In dit document staat alles ivm histologie die voor het eerste jaar kiné moet gekend zijn. Ook duidelijke afbeeldingen en uitleg bij moeilijkere begrippen.
prokaryoten bacteriën
eencellig
klein
celwand (geen membraan)
geen kernmembraan die DNA scheidt
eukaryoten één- of meercellig
groter dan prokaryoten
kern met eigen kernmembraan
histon-eiwitten geassocieerd aan DNA
bevat tal van organellen
CELDIFFERENTIATIE
celdifferentiatie is...
sythese v specifieke proteïnen, vormverandering en specialisatie
200 verschillende celsoorten afkomstig van bevruchte eicel - zygote
door differentiatie w delen v DNA afgedekt en maakt cel specifieke eiwitten aan met speciaal uitzicht (zo kunnen de cellen v elkaar onderscheiden w)
celecologie is...
eigenschappen en gedrag v cellen v hetzelfde type kunnen verschillen ifv regio en omstandigheden
naargelang noodzaak kunnen cellen overgaan in verschillende gedragingen
EN kunnen structureel gelijkaardige cellen verschillend reageren
OMDAT ze verschillende receptoren hebben – en dus reageren op andere signalen
Shari W i e l |1
,1.2 CELMEMBRAAN EN ZIJN COMPONENTEN
ENDOCYTOSE
opnameproces waarbij vesikels of grote vacuolen zich afsnoeren van het celmembraan
wordt onderverdeeld in pinocytose en fagocytose
pinocytose manier v cel om materiaal van buiten op te nemen door actief transport – kan op 2 manieren gebeuren
manier 1 : instulpingen in celmembraan
kleine vesikels die door cel heen reizen en fuseren met een lysosoom om inhoud te verteren
om cel opnieuw te verlaten
manier 2 : door binding van liganden
liganden gaan zich binden aan specifieke receptoreiwitten a/h celopp
DAN passeren ze het celmembraan en activeren zo de receptoren binnen de cel – hierdoor stulpt de put verder in
fagocytose manier v cel om stoffen op te nemen vanop een dragermoleculen
hiermee w grote solide materialen opgeruimd
wnr vast deeltje tegen celwand komt te liggen, w dat aangehecht a/d glycolax (“cell coat”)
het vast deeltje w dan omstulpt DR plasmamembraan en w in vacuole opgenomen
fusie van een vesikel in de cel met celmembraan – de inhoud ervan komt buiten de cel terecht
de fosfolipide lagen hebben neiging om elkaar af te stoten – zodat tussenkomt v eiwitten oiv calcium nodig is
BEÏNVLOEDENDE FACTOREN
paracriene factoren beïnvloeden omgeving
sommige liganden w snel gemetaboliseerd en kunnen enkel directe omgeving beïnvloeden
autocriene factoren beïnvloeden zichzelf
sommige liganden blijven lang actief en kunnen in de bloedstroom blijven – vetoplosbare hormonen
vetoplosbare factoren w gedragen door eiwitten
kunnen door celmembraan diffunderen en intracellulaire receptoren activeren
wateroplosbare factoren activeren de receptoren op het celmembraan
deze receptoren kunnen informatie naar cytoplasma overdragen
hierdoor kan een cascade in de cel in werking gezet w en wijzigt cel zijn gedrag
Shari W i e l |2
,1.3 CELORGANELLEN
MITOCHONDRIËN
structuur celorganel v +/- 1 micrometer
aantal mitochondrieën – hangt af v energiebehoefte v cel
verplaatsen zich in de cel
dubbele membraan
buitenmembraan effen oppervlak
permeaebel
binnenmembraan sterk geplooid
bedekt met globulaire eiwitten – voor ATP productie
cristae is groter bij een hogere energieproductie
intermembranaire ruimte ruimte tussen buiten- en binnenmembraan
hier bevinden zich enzymen die verantwoordelijk zijn voor energieproductie via citroenzuurcyclus
elektronentransportsysteem
functies
produceren energie 50% warmte – 50% nuttige energie in vorm v ATP
door ATPase kan cel, energie omzetten in mechanische energie – voor spieren
transport voor ionen
eiwitsynthese
cel bevoorraden v energie ATP kan zich verplaatsen naar waar nodig
hoe meer energie nodig- hoe meer mitochondria er te vinden zijn
mitose mitochondrieën splitsen zich op – en vermeerderen zo
bij mitose krijgt elke dochtercel de helft v mitochondriën – die groeien en splitsen zo in dochtercellen
2-delig zwaar en licht deel
eiwitfractie w gemaakt in cytoplasma en verhuist naar kern om te binden op rRNA
verlaten kern door kernporiën
polyribosomen polysomen
cellen die aan elkaar gehouden worden door een streng mRNA
vrije polyribosomen produceren eiwitten die in de cel blijven
aan RER gebonden ribosomen produceren eiwitten voor buiten de cel
basofiel door grote hoeveelheden RNA zijn ribosomen basofiel
functies
rol in eiwitsynthese proces waarbij eiwitten gemaakt w op basis van info uit het DNA
ribosomen decoderen basensequentie op mRNA
en zetten het mbv tRNA – om in een aminozuur sequentie(eiwit)
ENDOPLASMATISCH RETICULUM – ER
= één netwerk van anastomoserende kanaaltjes en uitzettingen in de cel – gevormd door één continue membraan
ruw endoplasmatisch reticulum
één geheel met kernmembraan
sterk ontwikkeld in basofiele cytoplasma v eiwitsecrerende cellen
vb pancreascellen – speekselklieren – plasmacellen
ribosomen bevinden zich aan cytoplasmatische zijde
geven basofiel uitzicht
belangrijkste functie staat in voor veranderingen v geproduceerde eiwitten monteren v monosachariden
aaneenschakelen v meerdere bestaande eiwitten
glad endoplasmatisch reticulum
buizen netwerk – zonder ribosomen
cisternae meer tubulair
in spiercellen ligt het als sacroplasmatisch reticulum omheen de contractiele vezels
is hier in staat om calciumionen te stockeren
functies synthese van steroïd hormonen – in bijnierschors
degradatie v hormonen
ontgifting van farmaca – in levercellen
synthese v fosfolipiden en glycogeen
Shari W i e l |4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shariwiel1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.