1. De student begrijpt de definitie, risicofactoren, symptomen,
diagnostiek, behandeling, prognose en complicaties bij
cardiovasculaire ziektebeelden (BS4 MB)
Atherosclerose
—> Aderverkalking, opbouw van vetten in de slagaders.
—> Proces in de wand van slagaderen en zorgt ervoor dat deze steeds nauwer
worden.
Risicofactoren
• Roken
• Hypertensie
• Dislipidemie
• Verhoogd glucose
• Overgewicht
• Gebrek aan lichaamsbeweging
• Erfelijkheid
• Leeftijd
• Mannelijk geslacht
Pathiofysiologie
• Proces van tientallen jaren, gaat heel geleidelijk
• Cholesterol gaat zich ophopen
• Omgeven met bindweefsel
• Geeft pas later symptomen
Symptomen
Plaats van de Gevolg Symptomen
vernauwing
Kransslagaders Coronaire hartziekten Pijn op de borst,
kortademig
Halsslagaders en TIA of herseninfarct Verlamming,
hersenslagaders gevoelsstoornissen
Nierslagaders Nierinsufficientie Hoge bloeddruk
Darmslagaders Ischemie van de (dunne) Buikpijn
darm
Slagaders in de benen Perifeer arterieel vaatlijden Koude voeten, bleke huid
met weinig beharing, slecht
genezende wondjes, kramp
tijdens het lopen
Preventie en behandeling
• Leefstijlverandering
• Medicamenteuze behandeling bij hypertensie, verhoogd cholesterol en een
verhoogd glucose
• Specifieke behandeling aan de hand van locatie van vernauwing
Diagnostiek
• Lichamelijk onderzoek —> risico evalueren door het meten van parameters
zoals bloeddruk, hartslag, BMI, tailleomtrek en het luisteren naar hart- en
vaatgeluiden.
• Bloedonderzoek —> meten van cholesterolniveaus (inclusief HDL, LDL en
triglyceriden) en andere bloedlipiden kan helpen bij het identificeren van
risicofactoren.
• Beeldvormende onderzoeken —> Echografie (dikte van slagaderwand meten,
aanwezigheid van plaque), Angiografie (coronaire angiografie voor het hart en
, arteriografie voor andere delen van het lichaam, contrastmiddel voor het
zichtbaar maken van bloedvaten op een röntgen, helpt bij het lokaliseren van
verstoppingen of vernauwingen), CT-scan (slagaders in verschillende delen van
het lichaam in detail worden afgebeeld om plaquevorming te detecteren), MRI
(plaque en de mate van stenore detecteren)
• Stresstesten —> helpt bij het beoordelen van de mate van vernauwing van de
bloedvaten tijdens inspanning
• Coronaire calciumscore —> CT-scan kan worden gebruikt om de hoeveelheid
calcium in de kransslagaders te meten, wat kan wijzen op aanwezigheid van
atherosclerose
Prognose
De prognose hangt af van verschillende factoren, waaronder de ernst van de
ziekte, de aanwezigheid van risicofactoren zoals hypertensie, diabetes, roken,
hoge cholesterol, leeftijd en algemene gezondheidstoestand van de patiënt.
Complicaties
Coronaire hartziekte —> dit kan resulteren in angina pectoris (pijn op de borst),
hartaanvallen (myocardinfarct) en zelfs plotselinge hartdood.
Cerebrovasculaire aandoeningen —> atherosclerose in de slagaders die de
hersenen voeden, kan leiden tot beroertes of voorbijgaande ischemische
aanvallen (TIA’s), wat kan resulteren in neurologische uitval, cognitieve
stoornissen of invaliditeit.
Perifere arteriele ziekte —> Atherosclerose in de slagaders van de benen of
andere delen van het lichaam kan leiden tot symptomen zoals claudicatio
intermittensx (pijn tijdens het lopen) en in ernstige gevallen tot weefselnecrose
en amputatie.
Nierziekte —> Atherosclerose in de nierslagaders kan leiden tot nierfalen
hypertensie.
Andere complicatie —> kan leiden tot problemen in andere delen van het
lichaam, afhankelijk van welke slagaders zijn aangetast.
Verhoogde bloedingsneiging
Definitie
Trombocyten zijn van belang bij de bloedstolling —> geactiveerd bij een
vaatwand beschadiging, trombocyten klonteren daarbij samen
Gebeurt dit proces niet —> hogere kans op bloedingsneiging
Bloedingsneiging —> verhoogde neiging van het lichaam om te bloeden
Risicofactoren
• Afwijking van de vaatwand —> aanleg, infectie, ontsteking, degeneratie of
combinaties hiervan
• Stollingseiwitten worden niet of onvoldoende aangemaakt
• Afwijkingen aan de trombocyten
• Bloedstollingsstoornissen —> hemofilie, leverziekte, trombocytopenie,
bepaalde medicatie
Symptomen
• Frequente bloedneuzen
,• Onverklaarde blauwe plekken (hematomen)
• Langdurig bloeden na verwondingen of chirurgische ingrepen
• Overmatig bloeden tijdens de menstruatie
• Bloed in urine of ontlasting
• Onverklaarde bloedingen elders in het lichaam —> mond, tandvlees of andere
plekken
• Gewrichtsbloedingen —> kan leiden tot zwelling, pijn en beperkte mobiliteit
Diagnostiek
• Anamnese en lichamelijk onderzoek —> medische voorgeschiedenis,
familiegeschiedenis van bloedingsstoornissen, medicatiegebruik, chirurgische
geschiedenis en andere relevante factoren. Grondig lichamelijk onderzoek kan
aanwijzingen bieden voor mogelijke oorzaken van de bloedingsneiging.
• Bloedonderzoek —> Bloedstollingtests (tests zoals protrombinetijd, de
geactiveerde partiële tromboplasinetijd, de stollingsfactorassays en de
bloedplaatjestelling), bloedplaatjesfunctietests (evalueren de functie van
bloedplaatjes en kunnen worden gebruikt om trombocytopenie of
bloedplaatjesstoornissen op te sporen).
• Genetische tests —> mutaties identificeren die verantwoordelijk zijn voor de
aandoening.
• Beeldvormende onderzoeken —> echografie, CT-scans of MRI-scans worden
gebruikt om mogelijke vasculaire afwijkingen of bloedingen in het lichaam te
identificeren.
• Specifieke tests afhankelijk van de vermoedelijke oorzaak —> afhankelijk van
de klinische presentatie en vermoedelijke oorzaak van de bloedingsneiging,
kunnen aanvullende tests worden uitgevoerd. Meten van leverfuncties, tests
om auto-immuunziekten uit te sluiten bij verdenking.
• Speciale tests voor specifieke aandoeningen —> zoals hemofilie, specifieke
tests zoals de factoressays worden uitgevoerd om de mate van deficiëntie van
stollingsfactoren te bepalen.
Behandeling
• Medicijnen —>
—> Desmopressine (DDAVP): vrijlating van stollingsfactoren te stimuleren bij
patienten met milde vormen van hemofilie A of von Willebrand-ziekte.
—> Factorconcentraten: bij hemofilie kan de toediening van geconcentreerde
stollingsfactoren helpen om bloedingen te stoppen.
—> Antifibrinolytica: zoals tranexaminezuur kunnen worden gebruikt om
bloedingen te verminderen door de afbraak van bloedstolsels te remmen.
—> Bloedplaatjesaggregatieremmers: zoals aspirine kunnen worden
voorgeschreven om de bloedplaatjesfunctie te verminderen bij patienten met
bloedplaatjesstoornissen.
• Bloedtransfusie —> om verloren bloedvolume en stollingsfactoren aan te
vullen
• Chirurgische ingrepen —> nodig om bloedingen te stoppen of de
onderliggende oorzaak te behandelen, zoals bij bloedvatafwijkingen of
tumoren.
• Lifestyle en dieet aanpassingen —> vermijden van activiteiten die letsel
kunnen veroorzaken, gebruik van beschermende uitrusting bij sport of werk,
vermijden van medicijnen die bloedstolling kunnen beïnvloeden.
• Regelmatige monitoring en follow-up —> vaak regelmatige monitoring en
follow-up nodig om de effectiviteit van de behandeling te evalueren, eventuele
complicaties op te sporen en de behandeling indien nodig aan te passen.
, Prognose
De prognose varieert afhankelijk van de ernst en oorzaak van de aandoening.
Met vroegtijdige diagnose, geschikte behandeling en regelmatige medische
monitoring kunnen veel patienten een normaal leven leiden.
Echter, ernstige bloedingsstoornissen zoals hemofilie kunnen levenslange zorg
vereisen en gepaard gaan met een verhoogd risico op complicaties en
invaliditeit.
Complicaties
• Overmatig bloedverlies
• Anemie —> bloedarmoede
• Inwendige bloedingen
• Gewrichtsbloedingen
• Neurologische complicaties
• Complicaties tijdens de zwangerschap en bevalling
• Langdurige zorgbehoeften
CVA (herseninfarct)
Definitie
Deel van de hersenen krijgt geen zuurstof, waardoor dat deel afsterft —> door
afsluiting van een bloedvat, kan worden veroorzaakt door arteriosclerose.
Infarct veroorzaakt door een embolie —> stolsel die vastzit in een arterie
Risicofactoren
• Hartritmestoornissen
• Hartklepafwijkingen
• Hartfalen
• Carotisstenose
• Leeftijd
• Mannelijk geslacht
• Positieve familieanamnese
• Hypertensie
• Diabetes mellituss
• Roken
• Overmatig alcoholgebruik
• Hypercholesterolemie
• Hyperhomocysteinemie
• Ischemische hartziekten
Symptomen
• Verlamming of zwakte
• Problemen met spraak en taal
• Verstoorde coördinatie of balans
• Ernstige hoofdpijn
• Gevoelloosheid of tintelingen
• Veranderingen in het gezichtsvermogen
• Verwarring of problemen met het begrijpen van de omgeving
Diagnostiek
• Lichamelijk onderzoek —> controleren op symptomen, dit kan door het testen
van reflexen, spierkracht en gevoeligheid
• Beeldvormende onderzoeken —> CT-scan (identificeren van bloedstolsels,
bloedingen of andere afwijkingen in de hersenen), MRI (helpen bij het