme godsdienst is het belangrijkst
4. Socialisme gelijkheid – eerlijke verdeling van de macht en goederen – overheid moet
zich wel bemoeien met de samenleving
5. Feminisme gelijkheid tussen man en vrouw
Liberalisme = vooral een stroming die bij de rijke burgers populair was
Socialisme = vooral een stroming die bij de arme arbeiders populair was
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper info4216. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78677 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen