Naam: XX
Studentennummer: XX
Datum: 15 november 2018
NCOI Opleidingengroep
HBO Bachelor Financial Services Management Docent: XX
Financial Risk Management Vertrouwelijk
,Voorwoord
Mijn naam is XX, ik ben XX jaar, wonend te XX.
Sinds 1990 ben ik werkzaam bij de Rabobank. Vers van school (M.E.A.O) startte ik als 19-jarige mijn
carriere als commercieel binnendienstmedewerker. Thans ben ik werkzaam als Financieringsspecialist
Grootzakelijk Food & Agri.
Als Financieringsspecialst Grootzakelijk houd ik mij bezig met o.a. het analyseren van de financiële situatie
en behoeften van de klant en analyseer ik financieringsaanvragen van klanten en prospects. Daarnaast
structureer ik financieringsoplossingen en geef ik een oordeel over de kredietwaardigheid van een klant of
prospect. Hierbij werk ik nauw samen met de Accountmanager Grootzakelijk. Ik licht financierings-
constructies toe.
ln december 2017 ben ik gestart met de Bachelor opleiding Financial Services Management. De reden dat
ik voor de HBO Bachelor FSM heb gekozen is om mijn diplomaniveau (thans MBO) aan te laten sluiten aan
mijn HBO werk- en denkniveau. Een tweede reden is een stuk kennisverbreding en verdieping met als doel
een mogelijke andere functie.
Mijn huidige werk vind ik nog steeds boeiend en uitdagend, maar de bankenwereld is erg in beweging.
Hiervoor wil ik mijn ogen niet sluiten. Het is realistisch dat ook in mijn functie wijzigingen doorgevoerd
worden en mogelijk een krimp plaats zal vinden. Hier wil ik op voorbereid zijn. Een HBO-opleiding zal mij
meer mogelijkheden en kansen geven.
Dit rapport heb ik geschreven als examenopdracht voor de module Financial Risk Management. Deze
module is een onderdeel van de opleiding Financial Services Management die ik volg bij de NCOI. In deze
module breng ik de financiële risico’s van FrieslandCampina in beeld en stel in een advies op voor het
beperken van de risico’s voor de toekomst.
Mijn dank gaat uit naar de Rabobank XX, die mij de mogelijkheid en de ruimte heeft gegeven om deze
opleiding te volgen.
1
,Samenvatting
Dit rapport heb ik geschreven als examenopdracht voor de module Financial Risk Management. Deze
module is een onderdeel van de opleiding Financial Services Management die ik volg bij de NCOI. Ik heb
gekozen voor het maken van een risicoanalyse van het bedrijf FrieslandCampina.
Risicomanagement heeft te maken met de mate waarin ondernemingen wensen hun financiële risico’s
als gevolg van prijsfluctuaties te beheersen. Risico’s afdekken wordt ook wel hedging genoemd.
Blootstaan aan een bepaald risico noemt men ook wel exposure.
FrieslandCampina produceert en verkoopt zuivelproducten aan consumenten in een groot aantal
Europese landen, in Azië en in Afrika. De producten van FrieslandCampina worden verkocht meer dan
100 landen. Het doel van deze opdracht is het in beeld brengen van de verschillende risico’s waar
FrieslandCampina mee te maken heeft. Waar bestaan deze risico’s uit en hoe kunnen die beheerst
worden?
Om de verschillende risico’s in beeld te brengen heb ik gebruik gemaakt van het COSO II model. De
belangrijkste risico’s zijn uitgewerkt en geanalyseerd. Een groot risico voor FrieslandCampina vormen de
marktrisico’s en dan met name renterisico’s en valutarisico’s. Wanneer deze onvoldoende worden
beheerst, kunnen fluctuaties hierin een belangrijk gevolg hebben op de winstgevendheid van het bedrijf.
Daarnaast is het voor FrieslandCampina van groot belang om de kredietrisico’s te beheersen, aangezien
deze een grote invloed kunnen hebben op de liquiditeiten en daarmee de cashlow.
Om deze risico’s te beperken wordt er aktief gebruik gemaakt van derivaten om een deel van het
renterisico uit te sluiten en worden dochterondernemingen in het buitenland zoveel mogelijk financierd in
de valuta van het betreffende land. Om de kredietrisico’s zo veel als mogelijk uit te sluiten worden de
volgende maatregelen genomen:
• vooruitbetaling, contante betaling bij ontvangst goederen of verstrekking van een onderpand;
• afdekking door middel van kredietbrieven of bankgaranties;
• kredietverzekering.
Na analyse van de belangrijkste risico’s is door mij vastgesteld dat niet alle risico’s volledig afgedekt
worden. Dit is een bewuste en acceptabele strategie gezien het weerstandvermogen en de behaalde
resultaten van de onderneming. De risicohouding is hiermee risiconeutraal.
De conclusie kan getrokken worden dat FrieslandCampina het risicomanagement goed in beeld heeft en
voldoende adequaat reageert op ontstane risico’s. Dat neemt niet weg dat men continue alert moet zijn op
allerlei factoren. Het is aan te bevelen om de aanwezige risico’s voortdurend te blijven monitoren. Risico’s
kunnen zo op tijd signaleert worden en kan er alert gereageerd worden door, waar nodig, alsnog
beheersmaatregelen te nemen.
Om de juiste ratio’s, met betrekking tot de liquiditeit, te bepalen adviseer ik tevens FrieslandCampina om
dit per kwartaal te berekenen met behulp van een liquiditeitsbegroting. Dit geeft een actueler beeld dan een
jaarrekening en kan er eerder bijgestuurd worden.
,Inleiding
Risicomanagement heeft te maken met de mate waarin ondernemingen wensen hun financiële risico’s als
gevolg van prijsfluctuaties te beheersen. Risico’s afdekken wordt ook wel hedging genoemd. Blootstaan
aan een bepaald risico exposure genoemd.
Ik heb gekozen voor het maken van een risicoanalyse van het bedrijf FrieslandCampina. De klantengroep
van de afdeling Food & Agri, waar ik werkzaam ben, bestaat voor ruim 90% uit melkveebedrijven. Een
groot deel van deze melkveebedrijven levert de melk aan FrieslandCampina. Het is voor deze
melkveebedrijven van groot belang dat FrieslandCampina een gezond en sterk bedrijf is, aangezien
FrieslandCampina verrreweg voor het grootste deel van hun omzet zorgt. Met deze moduleopdracht ga ik
onderzoeken hoe solide het bedrijf FrieslandCampina is. Daarbij ga ik de belangrijkste risico’s in beeld
brengen als ook een aanbeveling doen om deze risico’s te beheersen en/of terug te brengen.
Organisatie
FrieslandCampina produceert en verkoopt zuivelproducten aan consumenten in een groot aantal Europese
landen, in Azië en in Afrika. FrieslandCampina heeft vestigingen in 34 landen met bijna 24.000
medewerkers. De producten van FrieslandCampina worden verkocht meer dan 100 landen.
Zuivelcoöperatie FrieslandCampina is een coöperatie met 18.645 ledenmelkveehouders in Nederland,
Duitsland en België. Daarmee is het bedrijf een van de grootste zuivelcoöperaties in de wereld. Deze
coöperatie is 100% eigenaar van de onderneming FrieslandCampina N.V. (hierna te noemen
FrieslandCampina). De leden-melkveehouders zijn via de coöperatie dus gezamenlijk eigenaar en
toezichthouders van de onderneming. De onderneming wordt geleid door het dagelijkse bestuur en
verschillende commisies (zie organigram in Bijlage 1).
Missie
Het produceren in een veilige omgeving voedselveilige producten, die voldoen aan de wensen van de
klanten. Aandacht hebben voor het milieu en continue werken aan verbetering.
Visie
De prioriteit ligt bij de veiligheid van medewerkers, contractors en bezoekers, de voedselveiligheid en
kwaliteit van producten en efficiency.
Strategie
In de route2020-strategie zijn keuzes gemaakt om kapitaal, productiemiddelen en medewerkers zodanig in
te zetten dat op de lange termijn en op duurzame wijze waarde wordt gecreëerd voor de leden-
melkveehouders en voor de samenleving. Daarbij heeft FrieslandCampina het doel om de leidende posities
in groeimarkten uit te breiden, het beschermen van het volume in thuismarkten en het ontwikkelen van
toekomstige markten.
De vraag in deze opdracht is:
Zuivelverwerkende ondernemingen hebben te maken met verschillende risico’s. Waar bestaan deze
risico’s uit en hoe kunnen die beheerst worden?
Leeswijzer:
Eerst wordt de financiële structuur en de planning van het bedrijf beschreven. Vervolgens zullen de
verschillende soorten risico’s in beeld gebracht worden en zal er een analyse van deze risico’s
plaatsvinden. Tot slot zal ik aanbevelingen en conclusies uitbrengen om deze risico’s beheersbaar te
maken of uit te laten sluiten.
4
, 1 Financiële structuur en financiële planning
1.1 Financiële structuur
1.1.1 Balans
De financiële structuur wordt vastgesteld met behulp van de geconsolideerde jaarrekening 2017. De balans
bestaat uit de activazijde (debetzijde) en de passivazijde (creditzijde). Op de activazijde staat de
bezittingen van de onderneming. Op de passivazijde is zichtbaar met welk vermogen deze bezittingen zijn
gefinancierd. Dat kan met eigen vermogen zijn of met (lang of kort) vreemd vermogen.
Activazijde:
• De totale boekwaarde van de bezittingen van FrieslandCampina bedragen in 2017 € 9.046 miljoen
en bestaan voor het grootste deel uit de vaste activa grond, gebouwen en installaties (€ 3.208
miljoen), immateriele activa (€ 1.757 miljoen) en daarbij de vlottende activa voorraden en
debiteuren (€ 3.173 miljoen).
Passivazijde:
• Het eigen vermogen bestaat naast het aandelenkapitaal uit reserves, achtergestelde lening en
ledenobligaties (€ 3.512 miljoen). De ledenobligaties zijn geplaatst bij Zuivelcoöperatie
FrieslandCampina U.A. en bij haar leden. De ledenobligaties zijn eeuwigdurend en kennen geen
vervaldatum.
• De langlopende verplichtingen bestaan uit verstrekte geldleningen, waarover rente verschuldigd is.
Deze leningen hebben minimaal een looptijd van één jaar en de langste lening loopt nog 20 jaar
(totaal € 1.778 miljoen).
• De kortlopende verplichtingen bestaan grotendeels uit verplichtingen aan leden-melkveehouders
en overige handelscrediteuren (€ 2.891 miljoen).
1.1.2 Resultatenrekening
Een resultatenrekening geeft een overzicht weer van de inkomsten en uitgaven van een onderneming over
een jaar. Uit de resultatenrekening blijkt dat de netto-omzet (€ 12.110 miljoen) hoofdzakelijk de verkoop
van goederen betreft. Van de behaalde winst ad € 227 miljoen is € 102 miljoen toegevoegd aan het eigen
vermogen. De omzet wordt voor 79% behaald uit verkoop in Nederland, Europa, Azië en Oceanië. De
grootste kostenpost is de uitbetaling van melkgeld aan leden-melkveehouders.
1.1.3 Investeringen
In 2017 heeft FrieslandCampina € 531 miljoen geïnvesteerd (2016: € 518 miljoen). Doordat de
melkveehouders na het afschaffen van het melkquotum in 2015 de rem van de productie af hebben
gegooid, nam de melktoevoer bij FrieslandCampina aanzienlijk toe. Omdat FrieslandCampina in principe
een afnameplicht heeft, leidde dit tot capaciteits-problemen. De productiecapaciteit moest hierdoor vergroot
worden. De investeringen die in 2017 zijn gedaan hebben dan ook als voornaamste doel de toenemende
melkhoeveelheid van de leden-melkveehouders te verwerken. Ook is er geïnvesteerd in het verhogen van
de veiligheid, productkwaliteit en efficiëntie.
De balans en de resultatenrekening staan opgenomen onder bijlage 2.
1.2 Financiële kengetallen
1.2.1 Liquiditeit
De liquiditeit geeft aan in welke mate een onderneming op korte termijn (< 1 jaar) aan de lopende
betalingsverplichtingen kan voldoen. Voor een organisatie is het van belang om in haar kortlopende
verplichtingen inzicht te hebben en of eraan voldaan kan worden, zodat de continuïteit van de organisatie
gewaarborgd blijft. Indien de ratio's niet voldoen aan de gestelde liquiditeitsnormen is het van belang dat er
bijgestuurd gaat worden.
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper simmer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.