Doel experimenteel onderzoek: relatie tussen oorzaak-gevolg onderzoeken (causaliteit)
↓
Dit wordt gedaan door variaties aan te brengen in de onafhankelijke variabele, terwijl de afhankelijke
variabele wordt gemeten om te bepalen of deze manipulaties in de OV leiden tot veranderingen in
de afhankelijke variabele
Voorwaarden causaliteit:
1. Covariantie: er moet een relatie zijn tussen oorzaak en gevolg
2. Temporaliteit: de oorzaak moet in de tijd voorafgaan aan het gevolg
3. Interne validiteit: alternatieve verklaringen voor de gevonden relatie moeten zijn uitgesloten
* Je kunt voldoen aan deze voorwaarden dmv een gerandomiseerd experiment.
Gerandomiseerd experiment is…
Onderzoeksopzet waarbij:
de groepen d.m.v. randomisatie precies hetzelfde worden
verondersteld, op uitzondering van 1 ding (de conditie);
de onderzoeker dus één variabele manipuleert (de variërende/onafhankelijke
variabele);
de onderzoek het effect daarvan op een andere variabele meet
* randomisatie, dus aselecte steekproef
Covariantie
Is er samenhang tussen type aantekeningen en leerprestatie?
De helft kreeg laptop, de andere helft pen en papier. Een halfuur na afloop van het college moesten
alle studenten een aantal vragen beantwoorden.
↓
Type aantekeningen is de onafhankelijke variabele: gemanipuleerde variabele
Leerprestatie is de afhankelijke variabele: gemeten variabele (uitkomst variabele)
,Er is sprake van samenhang tussen type aantekeningen en leerprestatie indien we verschil in
leerprestatie zien tussen de twee groepen.
Temporal precedence
In een experiment kan onderzoeker ervoor zorgen dat oorzaak vooraf gaat aan het gevolg door de
manipulatie (1) uit te voeren, voorafgaand aan de meting van de afhankelijke variabele (2).
Interne validiteit
Is het wel de gemanipuleerde variabele die het verschil tussen de groepen verklaart of is er een
alternatieve verklaring?
|
Confounding: bedreigingen van interne validiteit
Bedreigingen interne validiteit (confounds):
1. Design confounds was de gemanipuleerde variabele wel het enige verschil in de
behandeling v.d. groepen? (fout uitvoering onderzoek)
2. Selectie-effect waren de twee groepen wel vergelijkbaar bij aanvang van het experiment?
Voorbeeld design confound: de groepen in het onderzoek kregen voor het leren verschillende TED
Talks te zien
… Is dit een alternatieve verklaring voor het gevonden verschil? Dat ligt aan de vraag:
Was het een willekeurig of systematisch verschil tussen de groepen?
Selectie effect
Belangrijkste vraag: “Hóe werden de groepen ingedeeld?”
- Natuurlijke indeling/ eigen keuze deelnemers?
- Op grond van bepaalde kenmerken?
- Op basis van willekeur toegewezen?
Willekeurige (random) toewijzing
Doel willekeurige toewijzing (randomisatie)
…is om ervoor te zorgen dat:
de gemiddelde scores en spreiding in scores;
op alle variabelen, zowel gemeten als ongemeten
bij aanvang vergelijkbaar zijn tussen de groepen
, Onderzoeksvraag: PICO
Population: de groep mensen die onderzoeker wil onderzoeken
Intervention: de experimentele conditie: welke interventie voer je uit? wat manipuleer je?
Comparison: de controlegroep (waar vergelijk je de experimentele conditie mee)
Outcome: de afhankelijke variabele
Intervention + comparison = de gemanipuleerde variabele
H10: Intro van simpele experimenten
Voorbeelden simpele experimenten:
Ze laten de ene groep aantekeningen maken op een laptop en de andere groep op papier, de
gemanipuleerde variabele is dus laptop/papier. Wat is het verschil in hun toetsresultaten?
Baby’s laten kijken naar iemand die iets doet en dan kijken of ze het zelf ook doen
In een experiment wordt altijd tenminste één variabele gemanipuleerd. Deze onafhankelijke,
gemanipuleerde variabele wordt constant gehouden. Verschillende groepen worden aan
verschillende (vaste) niveaus van deze OV toegewezen. Oftewel: je kunt meerdere levels van de
onafhankelijke variabele toevoegen: een controle groep (geen behandeling), één of meer
behandelgroepen (wel behandeling) en eventueel een placebogroep (denken te worden behandeld,
zijn in feite controlegroep).
Omdat een experiment altijd tenminste 2 levels heeft van de onafhankelijke variabele, is een
experiment altijd zo ontworpen dat het op zoek is naar covariantie. Als er dus geen (significant)
verschilt blijkt te zijn, dan is aan het eerste criterium niet voldaan en hoef je ook niet meer verder te
zoeken voor een causale claim.
Experimentele variabelen
Gemanipuleerde variabele: een variabele die gemanipuleerd wordt door onderzoeker
(onafhankelijke)
Conditions: de verschillende levels van de onafhankelijke variabele
Measured variabele: de gemeten variabele (afhankelijke)
Control variabele: een variabele die een onderzoeker expres constant houdt om alternatieve
verklaringen voor het effect uit te sluiten
Experimentele onderzoek ontwerpen
Tussen-proefpersonen ontwerp (independent-groups):
Participanten worden verdeeld in groepen, waarbij elke groep wordt blootgesteld aan ander
niveau (conditie) van de onafhankelijke variabele
1) Pretest/posttest design independent group design waarbij de AV zowel voor als na
blootstelling aan de onafhankelijke variabele wordt gemeten – ter zekerheid dat er geen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirsw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.