100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Biologie Nectar 5 havo Hoofdstuk 10 evolutie €3,99   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Biologie Nectar 5 havo Hoofdstuk 10 evolutie

7 beoordelingen
 620 keer bekeken  16 keer verkocht

Samenvatting van hoofdstuk 10 'Evolutie' van het Biologieboek Nectar. De samenvattingen zijn in keurig Nederlands geschreven en overzichtelijk geschreven om zo makkelijk mogelijk te kunnen leren. Bevat ook extra informatie dat in de les op school behandeld is en bevat titels van Binastabellen. Per ...

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 10  pagina's

  • Nee
  • H10
  • 4 januari 2019
  • 10
  • 2018/2019
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
  • Middelbare school
  • HAVO
  • Biologie
  • 5
Alle documenten voor dit vak (2020)

7  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: scenario65 • 1 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: rw2 • 3 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: jasmienhilbrandie • 4 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: Maaiketh30 • 4 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: walthina-vd-boogaard • 5 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: merelzwann • 5 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: esmeekarkdijk • 5 jaar geleden

avatar-seller
liisanne
Biologie hoofdstuk 10 Evolute
§10.1 Fossielen
Fossielen = De versteende resten (of een afdruk daarvan) van een organisme dat vroeger
heef geleefd.
Gidsfossielen = Een fossiel dat de relateve ouderdomsseealing van een aardlaag mogelijk
maakt.
Relateve ouderdomsseealing = De ouderdom van een aardlaag ten oezihhte van een of
meer andere aardlagen seeaald m.s.v. gidsfossielen.
Assolute ouderdomsseealing = De leefijd van een aardlaag in miljoenen jaren seeaald door
het radioahtef verval van seeaalde elementen.
Isotoeen = Vershhillende vormen van een element, elk met een andere atoommassa.
Halveringstjd = De tjd die nodig is om de helf van een seeaalde hoeveelheid van een radio
ahtef element door radioahtef verval te laten vervallen tot een ander element.

§10.1 Tekst fossielen
Ontstaan van fossielen
 Zodra een organisme dood gaat, sreken shhimmels en sahteriën ( reduhenten ) de resten
in de sodem af.
 Daarvoor hessen shhimmels en sahteriën zuurstof en vohht nodig.
 In een droge omgeving kan een organismen dan ook goed gehonserveerd slijven.
 Voorseelden van organismen die sewaard zijn gesleven: mummies, afdruk n gesteente,
gevangenen in sarnsteen.
 Resten en seoren van dode organismen uit het verleden heten fossielen.

Fossilisate
 1. Aardvershhuiving, waardoor sodemlaag het dode organismen afdekt.
 2. Reduhenten verteren de zahhte delen van organismen het snelst.
Daarom zijn de meeste fossielen soten en shheleen.
Soms vinden onderzoekers fossielen homeleet met weefsels.
 3. Het gesteente versteend doordat mineralen uit de sodem de elaats hessen
ingenomen van de organishhe stofen in de sotresten.
Fossielen geven paleontologen veel informate over uitgestorven soorten. Sommige
fossielen zijn afdrukken, andere zijn ( versteende ) harde delen of complete organismen.

Relateve ouderdomsseealing
 Fossielsoorten waarvan ealeontogen de ouderdom hessen vastgesteld kunnen gesruikt
worden als gidsfossielen.
 Komt een gidsfossiel in een seeaalde aardlaag voor, dan heef die aardlaag de ouderdom
van het gidsfossiel.

,  Met gidsfossielen de ouderdom seealen is een manier van relateve
ouderdomsbepaling.
 Een soort is ehhter alleen sruiksaar als gidsfossiel, als hij maar kort oe aarde voorkwam
en alle fossielen over de hele aarde terug te vinden zijn.
 Voorseelden gidsfossielen: ammonieten en trilosieten.
 De erehieze ouderdom van een aardlaag of fossiel seealen onderzoekers met
natuurkundige tehhnieken: absolute ouderdomsbepaling.

Assolute ouderdomsseealing
 De (ehhte) assolute ouderdom van fossielen in de sodemlaag stellen onderzoekers vast
met sehule van radioahteve stofen.
 Je hest vershhillende isotoeen maar een eaar zijn radioahtef, zoals 14 C.
 Radioahteve isotoeen vallen na verlooe van tjd uit elkaar waarsij straling ontstaat.
 Het overgesleven deeltje is niet mee radioahtef. Dit erohes heet radioactief ir al.
 Elk organismen krijgt door voeding een klein deel radioahteve koolstofsotoeen sinnen.
 Zodra het organisme dood gaat en het als fossiel sewaard wordt neemt het aantal
radioahteve deeltjes in het organismen af.
 De tjd die het kost voor de isotoeen om uit elkaar te vallen heet halveringstjd.
 De hoeveelheid radioahteve koolstofsotoeen moet je meten en met sehule van
halveringstjd kan je de ouderdom seealen.
Relateve ouderdomsbepaling gebeurd door middel van gidsfossielen, absolute
ouderdomsbepaling met behulp van isotopen.

Binastasellen:
 Binastasel 94A, tjdeerken
 Binastasel 25A, isotoeen




Aantekeningen:

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liisanne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€3,99  16x  verkocht
  • (7)
  Kopen