In dit document kun je aantekeningen bij de hoorcolleges en werkgroepen vinden. Daarnaast zijn de leesvragen in dit document opgenomen. Ook kun je aantekeningen bij de literatuur vinden waar geen leesvragen bij zijn.
Literatuur
Hoofdstuk 1: Introductie
Psychopathologie verwijst naar intense, frequente en/of aanhoudende
onaangepaste patronen van emoties, cognitie en gedrag.
Ontwikkelingspsychopathologie suggereert dat we een beter begrip krijgen
van de stoornissen van kinderen als we over die stoornissen nadenken binnen de
context van de typische ontwikkeling.
Veel voorkomende beschrijvingen van normaliteit en psychopathologie richten
zich vaak op:
- Statistische afwijking: de onregelmatigheid van bepaalde emoties,
cognities en/of gedragingen
- Sociaal-culturele normen: de overtuigingen en verwachtingen – in een
bepaalde tijd of plaats of van een groep mensen – over welke soort
emoties, cognities en/of gedragingen problematisch, ongewenst of
onaanvaardbaar zijn
- Definities van geestelijke gezondheid: theoretische of klinisch gebaseerde
noties van angst en disfunctie.
Het baanbrekende rapport van de U.S. Surgeon General stelt dat ‘mentaal
gezonde kinderen en adolescenten een positieve levenskwaliteit genieten; goed
functioneren thuis, op school en in hun gemeenschap; en vrij zijn van
invaliderende symptomen van psychopathologie”. De Centers for Disease Control
and Prevention voegen hieraan toe: “Geestelijke gezondheid is niet simpelweg de
afwezigheid van een psychische stoornis. Kinderen die geen psychische stoornis
hebben, kunnen verschillen in hoe goed ze het doen, en kinderen bij wie de
diagnose psychische stoornis is gesteld, kunnen verschillen in hun sterke en
zwakke punten in de manier waarop ze zich ontwikkelen en ermee omgaan, en in
hun kwaliteit van leven. Geestelijke gezondheid als continuüm en de identificatie
van specifieke psychische stoornissen zijn beide manieren om te begrijpen hoe
goed het met kinderen gaat.
Gegevens samengevat door de Centers for Disease Control and Prevention (CDC)
schatten dat tussen de 13% en 16% van de schoolgaande kinderen in de
Verenigde Staten voldoen aan de diagnostische criteria voor een psychische
stoornis. Onderzoek naar distributietrends binnen en tussen landen brengt een
toename van veel verschillende soorten aandoeningen aan het licht.
,Hoofdstuk 3: Principes en praktijken van
ontwikkelingspsychopathologie
Een schema voor ontwikkelingspsychopathologie:
Binnen het
kader van de
ontwikkelingspsychopathologie worden stoornissen vaak opgevat als vertraging
of disfunctie. Dit benadrukt de moeilijkheden van een bepaald kind op een
bepaald moment en biedt ons een manier om na te denken over het verband
tussen typische en atypische ontwikkeling. Een andere manier om na te denken
over het verband tussen typische en atypische ontwikkeling is door het begrip
proces te onderzoeken. Met dit in gedachten kunnen we stoornissen beschouwen
als een reeks problemen in de loop van de tijd, waarbij kleine problemen tot
grotere problemen leiden, of één probleem tot veel meer problemen leidt,
enzovoort. De psychopathologie van kinderen ontvouwt zich vervolgens in de
loop van de tijd. De studie van ontwikkelingstrajecten brengt patronen van
aanpassing en onaangepastheid in de loop van de tijd aan het licht. Bij het
nadenken over ontwikkelingstrajecten is het belangrijk om te onthouden dat
verandering op veel punten mogelijk is en dat verandering wordt beperkt of
mogelijk wordt gemaakt door eerdere aanpassingen.
Equifinaliteit verwijst naar ontwikkelingstrajecten waarin verschillende
omstandigheden tot dezelfde diagnose leiden, terwijl multifinaliteit verwijst
naar ontwikkelingstrajecten waarin een vergelijkbaar begin tot verschillende
uitkomsten leidt.
Risico en veerkracht
Risico wordt gedefinieerd als een verhoogde kwetsbaarheid voor wanorde.
Risicofactoren zijn de individuele, familiale en sociale kenmerken die verband
houden met deze verhoogde kwetsbaarheid. Veerkracht wordt gedefinieerd als
aanpassing (of competentie) ondanks tegenslag. Beschermende factoren zijn de
individuele, familiale en sociale kenmerken die verband houden met deze
positieve associatie.
Risicofactoren vergroten de kwetsbaarheid op twee manieren:
, 1. Niet-specifiek risico: dit brengt een verhoogde kwetsbaarheid voor een of meer
soorten aandoeningen met zich mee
2. Specifiek risico: het gaat om een verhoogde kwetsbaarheid voor één bepaalde
aandoening.
Er zijn factoren die zowel enigszins specifiek als enigszins niet-specifiek zijn.
Hoewel het lijkt alsof een kind een risicofactor heeft of niet, zijn risico's
doorgaans geen alles-of-niets-gebeurtenissen. Gevoeligheid – wanneer een
genetisch, epigenetisch of psychologisch kenmerk een kind gevoeliger maakt
voor zowel negatieve als positieve omgevingscontexten – houdt duidelijk verband
met de constructie van risico. Vaak gaan we ervan uit dat een bepaalde
risicofactor bij individuen op vergelijkbare wijze wordt ervaren.
Soorten risicofactoren:
- Individuele risicofactoren: kindgericht en omvatten zaken als genetica en
fysiologische processen, cognitieve en gedragsmatige predisposities, en
temperament en persoonlijkheid. Biologische sekse en gender houden ook
verband met de timing van stoornissen. Stoornissen die vaker voorkomen
bij jongens worden doorgaans vroeg in de ontwikkeling gediagnosticeerd,
terwijl stoornissen die vaker voorkomen bij meisjes doorgaans in de
adolescentie worden gediagnosticeerd.
- Familierisicofactoren zijn factoren die verband houden met de directe
zorgomgeving van het kind en omvatten ouderkenmerken zoals de
aanwezigheid van psychopathologie of harde, bestraffende
opvoedingsstijlen; gezinskenmerken zoals verwaarlozing, gebrek aan
toezicht of chronische conflicten tussen ouders; en familiegebeurtenissen
zoals echtscheiding of werkloosheid. Psychopathologie van de moeder
wordt vaak genoemd als een niet-specifieke risicofactor.
- Sociaal-culturele risicofactoren omvatten factoren die verband houden met
de bredere omgeving van het kind, waaronder leeftijdsgenoten en scholen,
de achtergrond in de buurt en de sociaal-economische status (SES), en
raciale, etnische en culturele kenmerken.
Aantallen en timing van risicofactoren
Veel onderzoekers, artsen en andere jeugdexperts zijn tot de conclusie gekomen
dat het totale aantal risicofactoren waarmee kinderen en adolescenten te maken
krijgen zelfs belangrijker is dan het specifieke type risicofactoren. In veel gevallen
kunnen de omgevingsrisicofactoren een grotere impact hebben dan individuele of
familiale factoren.
De differentiële impacttheorie is gebaseerd op het idee dat ‘veranderingen in
de omgeving ervoor zorgen dat individuen veranderen en dat deze
veranderingen afhangen van de kwaliteit van de psychologische, sociaal-culturele
en economische hulpbronnen die door de omgeving worden geleverd, in
evenwicht gehouden door de kwaliteit en kwantiteit van de blootstelling van het
individu aan risico’s”.
Kindermishandeling is een brede categorie die een van de volgende aspecten
omvat: fysieke mishandeling, seksueel misbruik, psychologische mishandeling en
verwaarlozing. Kindermishandeling is geen diagnose die aan een kind wordt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Loissnoek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,98. Je zit daarna nergens aan vast.
