HC7 THEMA 3 ‘VERTEBRATE’ RODE DRAAD COLLEGE
Een dierproef is een proef op levende gewervelde dieren en levende koppotigen, die hierbij ongerief
ondervinden. Het is onderzoek met een duidelijk omschreven doel. Dit is vastgelegd in de Wet op de
Dierproeven.
Vertebraten = Gewervelden
Ontwikkeling in evolutie -> fylogenie
Sponzen, anemonen, platwormen, rondwormen, reptielen
Alle vertebraten zijn ook chordaten
Andere vertebraten zijn: amfibieën, reptielen, vogels, zoogdieren, vissen
Vroege vertebraten: vissen
-Kaakloze vissen (prikken)
Parasitaire vis, grijpt vast op gewone vis en schraapt met de haaljes het vel kapot -> zuigt bloed en
weefsel naar binnen.
Kenmerken van cephalochordata en daarnaast:
Vertebrae (=wervels)
Hersenen + zintuigen
Spijsverteringsorganen
Kieuwen
Hart
Hebben meer kieuwbogen (17/18), want deze geven later aanleiding tot de kaak, strottenhoofd,
tong, etc.
-Kraakbeenvissen (haaien en roggen)
+ kaken en kieuwbogen
Eerste gewervelde dieren met kaken
Skelet is van kraakbeen
Geen kieuwdeksel, dus moet zwemmen voor ademhaling
Geen zwemblaas dus geen drijfvermogen; vette lever
Eerste kieuwbogen vormen kaken
Geen middenrif -> alle dieren tot aan de zoogdieren niet. Naamgeving is dus beetje vaag, want
geen echte borst of buik
Inwendige bevruchting: clasper (geen hoopje eieren leggen); Deze clasper wordt in het vrouwtje
gebracht, bevruchting in de eileider. Geen placenta
,-Beenvissen
Leggen wel hun eieren op een hoopje in een hol.
Straalvinnigen (longvis, coelacanth)
Graten in de vinnen, verder geen spieren in de vinnen
Kwastvinnigen
In hun vinnen zitten spieren die ze als pootjes kunnen bewegen ->
voorloper van de echte poten
Beenvis vs kraakbeenvis
Verbening
Zwemblaas (kan je lucht in op slaan)
Schubben
Operculum (=kieuwdeksel)
Kieuwbogen en kaken bij de vis
Kieuwbogen bij mens en vis hetzelfde.
Uit de kieuwbogen ontstaan o.a. de kaken en grote vaten (aorta,
longslagader enz).
Bij de haai breken de kieuwen dus door.
Bij de mens breekt de eerste kieuwspleet wel door, die gaat de gehoorgang (uitwendig oor)
vormen. Afgesloten door trommelvlies. Alle andere kieuwspleten blijven bij de mens gesloten.
Ontwikkeling kaken en kieuwbogen
Van filterfeeding naar actief prooi vangen en ademen
Kieuwademhaling
, Circulatie
Enkelvoudige circulatie
Bloed komt binnen in het hart (zuurstofarm) -> ventrale aorta -> kieuwbogen (zuurstof opnemen
-> dorsale aorta -> over hele lichaam -> hart
Koudbloedige dieren, dus minder zuurstof nodig (lager zuurstofgehalte in water)
Leverpoortadersysteem: al het bloed wat afkomstig is van het darm/maag kanaal gaat eerst naar
de lever om daar ontgift te worden voordat het naar de grote circulatie gaat
Nierpoortadersysteem: veneuzen (aderlijk;naar hart toe) bloed wordt afgevoerd via de nieren en
dan pas naar de grote circulatie.
Zwemblaas
Onderdeel maag-darmkanaal
Twee functies:
Gasopslag
Drijfvermogen
Zebravissen als proefdier
Vooral voor ontwikkelingsbiologie en moleculaire biologie
De zebravis valt als gewervelde wel onder de WoD
Doorbraak: transparantie en GFP
Redenen:
Relatief goedkoop te houden
Genoom van de zebravis bekend
Genoom heeft een grote overeenkomst met mens
Verschillende stoffen worden via het water gemakkelijk door de zebravis opgenomen
De zebravis plant zich gemakkelijk voort. Na drie à vier maanden is de zebravis geslachtsrijp en
produceert 100 tot 200 eicellen per week
Doorzichtige eicellen die zich in water ontwikkelen
Na 10 uur ontstaat de staart, na 12 uur de ogen, na 24 uur is een kloppend hart zichbaar en na 2
dagen zijn alle bouwpatronen van de ingewanden aanwezig
DNA transcriptie en translatie van eiwitten eenvoudig aan te passen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurheling. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.