Hierbij een volledige samenvatting van context Duitsland. Alle belangrijke begrippen en gebeurtenissen die je moet weten voor je (school)examen worden hierin genoemd.
verklaring van de begin- en eindtijd:
1918 einde van de Eerste Wereldoorlog en begin van een nieuwe periode in de Duitse
staatsinrichting door opbouw van een parlementaire democratie met Republiek van Weimar.
1991 met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie komt er een einde aan de Koude Oorlog.
- de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van
massaorganisatie
- het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en
fascisme/nationaalsocialisme
- de crisis van het wereldkapitalisme
- het voeren van twee wereldoorlogen
- racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden
- de Duitse bezetting van Nederland
- de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een
wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
- de eenwording van Europa
- toenemende westerse welvaart en sociaal-culturele veranderingsprocessen
Eerste Wereldoorlog (1914 - 1918)
in de loopgravenoorlog was door geen enkele partij terreinwinst geboekt en er vielen veel
slachtoffers. nadat de Verenigde Staten in 1917 ook de oorlog aan Duitsland verklaarden en
zich in 1918 in de strijd mengden, was het voor de Duitse legerleiding duidelijk dat Duitsland
zich snel gewonnen zou moeten geven, gevolgen:
- VS wilden onderhandelen over wapenstilstand, maar eisten eerst democratische
hervormingen in Duitsland
- Duitse Legerleiding gaf keizer Wilhelm II advies om een nieuwe, democratische
regering aan te stellen
- keizer trad af, een burgerregering trad aan en toog naar Versailles voor
vredesonderhandelingen
Vrede van Versailles: de ‘overwinnaars‘ van de oorlog kwamen samen. de geallieerden
waren: Wilson (VS), Clemenceau (FA) en Lloyd George (GB)
Duitsland kreeg geen uitnodiging, omdat Duitsland verantwoordelijk werd gehouden voor het
uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en kreeg de: Alleinschuld
in het Verdrag van Versailles werd Duitsland verplicht tot:
- doen van herstelbetalingen (132 miljard goudmark)
- teruggeven van het gebied Elzas-Lotharingen aan Frankrijk
- afstaan van gebied in het oosten aan Polen
- afstaan van koloniën aan geallieerden
- verkleinen van militaire machtspositie
(geen luchtmacht en marine, en leger van maximaal 100.000 man)
- demilitarisatie Rijnland
, dolkstootlegende: na de oorlog verklaarde de Duitse generaal Von Ludendorff dat het
Duitse leger nog best had kunnen doorvechten, maar dat het was verraden door de nieuwe
democratische socialistische regering (november verraders: ondertekenaars van
wapenstilstand) of beter gezegd: het leger kreeg een dolkstoot in de rug
politieke verdeeldheid: na de val van het keizerrijk ontstond er een machtsstrijd tussen
socialisten -/- communisten. diverse groeperingen probeerden de macht te grijpen:
- SPD (socialistisch): parlementaire democratie met politieke partijen
- KPD (communistisch): ‘raden‘ bestaand uit vertegenwoordigers van arbeiders en
soldaten (naar voorbeeld van Sovjet-Unie na Russische revolutie: Oktoberrevolutie)
- nationalisten en conservatieven: herstel van autoritaire keizer
gevolg: Republiek van Weimar (voortaan was Duitsland een democratische republiek, met
een president als staatshoofd. de regering moest zich verantwoorden tegenover de Rijksdag
en alle volwassen mannen en vrouwen kregen kiesrecht.)
economische crisis van 1923
Duitsland lukte het niet om de financiële afspraken uit het Verdrag van Versailles na te
komen en de economie weer op gang te krijgen, gevolgen:
- Frankrijk en België bezetten Ruhrgebied
- Duitse arbeiders in het Ruhrgebied staken
- hyperinflatie (door het bijdrukken van geld om de stakende arbeiders te betalen)
- Duitsland kwam nog dieper in een economische crisis terecht
stabiele jaren 1924 - 1929
Charles Dawes kwam met een herziening van het betalingsbeleid: het Dawesplan (1924):
leningen - Duitsland - herstelbetalingen - Groot Brittannië en Frankrijk - oorlogsleningen
terugbetalen - Verenigde Staten
internationale economische crisis
in 1929 stortte de beurs van Wall Street (New York) in: beurskrach, gevolgen:
- grote internationale economische crisis
- Duitsland kwam opnieuw in een zware (economische en politieke) crisis terecht
- Duitse bevolking verloor vertrouwen in de Republiek van Weimar
de niet-democratische partijen, zoals KPD en NSDAP, profiteerden van alle ellende door hun
achterban ervan te overtuigen dat het tijd was voor een nieuwe regering.
het succes van Hitler en de opkomst van NSDAP
vanaf 1929 groeide de NSDAP; de partij van Adolf Hitler kreeg steeds meer aanhangers.
het succes van de partij kwam door:
- redenaarstalent van Hitler
- groots opgezette en krachtige partijpropaganda
- paramilitair vertoon
- aansprekend politiek programma
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophiejennekens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,76. Je zit daarna nergens aan vast.