samenvatting van het boek praktische ontwikkelingspsychologie voor sociaal werk t/m hoofdstuk 10 (de adolescent). En nog wat losse artikelen die werden geboden in het 1ste jaar 2021/2022
Samenvatting Blok 3
Jaar 1 2021/2022
Praktische ontwikkelingspsychologie voor sociaal werk
De kracht van levensverhalen voor mensen met een beperking
Levenssociologie
, Praktische
ontwikkelingspsychologie
voor sociaal werk
Hoofdstuk 1: Ontwikkelingspsychologie
Hoofdstuk 2: Ontwikkelingstheorieën
Hoofdstuk 3: De prenatale periode (conceptie-geboorte)
Hoofdstuk 4: De baby (0-1 jaar)
Hoofdstuk 5: De dreumes (1-2 jaar)
Hoofdstuk 6: De peuter (2-4 jaar)
Hoofdstuk 7: De kleuter (4-6 jaar)
Hoofdstuk 8: Het basisschoolkind (6-10 jaar)
Hoofdstuk 9: De puber (10-14 jaar)
Hoofdstuk 10: De adolescent (14-22 jaar)
, Hoofdstuk 1: Ontwikkelingspsychologie
1.1 Ontwikkelingspsychologie
Ieder mens is uniek en volgt zijn eigen ontwikkelingspad, dat wordt bepaald door tal van factoren.
- Een belangrijke factor is het tijdsbeeld waarin iemand opgroeit.
Naast veel individuele verschillen hebben mensen ook veel met elkaar gemeen. Mensen doorlopen
namelijk in grote lijnen wel eenzelfde soort ontwikkeling.
- We gaan allemaal door dezelfde levensfases heen en leren dezelfde basisprincipes (lopen,
praten, logisch nadenken etc.).
Ontwikkelingspsychologie: de studie van patronen van groei, verandering en stabiliteit gedurende
het hele leven. Met als doel om bij te dragen aan een beter leven van mensen.
- Ontwikkelingspsychologen zijn geïnteresseerd in de manier waarop ons gedrag gaandeweg het
leven verandert. Hierbij gaat het om zowel zichtbare handelingen als inwendige processen
(interpretatie, waarneming, denken & onthouden, fantaseren en beredeneren).
Ontwikkelingspsychologie is een wetenschappelijk vakgebied.
Ontwikkelingspsychologen kunnen zich bezighouden op het gebied van de invloed van
biologische eigenschappen, het cognitieve vermogen, de sociale wereld, invloed vanuit de
omgeving, fysieke groei, universele ontwikkelingsprincipes, invloed van specifieke culturele
en etnische verschillen en de vier generaties.
Kennis over de normale levensloop en ontwikkeling geeft inzicht in wat je op een bepaald moment
van iemand mag of kunt verwachten, maar biedt juist ook handvaten om afwijkende ontwikkeling
te signaleren en hier tijdig op in te haken.
- Ontwikkelingspsychologie helpt sociaal werkers een weg te vinden in de begeleiding van mensen,
in een specifieke fase van hun leven.
1.2 De menselijke ontwikkeling uitgelicht
1.2.1 Ontwikkelingsfasen
Als mens doorlopen we aan aantal typische fasen waarin specifieke mijlpalen en
levensloopgebeurtenissen centraal staan.
Prenatale periode Conceptie – geboorte
Baby 0-1 jaar
Dreumes 1-2 jaar
Peuter 2-4 jaar
Kleuter 4-6 jaar
Basisschoolkind 6-10 jaar Gebaseerd op de
Pubertijd 10-14 jaar westerse samenleving
Adolescentie 14-22 jaar
Jongvolwassenheid 22-35 jaar
Middenvolwassenheid 35-55 jaar
Late volwassenheid 55-65 jaar
Oudere 65+
- Bij sommige fasen is er een duidelijke grens te trekken, maar bij sommige fasen is dat niet zo.
Sommige veranderingen zijn per persoon verschillend en kunnen op een verschillende leeftijd
plaatsvinden.
Het gaat daarom bij fase-indeling altijd om gemiddelden: de gemiddelde leeftijd waarop de
meeste mensen een mijlbaal bereiken of een levensloopgebeurtenis meemaken.
1.2.2 Ontwikkelingsvariatie
Niet alle levensgebeurtenissen voltrekken zich altijd binnen dezelfde levensfase en ook binnen een
levensfase bestaat er veel variatie.
- Hoe ouder men wordt, hoe meer variatie ontstaat in de levensloop.
, Dit komt door drie verschillende aspecten:
1 Normatieve ontwikkeling de algemene veranderingen die kinderen laten zien naarmate ze
ouder worden.
Veranderingen op jonge leeftijd zijn het gevolg van normatieve invloeden, de factoren die bij
de meeste mensen ongeveer gelijke impact hebben en daardoor aanleiding geeft tot een
soort gemiddeld ontwikkelingspatroon.
Dit patroon is een ‘norm’ waaraan de ontwikkeling van een kind kan worden ‘gemeten’.
2 Omgevingsinvloeden zijn ook al van invloed op hoe snel en op welke manier een kind zich
ontwikkeld, maar gaan op verdere leeftijd een steeds grotere rol spelen.
Deze omgevingsfactoren zorgen voor nog meer onderlinge variatie.
3 Individuele ervaringen hebben een steeds grotere impact op het ontwikkelingsverloop,
hierdoor is het lastig een algemeen patroon uit te tekenen.
1.2.3 Ontwikkelingsthema’s
Het is niet makkelijk om veranderingen te onderzoeken, omdat veel verschillende factoren de
ontwikkeling kunnen beïnvloeden en het lastig is deze geheel van elkaar te scheiden.
- Daarom worden er maar een bepaald aantal ontwikkelingspatronen van elkaar gescheiden en
leggen ze zich meestal maar toe op 1 à 2 ontwikkelingsthema’s.
Ontwikkelingstheorieën richten zich vaak op mijlpalen die worden bereikt (uit de kindertijd
en adolescentiefase) en veel minder op specifieke uitdagingen waar volwassenen in de rest
van hun leven voor komen te staan.
Ontwikkelingsthema Voorbeelden van onderwerpen Voorbeelden van vraagstellingen
Fysieke ontwikkeling Fysieke groei, slaap, spieren Welke invloed heeft
ondervoeding op de
ontwikkeling van een kind?
Motorische ontwikkeling Bewegen: motorische Wanneer is een kind rijp om te
handelingen starten met schrijfonderwijs?
Perceptuele ontwikkeling Waarnemen via de zintuigen Hoe nemen pasgeboren baby’s
de wereld waar?
Cognitieve ontwikkeling Intellectuele vermogens Hoe lossen jonge kinderen
problemen op?
Sociale ontwikkeling Ontwikkeling, verandering in Wanneer krijgt een kind
sociale relaties interesse in leeftijdgenootjes?
Emotionele ontwikkeling Gevoelsleven Hoe ontstaat
inlevingsvermogen?
Persoonlijkheidsontwikkelin De eigenschappen die Hoe vormen adolescenten een
g personen van elkaar doen eigen identiteit?
onderscheiden
Sensuele/seksuele Seksuele gevoelens, Hoe ontdekken kinderen hun
ontwikkeling geslachtsontwikkeling, seksualiteit?
lustbevrediging
Morele ontwikkeling Ontwikkeling van het geweten: Wanneer houden kinderen
verschil tussen goed en kwaad rekening met de gevolgen van
hun eigen gedrag?
Taalontwikkeling Taalverwerving, communicatie Wat zijn de voor- en nadelen
van tweetaligheid?
1.2.4 Ontwikkelingskenmerken
Ontwikkeling heeft een aantal typische eigenschappen en worden daardoor gekenmerkt door vier
basisprincipes:
1 Cumulatief proces vaardigheden en ervaringen bouwen op elkaar voort.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Tessatdr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
