Inhoud
Samenvatninimmunoloiien SC-IMM3V-13.........................................................................................2
esn1:ninleidininimmunoloiie,nelementennvannhetnimmuunsysteem,ncellulairencomponentennvannhet
immuunsysteem.................................................................................................................................2
esn2:ninnatenimmunity,nniet-cellulairencomponenten,ncomplementnsysteem..................................10
esn3:ndeeln2ninnatenimmunity:ncytokinesnennontstekinisreactes.....................................................15
esn4:nDenstructuurnvannantlichamennennB-celnreceptorennennantlichaamnefectorn unctes............21
esn5:nDiversiteitnBCRnennantlichaam,nontwikkelininvannB-cellennennCasestudynMM........................30
esn6:nantieennherkenninindoorn -lym ocyten,n CR,nMHCnennantieenpresentate.........................34
esn7:n -celnontwikkelini,nrecirculate,nhomininnaarnlym eorianennennantieenpresentatenvianAPC.
..........................................................................................................................................................39
esn8:n -celniemedieerdenimmuniteit...............................................................................................43
esn9:nB-celnennantsto niemedieerdenimmuniteit.............................................................................46
esn10:ncellulairencytotoxiciteit.........................................................................................................50
esn11:noverievoeliiheidsreactenvannhetnimmuunsysteem.............................................................55
esn12:nAuto-immuniteitnennauto-immuunziekten,ncasestudynMS....................................................61
esn1:ninleidininimmunoloiie,nelementennvannhetnimmuunsysteem,ncellulairencomponentennvannhet
immuunsysteem.................................................................................................................................2
esn2:ninnatenimmunity,nniet-cellulairencomponenten,ncomplementnsysteem..................................10
esn3:ndeeln2ninnatenimmunity:ncytokinesnennontstekinisreactes.....................................................15
esn4:nDenstructuurnvannantlichamennennB-celnreceptorennennantlichaamnefectorn unctes............21
esn5:nDiversiteitnBCRnennantlichaam,nontwikkelininvannB-cellennennCasestudynMM.......................30
esn6:nantieennherkenninindoorn -lym ocyten,n CR,nMHCnennantieenpresentate........................34
esn7:n -celnontwikkelini,nrecirculate,nhomininnaarnlym eorianennennantieenpresentatenvianAPC.
.........................................................................................................................................................39
esn8:n -celniemedieerdenimmuniteit...............................................................................................43
esn9:nB-celnennantsto niemedieerdenimmuniteit.............................................................................46
esn10:ncellulairencytotoxiciteit.........................................................................................................50
esn11:noverievoeliiheidsreactenvannhetnimmuunsysteem.............................................................55
esn12:nAuto-immuniteitnennauto-immuunziekten,ncasestudynMS....................................................60
Dezensamenvatninbevatnallenlessennvannimmunoloiien( SC-IMM3V-13).nDezensamenvatninisnzeern
uitiebreidnenniedetailleerdnmetnafeeldiniennternondersteunini.nOoknbevatnditndocumentnpernlesnden
in ormatenvanndenverbondenncasestudies!n
,Samenvatting immunologie TLSC-IMM3V-13
Les 1: inleiding immunologie, elementen van het immuunsysteem,
cellulaire componenten van het immuunsysteem
Vaccinate:ninentninmetneennverzwakt,ndoodno ndeelnvanneennpathoieen,
waardoornhetnlichaamnzel nantstofennteiennditnpathoieenniaatnmakennen
hierdoornbeschermdnisnteienneennnatuurlijkenin ectenmetneennlevend
pathoieen.n
- Somsnmakennpathoienenntoxischenstofen,ndannwordtner
ievaccineerdnteienndatntoxine.nHierbijnwordtnerneennlooknanlike
toxischensto ninieëntnzodatnalsnjendentoxischensto nbinnennkrijitninnje
lichaamnjenjezel nernteiennkannbeschermen.n
Vaccinateniraadn<90%nkannzoriennvoorneennuitbraaknomdatnnietnienoei
mensennmeernbeschermdnzijn.n
Immunoloiie:ndenbioloiischenwetenschapndienonderzoekndoetnnaarnen ysioloiischenmechanismennvann
hetnimmuunsysteemninndena weernteiennbinneniedroniennlichaamsvreemdenorianismen,ncellenno n
stofen.n
Immuunsysteem:nhetncomplexnverdediiinissysteemnbestaandenuitncellennennoplosbarenmoleculenndien
nauwnsamenwerkennomnbinneniedroniennorianismennennlichaamsvreemdencellen/stofenntenweren.n
- A weernteienncellennisnbijvoorbeeldnbijntumorncellenno ndonororianen/bloedtrans usienmetn
eennverkeerdenbloediroep.n
Voorbeeldennvannpathoienenndienonsnkunnennbedreiien:n(ziekteverwekkendnlichaamsvreemden
micro-orianismen)
- Bacteriënnnvianloni,ndarm,nhuid
- Virussennnvianbloed,nloni
- Funiin(schimmels,niisten)nnviandenhuid
- Parasietenn(worm)nnviandendarmn
,Pathoienen:n
1. Epidermophytonnfoccosumn(schimmelnopndenhuid)n
2. ImmunodefcencynvirusnHIVn(virusninnhetnbloed)n
3. Infuenzanvirusn(iriepnvirusninndenlonien)n
4. Schistosomanmansinin(wormninndendarmen)n
5. Candidanalbicansn(schimmelnopndenhuid)n
6. Staphylococcusnaureusn(bacterienopndenhuid)n
7. Mycobacterientuberculosisn(loninbacterie)n
8. Streptococcusnpyoienesn(darmbacterie)n
9. isterianmonocytoienesn(darmbacterie)n
10. Salmonellansppn(darmbacterie)n
Ernzijnntweeniroepennpathoienen:n
- Extracellulairenpathoienenn
o Bevindennzichnnormaalnbuitenndencellen.nZijnnmicro-orianismenndiendeniastheern
in ecterennennveelalnoverlevennbuitenniastheercellenninndenwee selsno nhetnbloed
- Intracellulairenpathoienen
o Hebbenncellennnodiinomnzichnvoorntenkunnennplantenno nomnzichntenverstoppennvoorn
hetnimmuunsysteem.nZijnnmicro-orianismenndiendeniastheernin ecterennennveelaln
overlevenninnhetncytoplasmanvanndeniastheercellen.
Ernkannopnverschillendenplekkenndusnpathoienennaanietrofennwordennennafankelijknvannwaarnzenzich
bevindennmoetnhetnlichaamneennstrateiientoepassennomndenpathoienenndenkopninntendrukken.n
nEennbacterieniebuiktnhetncytoskeletnomnzichndoorndencelnheenntenbeweien.n
- Bacteriënnkunnennooknvanndenenencelnnaarndenanderencelniaanndoornmiddelnvannvesiclesndien
wordenndoorieievennaannnabijnieleienncellen.nDenbacterieniebruiktndencellenndannooknomn
zichntenverstoppennvoornhetnimmuunsysteemnmaarnooknomnzichnuiteindelijknten
vermeniivuldiien.n
Eennadequatena weerreactenvereist:n
- Goedenherkennininvannniet-lichaamseiiennpartkelsnndusnwatnisnlichaamseiiennennwatnnietn
- Juistenennspecifekenimmuunreactennjuistnbetekendnnietntensterknwanneernnietnnodiinennniet
nnnnnnnnnnnntenzwaknwanneerndenpathoieennsterknis
- Goedenennsnelleneliminateno nneutralisatenvannhetnlichaamsvreemdenpartkeln
- Goedenopbouwnvanneennimmunoloiischnieheuienn
o Vaccinatesno nviandennatuurlijkenweinverkreien
3nliniesnvanna weer:n
- 1enlinienvanna weernnnatuurlijkenbarrièresn
- 2enlinienvanna weernnsommiienceltypennmetnbijbehorendenoplosbarenmoleculennvannhetn
nnnnnnnnnnnimmuunsysteem
- 3enlinienvanna weernn nennB-lym ocytennvannhetnimmuunsysteem
o Cellulairenimmuniteitnnhelpern nlym ocytennenncytotoxischen -lym ocyten
o Humoralenimmuniteitnnantsto productenvoornB-lym ocytenn
, 1enenn2enlinienvanna weernzijnnaanieborenno welnhetninnatenimmuunsysteemnennisnaspecifekena weern
3enlinienvanna weernisnverworven/nadapte /nacquirednimmuunsysteemnennisnspecifekena weer
Denkenmerkennvannhetninnate/nadaptvenimmuunsysteem:n
Innate/naanieborenn Adaptve/nverworvenn
Basalena weernmechanismennalnbijnieboorten Ontwikkeltnzichnnancontactnmetneennpathoieenn
aanweziin
Snelnennonmiddellijknbeschikbaar/nacte n Komtnrelate ntraainopnianin
Weiniinpathoieen-specifeknnaspecifekn Zeernpathoieennspecifekn
Geennopbouwnvannimmunoloiischnieheuiennnn Welnopbouwnvannimmunoloiischnieheuiennnnnn
na weerreactenisnconstantn na weerreactenverbetertnzichnnanelkenin ecte
Hetnaanieborennennadaptevena weermechanismenversterkennenncomplementeren
elkaar.n
- Gelenlijn:nisnbijnnormalenmensen,neerstneennkleinenverhoiininvannhetnaantal
micro-orianismennenndaarnanhelemaalnteruiiebrachtnomdatnjendeze
verslaiennhebt.n
- Rodenlijn:nieenninnatenimmuunsysteem,nin ectenisnkortnennhefii,
immuunsysteemnheefnnietnienoeina weernomnhetnmicro-orianismenteien
tenhoudennennuitntenschakelen
- Groenenlijn:nieennadapte nimmuunsysteem,nieennioednwerkenden nennBncellen.nOpndenlanien
termijnnianjendoodnaannallerleinin ectes.n
Alleenneenninnatenimmuunsysteemnisnnietnvoldoendenomnhetnlichaamntenbeschermennteienn
pathoienenninndenomievini.n
1enlinienvanna weernheefn3nnatuurlijkenbarrières:n
- Mechanischnn
o Epitheelcellennmetntihtnjunctons,nmucus,ntranen,nniezen,nhoesten,nspeeksel
- Chemischnn
o Vetzurennopndenhuid,n aienpHnennantmicrobiëlenenzymenninndendarm,npulmonairen
sul actant,nantmicrobiëlenenzymenninntranennennspeeksel,nantmicrobiëlenpeptden
- Microbioloiischn
o Normalenmicrobiotcan
Bacteriostatsch:nremtndenbacterieniroein
Bactericide:ndoodnbacteriënn
acto errine:nkomtnvoorninntraanvochtnennmoedermelkn
- Bindtnijzern2+,nisneennsto ndienbacteriënnnodiinhebbennomnteniroeien.nDitnwerktndusn
bacteriostatsch.nn
ysozym:nafraaknvannpeptdoilycanenninndencelwandnvanniramnpositevenennneiatevenbacteriën.n
- Bacterienwordtnhierdoornieremdninnzijnniroeinenniaatnuiteindelijknkapotn
Antbacteriëlenpeptden:nkleinenoplosbarenmoleculennvannhetninnatenimmuunsysteemndienveelnsoorten
bacteriënndoden.n
- De ensinesnisneennvoorbeeld.nWordtnieproduceerdndoorno.a.ndendarmwandnenn
huidepitheelcellennenn aiocyten.nZoriennernvoorndatnhetncelmembraannvanneennbacterienlekn
raaktnenndenbacterieniaatndaardoorndood.n