Samenvatting
Samenvatting HC 1 t/m 7 Filosofie van besturen en organiseren
Samenvatting HC 1 t/m 7 Filosofie van besturen en organiseren. Dit is een samenvatting met alle slides en college aantekeningen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
ContentsHC 1- Filosofie van besturen en organiseren......................................................................................2
HC 2: Filosofie van besturen en organiseren...........................................................................................7
HC3: Filosofie van besturen en organiseren.........................................................................................14
Hc 4: Filosofie van besturen en organiseren.........................................................................................18
HC 5: Filosofie van besturen en organiseren.........................................................................................22
HC 6: Filosofie van besturen en organiseren.........................................................................................27
HC 7: Filosofie van besturen en organiseren.........................................................................................33
,HC 1- Filosofie van besturen en organiseren
Moderniteit als project van bevrijding.
Wat is de moderniteit?
Moderniteit kent verschillende onderdelen. Een gemeenschappelijk kenmerk is dat de moderniteit
gezien kan worden als een project van bevrijding. Er ontstond in de moderniteit een
paradoxale/tegenstrijdige beweging op: sterkte kritiek op de macht van de kerk en volwaardige
koning (absolute monarchie)
Er kan gesteld worden dat de modernisering gelijk stond aan gevangenschap. Binnen de vrije markt
ontstaan namelijk krachten die je zelf niet doorhebt, die voor een bepaalde vorm van gevangenschap
kunnen zorgen. Dit is paradoxaal en tegenstrijdig: zorgt de moderniteit voor bevrijding of
gevangenschap?
De moderniteit speelt een centrale rol in de Verlichting: eind 17 e eeuw tot 18e eeuw. Daarna kwam de
Franse Revolutie
Centrale rol Verlichting
In Nederland brak als eerste de verlichting door. Dit kwam door godsdienstvrijheid. (Descartes en
Spinoza). Vervolgens Engeland (John Locke). Daarna Frankrijk (Voltaire, Rousseau). Als laatste
Duitsland (Immanuel Kant)
Kritiekpunt: Sterke kritiek op de macht van de kerk en rol van de staat. (religies deden zich voor als
staatsmacht) Gevolg: Meer aandacht voor godsdienstvrijheid, en weg met de monarchie!
(Frankrijk)
- “De rede”, en rationalisering was belangrijk. De rede bepaalt het.
- Organisaties en tradities die uit religieuze macht en staatsmacht zijn ontstaan, werden
bekritiseert.
- Belangrijk was: Een duidelijk onderdeel van de bevrijding (bevrijding van godsdienst en
monarchie). Dit werd doormiddel van de rede bereikt.
De verlichting in verschillende opzichten
- De opkomst van het autonome individu.
o Autonomie -> zelfbepaling. Het moderne mensbeeld stond hier centraal. Het
protestantisme speelt een belangrijke rol.
o Luther: “het geloof alleen”. Het gaat om de zuiverheid van je intenties, om je
geweten. Als je niet oprecht gelooft, ben je geen goede gelovige.
Het gaat om innerlijk geloof.
o Descartes: godsdienstvrijheid hangt samen met gewetensvrijheid. Je onderzoekt je
eigen geweten en kijkt of het wel deugdelijk is. Descartes wil van religie af, dus
beginnen bij kennis die er is. Eerst moet alles in twijfel getrokken worden
(methodische twijfel), daarna moeten de zintuigen nagegaan worden. Methodische
, twijfel: iets dat bestand is tegen iedere vorm van twijfel, is dat het begin van zekere
kennis. Je kan niet twijfelen aan dat je bestaat.
“Ik denk, dus ik ben”, ik besta omdat ik twijfel. Cogito ergo sum. Het principe
van het individuele, het zelfbewustzijn, dat het bestaan zeker is.
Egocogito: zelfzekere bewustzijn ‘ik’ is de grondslag. Verklaren van zintuigen
op basis van wiskunde, wordt nu verklaard door moderne wetenschap.
Iemand moet zichzelf toetsen.
Descartes heeft de x- en y-as geïntroduceerd.
o John Locke: Life, liberty and property: Ieder heeft liberale grondrechten maar recht
op vrijheid. Er moet inperking van de macht van adel komen. Het recht van een
individu is niet weg te nemen door een vorst. (Amerika heeft dit heel erg). Heldere
eigendomsrechten zijn belangrijk.
- Rationalisering van het wereldbeeld.
o Kritiek op de kerk, staat en tradities.
o Het protestantisme: aanval op bijgeloof. De verlichting vindt rationaliteit belangrijk.
Bijgeloof is irrationeel. Het verbranden van heksen gebeurde sindsdien niet meer. Er
ontstond meer bevrijding door de beperking van bijgeloof.
- Opkomst van de moderne techniek.
o Bevrijden van de afhankelijkheid van de natuur.
- Organisatie van het maatschappelijk leven.
o Instituties worden anders ingericht. Er ontstaan nieuwe richtlijnen en een andere
inrichting. De rechten die je toegekend krijgt worden dan ook daadwerkelijk
doorgevoerd en gehandhaafd.
- Proces van economisering.
o Liberaal kapitalistische vorm, bevrijding van economie.
o Adam Smith: vraag en aanbod, wereldhandel. Dit resulteerde in een enorme
versnelling in economisch verkeer. De vrije markt zijn werk laten doen. Gilden werden
opgeheven. er werden vrije markten gecreëerd door overheden.
Kant: grondlegger mensenrechten
Immanuel Kant: een Duitse filosoof die de natuurwetenschap begrenst. Kant stelt dat
natuurwetenschappelijke wetten gebaseerd zijn op onze ervaringen (Descartes). Deze zijn dus
subjectief. De verschijnselen in de natuurwetenschap zijn gevonden aan eigen ken vermogen.
- Ik ben zelf mede bepalend voor hoe de werkelijkheid zelf verschijnt: ik zie met mijn eigen
ogen.
Kant maakt onderscheid tussen natuurwetenschap en iets dat daarbuiten ligt: De wereld ‘ansich’: het
ding op zichzelf, buiten ons kenvermogen. ‘Ding an sich’
Kant stelt dat door het ‘Ding an sich’, dat je vrijheid een illusie is. Je bent een product van een lange
keten aan oorzaken. Je hebt dus geen vrijheid, want alles is al voor je bepaalt.
Dit is een vergissing! De wereld zoals wij die beschrijving is niet het ding opzich, het betreft
het ding zoals dat voor ons verschijnt en door onszelf wordt geconstitueerd. De noodzaak uit
de natuurwetenschap betreft niet het ding op zichzelf. De mens kan dus wel vrij zijn.
Mogelijkheid van menselijke vrijheid geopend door Kant.
, - Vrijheid realiseren volgens kant: Je moet de ander behandelen als een doel ansich: je moet
hem in zijn vrijheid tevoorschijn laten komen. Je mag iemand voor je laten werken, maar je
mag hem niet als slaaf behandelen.
- Daarnaast moet je ook jezelf achten in vrijheid. Je bent verantwoordelijk voor wat je doet, je
bent geen slachtoffer. Je mag ook anderen aanspreken op wat je doet, dat is eigenlijk respect.
- Vrijheid betekent ook dat je in staat moet zijn jezelf de wet op te leggen. Autonomie: jezelf de
wet opleggen waarin je vrij bent en de ander ook als een vrij wezen ziet.
Existentialisme en de bevrijding van de burgercultuur
Kiergergaard zegt dat het geloof zwaarder staat van burgerlijke plichten die zich bijvoorbeeld bij Kant
voordoen. Kiergergaard: “Ik ben geroepen door god en daarom doe ik dit”. Kiergergaard keert zich
tegen Kant en Hegel.
Existentialisme is een revolutie van de jaren zestig.
- Kritiek op de nationalistische burgercultuur
- Ideaal van authenticiteit
Er ontstond opstand tegen deze gedachten. Opkomst existentialisme. Existentialisten zetten de
enkeling centraal. De enkeling is verantwoordelijk voor zichzelf. Je moet je eigen leven leiden en niet
aan verplichtingen vanuit maatschappij voldoen. Authenticiteit is belangrijk.
De individu staat centraal, eigen meningen en eigen waarden, een eigen gevoel. Dat is belangrijk. Een
radicale subjectiviteit: “dat bepaal ik zelf wel”
Bevrijding en rationalisering
Er ontstaat een overgang van een geocentrisch wereldbeeld (wereld centraal) naar een heliocentrisch
wereldbeeld (zon centraal). Dit betekende een aanval op het geloof en bijgeloof, en de opkomst van
een nieuwe natuurkunde (Principia Mathematica).
Descartes speelt een grote rol in de ontwikkeling van de nieuwe natuurkunde. Descartes: de wereld is
niet anders dan een uitgebreide, levenloze, mechanische substantie met overal krachten en
mechanische processen. Als je echt kennis wit, dan moet je die werkelijkheid beschrijven.
Opkomst empirisme: meten, proefopstellingen maken en rekenen. De natuur wordt iets
neutraals. Onttovering van de werkelijkheid. Er zijn geen heilige bergen of bezielde bomen.
Het zijn gewoon materiële processen.
Moderne techniek
In de 18e eeuw vindt een opkomst van de moderne techniek plaats. Techniek werd gezien als een
wezenlijk onderdeel van de modernisering. De opkomst van de stoommachines en automatisering
staat hier centraal. Verschillende wetenschappers en filosofen die een rol speelden in de opkomst van
de moderne techniek:
- Francis Bacon: Gehoorzamen en onderwerpen van de natuur. Verbetering
leefomstandigheden van mensen. Het gaat niet om theoretisch meer weten. Nobel motief:
de natuur heeft in de eeuwen ervoor zijn duistere en grimmige kanten laten zien. (de pest,
natuurgeweld). Dus luisteren naar de natuur en wat het nodig heeft.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manuela-heijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 59063 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen