Volledige samenvatting van het vak Ergonomie, kennistoets 2.2 getoetst in kwartiel 2. Voor de samenvatting zijn verschillende bronnen gebruikt (zoals vermeld bij de lesvoorbereiding). Voor de samenvatting is de meest recente literatuur gebruikt. Ik heb met deze samenvatting een 9 gehaald op het ten...
Ergonomie is samengesteld uit twee Griekse woorden: ergon (arbeid) en nomos (wet). Het
betekent de leer van de wetmatigheden van menselijk werk. Het kenmerkende principe van
die beginnende ergonomie was: pas het werk aan aan de werker en niet de werker aan het
werk.
Eerst was er vooral curatieve ergonomie -> cureren = verbeteren
Daarna kwam ook preventieve ergonomie; waarbij men de onvolkomenheden reeds bij het
ontwerpen van machines en arbeidsorganisaties trachtte vóór te zijn.
Ergonomie
- Inspanningsfysiologie (fysiologie is de leer van de werkingen van het menselijk
lichaam)
- De arbeidspsychologie (psychologie is de leer van het menselijk gedrag)
- Technische wetenschappen (waarvan voornamelijk werktuigbouw en
werkplaatstechniek)
Naast kennis uit de arbeidsfysiologie werd er ook geput uit de anatomie (antropometrie),
zintuigleer, bio-mechanica en bewegingswetenschappen.
Er bestaat geen ergonoom: ergonomie veronderstelt altijd samenwerking van verschillende
specialisten.
Productergonomie beoogt, als subdiscipline van ergonomie menswetenschappelijke kennis
en methoden – en wel vooral door nieuw eigen onderzoek en ontwikkeling – in te brengen en
technisch te integreren in het ontwerpproces van duurzame gebruiksgoederen die in massa
of serie industrieel worden vervaardigd, opdat gebruikskwaliteiten van die goederen – nut,
efficiëntie, comfort en veiligheid – worden geoptimaliseerd voor de beoogde groepen van al
dan niet professionele gebruikers.
Figuur 3.15 – Het mens-Product Interactiemodel
Het model is opgebouwd uit drie delen; de mens, de interactie en het product, ofwel de
gebruiker, het gebruiken en het technische hulpmiddel. De omgeving wordt ook benoemd
maar is om het overzicht in het model te behouden, minder uitgewerkt.
Figuur 3.16 M-deel van het Mens-Product Interactiemodel
Figuur 3.17 P-deel van het Mens-Product Interactiemodel
Figuur 3.18 I-deel van het Mens-Product Interactiemodel
Figuur 3.19 O-deel van het Mens-Product Interactiemodel
Figuur 3.20 Meervoudige Mens, Product en Interactie combinaties
M-P-M: twee personen communiceren via een product (praatpaal). Of P-M-P: een bediener
vormt de functionele verbindingsschakel tussen twee producten.
Mensen hebben weliswaar veel gemeenschappelijke kenmerken, maar de gemiddelde mens
is een denktuig, die in werkelijkheid niet bestaat.
, Voor het brein is dat te verklaren door de voortdurende opslag in het geheugen van
doorleefde omgevingen, situaties en eigen gedragingen. Ook de biologische basis varieert,
doordat de genetisch bepaalde hersen ‘bedraging’ per individu bij de geboorte al uniek is en
voortdurend mee-individualiseert.
Statistische kansverdeling van Gauss (normaalcurve).
Figuur 4.1 De normaalverdeling
De verscheidenheid kan op twee manieren worden bepaald:
- Inter-individuele spreiding is de spreiding van waarden tussen verschillende
individuen.
- Intra-individuele spreiding is de spreiding van waarden, die bij één individu over een
bepaalde tijdsperiode zijn gemeten en die dus ontwikkeling (groei of achteruitgang)
vastleggen.
Fysieke ergonomie bestudeert de fysieke factoren en aspecten van de mens-product
interactie.
De mens kan als biologisch systeem opgedeeld worden in een sensorisch, cognitief en
fysiek deel. Dit onderscheid is mede gebaseerd op de doorstroom van informatie;
waarnemen, denken, handelen.
Antropometrie staat voor mens-meterij. Omdat de mens de maat is voor alle dingen, kan een
productontwerper niet zonder antropometrie.
De antropometrie kan gezien worden als een onderdeel van de anatomie.
Figuur 6.3 Lateraal en frontaal overzicht van gestandaardiseerde meetpunten in de
antropometrie
Figuur 6.4 Een voorbeeld van een stokjespop
Figuur 6.5 De ledenketting in 15 segmenten met globale massa-percentages
Figuur 6.6 Standaardhouding staand, en de drie vlakken waarin houding en beweging
gedefinieerd worden en het XYZ-stelsel
Figuur 6.7 Standaardhouding zittend en staand
Figuur 6.8 DiNed 2004: Ontwerprelevante maten van volwassen Nederlanders
Figuur 6.9 Veertig lichaamsmaten van de Nederlandse kinderpopulatie
Figuur 6.10 De kindermaten in beeld
Een mannekin is een schaalmodel dat wat afmetingen en verhoudingen betreft op een mens
lijkt.
In de productergonomie wordt gekeken naar de verscheidenheid van productgebruikers. Dat
wordt niet zozeer gedaan uit biologische belangstelling, maar om een goed product te
kunnen ontwerpen. Het voornaamste doel is hierbij om de interactie tussen mens en product
zo nuttig, efficiënt en comfortabel en veilig mogelijk te laten verlopen.
Factoren van primaire ontwerprelevantie:
- Leeftijd: figuur 6.13 De verandering in lichaamsproportie van kind tot volwassene
- Sexe
- Lichaamshouding
- Lichaamsbouw: figuur 6.16 lichaamslengte ongelijk, maar ellebooghoogte zittend
gelijk
Factoren van secundaire ontwerprelevantie:
- Kleding (meegedragen objecten)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KimMo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
