Samenvatting
Samenvatting - Maatschappijleer HFD2 Rechtsstaat VWO
- Vak
- Maatschappijleer
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Uitgebreide samenvatting voor heel het hoofdstuk over Nederland als rechtsstaat. Begrippen zijn ook uitgelegd.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Maatschappijleer HFD 2 SamenvattingMaatschappijleer Hoofdstuk 2 Rechtsstaat
2.1 Idee en oorsprong van de rechtsstaat 2
2.1.1 Wat is een rechtsstaat? 2
Nederland is een Rechtsstaat 2
Voordelen van een rechtsstaat 2
2.1.2 Hoe is de rechtsstaat ontstaan? 2
Sociaal contract 2
Grondbeginselen 3
2.1.3 De eerste rechtsstaten 3
Verenigde Staten 3
Europa 3
Begrippen 4
2.2 Grondwet en grondrechten 6
2.2.1 Ontstaan Grondwet 6
Tijdlijn 6
Na de val van Napoleon 6
Uitbreiding kiesrecht 6
Tweede Wereldoorlog 7
2.2.2 Wat staat er in de grondwet? 7
Klassieke grondrechten 7
Belangrijke artikels 7
2.2.3 Wat zijn de grenzen van onze vrijheid 8
Botsende grondrechten 8
Begrippen 8
2.3 Legaliteitsbeginsel 9
2.3.1 Het legaliteitsbeginsel en de rechtsstaat 9
Eisen voor wetten. 9
Belangrijke kenmerken legaliteitsbeginsel 9
Begrippen 9
2.4 Trias politica: scheiding en evenwicht van macht 10
Onderlinge controle en samenwerking 10
Begrippen 10
2.5 Rechtsgebieden 11
2.5.1 Burger tegenover burger 11
Rechtsgebieden bij privaatrecht 11
Naar de rechter 11
Uitspraak van de rechter 11
Juridisch advies en mediation 12
2.2.5 Burger tegenover overheid 12
Bezwaar en beroep 12
1
, Maatschappijleer HFD 2 Samenvatting
2.1 Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Landen die een rechtsstaat zijn, zijn een van de gelukkigste landen ter wereld omdat
burgers relatief veel vrijheid hebben en de overheid de plicht heeft de burgers een
bestaansminimum te garanderen. Vrijheid = Geluk
2.1.1 Wat is een rechtsstaat?
Rechtsstaat; een staat waarin je als burger met grondrechten wordt beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur van de overheid.
- De overheid beschermt burgers tegen elkaar
- De overheid beschermt burgers tegen de overheid
Nederland is een Rechtsstaat
- Democratische rechtsstaat; burgers mogen meedoen aan vrije verkiezingen en
kunnen zo indirect mee beslissen over politieke kwesties.
- Sociale rechtsstaat; er bestaan wetten en voorzieningen om de welvaart en het welzijn
van de burgers te bevorderen.
Voordelen van een rechtsstaat
- Sociale vrede en sociale cohesie; mensen durven met elkaar in verbinding te gaan. Bij
misdrijven nemen de slachtoffers geen wraak, maar wordt de zaak voorgelegd aan een
onafhankelijke rechter.
- Vertrouwen en wederkerigheid; de meeste burgers houden zich aan de wet, in de
verwachting dat anderen dat ook doen.
- Rechtszekerheid; de burgers houden zich aan de wet, maar de overheid ook. Iedereen
kan nagaan wat wel en wat niet mag.
2.1.2 Hoe is de rechtsstaat ontstaan?
Verlichting; het verlangen naar maatschappelijk geluk en kennis in de 18e eeuw.
- Boeren, arbeiders en de burgerij kwamen in opstand tegen onrecht.
- Nieuwe kennis kon snel worden verspreid.
- Geloof in de kracht van de rede
- Vrijheid als voorwaarde voor geluk
Voor de 18e eeuw hadden koningen onbegrensde macht en de bevolking had nauwelijks
rechten. De armste mensen moesten de hoogste belastingen betalen en bepaalde sociale
groepen kregen een voorkeursbehandeling. Er was veel armoede, uitbuiting en grote sociale
ongelijkheid.
Sociaal contract
- Democratisch vastgestelde regels leiden tot een sociaal contract tussen burgers en
(gekozen) bestuurders.
- Staat als scheidsrechter.
- Overheid heeft geweldsmonopolie, maar is gehouden aan afspraken die burgers en
overheid overeenkomen; staat is meester en knecht.
—> Burgers en de overheid accepteren hun rechten en plichten
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ajhc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,00. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52355 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen