Aardrijkskunde hoofdstuk 1: globalisering
Paragraaf 1: krimpende wereld
Globalisering (mondialisering) is het proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden en
samenlevingen toeneemt. Globalisering heeft op allerlei vlakken invloed:
- Economisch wereldmarkt → producten komen overal vandaan
- Sociaal wereldgemeenschap → migratie neemt toe, contact via social media
- Politiek wereldstaat → internationale organisaties krijgen meer invloed
- Cultureel wereldcultuur → verwestering, ontstaan mengculturen
De wereld wordt door de globalisering ook wel global village genoemd. De relatieve afstand tussen
gebieden neemt namelijk heel erg af (door daling reis/vervoerstijd en de kosten hiervan). Je spreekt
dan van een tijd-ruimtecompressie. Hierbij spelen drie processen een rol:
1. Ligging verandert
Absolute ligging niet (blijft op dezelfde plek), relatieve ligging wel. Door de globalisering
veranderd de relatieve ligging steeds sneller. Een stad kan snel opbloeien of juist in verval
raken. Beslissend hiervoor zijn: positie t.o.v. een economisch gebied, ligging t.o.v. een
vervoersas (denk ook aan mainport).
2. Afstand krimpt
Via mobieltjes of computers kan informatie heel snel gedeeld worden. Goederenstromen
gaan niet veel sneller, wel wordt de relatieve afstand hiervoor kleiner. Wel is het zo dat het
afstandsverval nog steeds geldt (minder interactie tussen gebieden als de afstand groter is).
Dit komt doordat de absolute afstand toch altijd een rol speelt.
3. Grenzen vervagen
Je kan erg makkelijk naar een ander land (ook multinationals en toeristen). Toch is dit niet
voor iedereen, bijvoorbeeld vluchtelingen komen niet makkelijk een land binnen.
Paragraaf 2: transport
Een van de belangrijkste motoren achter de globalisering is de ontwikkeling van de
transporttechnologie (goederen, mensen, informatie etc.). Het goederentransport heeft drie
ontwikkelingen doorgemaakt:
1. Reis- en vervoerstijden zijn heel erg gedaald (alles verloopt sneller)
2. Transport is goedkoper door de groei van de capaciteit van schepen en vliegtuigen en de
economische crisis na 2008. Hierdoor is een overcapaciteit van goederen ontstaan en
daardoor dalen de prijzen
3. De infrastructuur rond transport is erg verbeterd
Volgens de interactietheorie (van Ullman) moet aan drie basisvoorwaarden worden voldaan voordat
er uitwisseling van goederen tussen gebieden tot stand komt:
1. Complementariteit
Het ene gebied moet iets kunnen leveren waar in he andere gebied vraag naar is
2. Transporteerbaarheid
De goederen moeten tegen een redelijke prijs en binnen een normale tijd vervoerd kunnen
worden.
3. Geen tussenliggende mogelijkheden
Als er tussen twee gebieden een nieuwe mogelijkheid ontstaat, verlegt de vervoersstroom
zich.
Of goederen van het ene naar het andere gebied te vervoeren zijn kan in de loop der tijd veranderen
door:
- Het verbeteren van de infrastructuur van een gebied waardoor de bereikbaarheid toeneemt
- Het verdwijnen van politieke barrières tussen gebieden
- Innovaties op transportgebied (bv. de container → deze manier van vervoeren is erg efficiënt
en hierdoor kan de producten gemaakt worden op plaatsen waar dit het meest efficiënt is
Noa Jansen – Roosendaal
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper NoaJansen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.