samenvatting van kennislijn chronisch zieken. aantekeningen van de (AFP en VPK) hoorcollege's, e-college's, en samenvattingen van de benodigde literatuur.
Sympaticus zorgt voor
bronchodilatatie. Parasympaticus zorgt voor bronchoconstrictie
Kennisclips ziekte van Crohn
Ziekte is een chronische ziekte van de darm. Begint vaak sluimerend. Heeft een langdurig
wisselend verloop.
Er is geen goede balans tussen de cellen en stofjes die ontsteking bevorderen en cellen die
de ontsteking afremmen. Gaat door alle lagen van de darmwand. Alle organen van het maag-
darmkanaal kunnen ontstoken raken.
Oorzaak is nog niet bekend. Erfelijke factoren, factoren uit de omgeving, rokers hebben
verhoogd risico.
Klachten hangen af van de plaats en van het type ontsteking.
- Ontstekingstype
- Stenoserende/vernauwende vorm
- Fistuliserende/perforerende vorm
Kennisclip colitis ulcerosa
Ontsteking van de dikke darm met de vorming van zweren.
1
,Ontsteking verloopt chronisch en ongecontroleerd. Stofjes en cellen die ontsteking
aanwakkeren en cellen die ontsteking onderdrukken zijn niet in balans. Hierdoor kan het
ontstekingsproces niet tot stilstand komen en ontstaan er zweren.
Ontsteking is beperkt tot het slijmvlies.
Precieze oorzaak is nog niet bekend. Familielid met chronische darmziekte hebben verhoogd
risico, mensen die niet roken of gestopt zijn hebben een verhoogd risico, mensen die
geopereerd zijn aan de blindedarm hebben een verlaagd risico
Ontsteking begint vlak boven de anus.
Klachten
- Bloedverlies
- Etter en slijmverlies
- Sterke ontlastingsdrang
- Valse ontlastingsnood (door ontsteking in het rectum)
- Diarree
- Darmkrampen
Kunnen ook klachten buiten de darm veroorzaken
- Gewrichtsontsteking
- Oogontsteking
- Huidafwijkingen
Kan samen voorkomen met leverziekten
Ernstige complicaties
- Toxisch megacolon
- Perforatie van de darm
Er is een verhoogd risico op trombose, en een licht verhoogd risico op darmkanker (meer dan
10 jaar ziek, en de hele darm is aangedaan)
E-college COPD en astma
COPD:
- Chronsiche bronchitis → gezwollen slijmvlies en slijmproductie → hoesten en
opgeven van sputum
- Longemfyseem → verlies elasticiteit longblaasjes → kortademigheid (bij inspanning)
Hoe ontstaat chronische bronchitis en longemfyseem?
- Erfelijk bepaalde kwetsbaarheid
2
, - Prikkels (roken, smog)
o Gevolgen:
▪ Chronische ontsteking
▪ Beschadiging wand longblaasjes
• Obstrucytie bronchi en bronchioli
• Afname aantal bloedvaatjes
o Afname gaswisseling
Behandeling COPD
- Preventie
- Bèta-2-sympathico-mimetica
- Anticholinergica
- Theofylline (vrijwel niet meer gebruikt)
- Coritcosteroiden
- Evt zuurstof
- LWI → AB
Astma bronchiale
Astma → bronchospasme → aanvalsgewijs hoesten, dyspnoe en piepen
Hoe ontstaat het?
- Erfelijke overgevoeligheid van de luchtewegen
- Specifieke prikkels
- A-specifieke prikke;s (bronchiale hyperreactiviteit)
Gevolgen:
- Ontsteking: sijmproductie, zwelling
- Prikkeling cholinerge receptoren → vernauwing van de luchtwegen
Behandeling astma
- Preventie
- Bèta-2-sympathico-mimetica
- Anticholinergica
- Theofylline (vrijwel niet meer gebruikt)
- Coritcosteroiden
- Evt zuurstof
- LWI → AB
E-college farmacologie astma en COPD juf Danielle
Preventie:
- Stoppen met roken
- Vermijden van prikkels
- Griepvaccinatie
- Zuurstoftoediening
- Medicamenteuze
o Bronchodilatatie
o Ontsteking remmen
3
, ▪ Ontsteking remmen door corticosteroïden zoals fluticason of
budesonide. Deze onderdrukken het immuunsysteem. Door de
ontsteking te remmen heeft het lichaam de tijd om te herstellen
waardoor de klachten verminderen
▪ Corticosteroïden hebben wel bijwerkingen bij langdurig oraal gebruik,
zoals osteoporose, diabetes en bij kinderen groeivertraging. Als je ze
inhaleert zijn er minder bijwerkingen voor het hele lichaam.
▪ Bij inhalatie is de weerstand in de mond en keel vermindert, omdat het
steeds daarlangs komt. Dan kan je bijv een schimmelinfectie krijgen,
orofaryngeale candidiasis. Hierdoor moet je je mond spoelen, dan
spoel je de medicatie weg en heb je minder bijwerkingen.
Sympaticus
- Fight or flight
- Adrenaline komt vrij
- Zorgt voor bronchodilatatie
Parasympaticus
- Rest and digest
- Acetylcholine
- Bronchoconstrictie
Bij astma ne COPD wil je bronchodilatatie zodat de benauwdheid minder is. Dit kan je doen
door de sympaticus te activeren, of de parasympaticus te onderdrukken.
Sympaticus
Activeren
- Selectieve B2-agonisten
o Salbutamol, salmeterol, lijkt op adrenaline maar binden voornamelijk aan
receptoren in de longen.
Parasympaticus
Onderdrukken
- Antimuscarinerge bronchodilatoren
o Tiotropium, iptratropiumbromide, werken de effecten van acetylcholine tegen
Les 5 feb. 24
Acidose: te zuur, dan zit de pH onder de 7.35
Alkalose: te basisch, dan zit de pH boven de 7.45
H+ sturen je ademprikkel aan in je hersenstam.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dximy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,46. Je zit daarna nergens aan vast.
