Samenvatting: Zicht op efectiviteit: Handboek voor
praktijkgestuurd efectonderzoek in de jeugdzorg,
H14 en H15,
Van Yperen & Veerman, 2008.
Hoofdstuk 14. Instrumenten voor het meten van
uitkomsten en uitvoering van de zorg
- Tom van Yperen, Dries Roosma en Jan Willem Veerman.
14.1 Inleiding
Meten is een belangrijke voorwaarde voor het verwerven van inzichten in de efeccviteit van de
jeugdzorg. De keuze van de juiste instrumenten is hierbij essenceel. n dit hoofdstuk wordt scl
gestaan bij de vraag hoe deze keuze te maken. Doel is de belangrijkste aandachtspunten op een rij te
zetten die kunnen helpen bij de selecce van instrumenten om zicht te krijgen op de efeccviteit.
Belangrijke perspecceven hierbij zijn:
1. De maatschappelijke opdracht van de jeugdzorg
2. Wetenschappelijke criteria voor het weten
3. De prakcjk van de zorg als producent en consument van gegevens over efeccviteit.
14.2 Drie perspectieven voor het kiezen van instrumenten
Maatschappelijk perspectee
De maatschappelijke opdracht van de jeugdzorg is iets te doen aan opgroei- en
opvoedingsproblemen vanuit de Jeugdwet.
Gestart wordt met de formulering van een heldere visie op wat men bij de cliënten wil bereiken.
Een werkgroep stelde dat de jeugdzorg over het algemeen vier centrale doelen (kerndoelen) moet
dienen, met aan elk kerndoel meerdere prestace-doelen gekoppeld. Deze prestace-doelen brengen
in beeld: de mate aan waarin de genoemde doelen gerealiseerd kunnen worden:
1. De hulpvragen van cliënten zijn beantwoord;
- Mate van doelrealisace.
- Mate van cliënttevredenheid over de resultaten van de hulp.
- Mate van reguliere beëindiging van de hulp.
2. De autonomie van cliënten is versterkt;
- Mate waarin de ernst van de problemacek is verminderd.
- Mate waarin cliënten herhaald beroep doen op jeugdzorg.
- Mate waarin cliënten doorstromen naar lichtere of zwaardere hulpvormen.
3. De veiligheid van de jeugdige is hersteld;
- Mate waarin het gedwongen kader van de ondertoezichtstelling of de voogdij niet
langer nodig is.
- Mate waarin de ondertoezichtstelling en de voogdij succesvol zijn beëindigd.
4. De jeugdige vormt geen bedreiging voor de veiligheid van de samenleving.
- Mate waarin jeugdreclassering niet langer mogelijk is.
- Mate waarin recidive van jeugdige delinquenten uitblijf.
Aan elk van deze doelen kunnen vervolgens instrumenten worden gekoppeld.
, Wetenschappelijk perspectee
Voor het kiezen van meecnstrumenten is – vanuit het wetenschappelijke perspeccef – in de eerste
plaats de theorecsche achtergrond van de intervence van belang en spelen in de tweede plaats de
psychometrische kwaliteit van elk instrument een belangrijke rol. Het tweede punt wil zeggen: dat
het instrument meet wat het beoogt te meten, op een consistente manier.
Praktjkperspectee
Er zijn drie niveaus als het gaat om intervence beoordeling, de gewenste uitkomst bij..:
- De individuele cliënt die een specifeke intervence kreeg;
- Een groep cliënten van een intervence of module;
- Het totale zorgaanbod van de instelling.
Het goed kunnen beantwoorden van vragen over de efeccviteit van het zorgaanbod op deze niveaus
is afankelijk van degene die de vraag stelt. Hierin wordt onderscheid gemaakt tussen:
- Ouders en kinderen.
- Hulpverleners.
- Direcce en management.
De consequentes van instrumentkeuee
De drie besproken perspecceven wijzen zich op drie soorten afwegingen of argumenten die voor het
kiezen van meecnstrumenten van belang zijn:
- Het maatschappelijke perspeccef leert ons dat instrumenten moeten aansluiten bij de
opdracht van de jeugdzorg, zoals die is vastgelegd in de Wet op de jeugdzorg (2004) en door
instellingen is uitgewerkt in algemeen geaccepteerde prestace-indicatoren.
- Het wetenschappelijke perspeccef leert ons dat instrumenten een relace moeten hebben
met een theorie over de factoren die in het spel zijn bij de realisace van die doelen en dat ze
die factoren op een betrouwbare en valide manier moeten meten.
- Het prakcjkperspeccef wijst ons op het feit dat hulpverleners zowel consumenten als
producenten van antwoorden op de efectvraag zijn; dit leidt tot eisen met betrekking tot het
nut en de hanteerbaarheid van instrumenten die bij een keuze voor een instrument in
ogenschouw moet worden genomen.
14.3 De kwaliteit van instrumenten
Voor het bepalen van de kwaliteit van een instrument geldt een zestal criteria, waarvan de eerste vijf
de basis vormen voor het beoordelingssysteem voor de kwaliteit van instrumenten van COTAN
(Commissie Testaangelegenheden).
1. Uitgangspunten van de construcce van het instrument;
2. Kwaliteit van het materiaal en de handleiding;
3. Normen;
4. Betrouwbaarheid;
5. Validiteit;
6. Bruikbaarheid.
Het zesde criterium is door het boek toegevoegd in de context van prakcjkgestuurd efectonderzoek.
tems: hierbij gaat het om vragen of stellingen die door cliënten of hulpverleners dienen te worden
beantwoord.
Categorie of (sub)schaal: de eigenschap die men wil meten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chrnos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
