Alle aantekeningen van de hoorcolleges van BS6 voor als je geen zin hebt om de hoorcolleges te kijken staat het hier bijna letterlijk overgenomen van de docent
Inhoud
Hoorcollege 6.1: MB spijsvertering en inflammatoire darmziekten................................................................................1
Hoorcollege 6.2 VMS en instrumenten voor vroegsignalering en risico inschatting........................................................9
Hoorcollege 6.3 MB: veelvoorkomende aandoeningen aan de bovenbuik...................................................................14
Hoorcollege 6.4 preventie en patiëntvoorlichting.........................................................................................................23
Hoorcollege 6.5 MB de huid..........................................................................................................................................26
Hoorcollege 6.6 eHealth................................................................................................................................................31
Hoorcollege 6.7 MB Anesthesie....................................................................................................................................32
Hoorcollege 6.8 wet en regelgeving rondom preventie en patiëntrechten...................................................................37
Hoorcollege 6.1: MB spijsvertering en inflammatoire
darmziekten
Spijsverteringskanaal: even nakijken volgorde van de spijsvertering HC3.1
Darmweefsel: plooien/grovene in submucosa – villi (darmvlokken) – microvilli
De darmen hebben een capillair netwerk. Bloedvaatjes aangesloten op de poortader gaat door naar de
lever
Verschillende lagen: mucosa – submucosa – muscularis externa – serosa
Dunne darm
Zorgt vooral voor het opnemen van voedingsstoofen, maar sap aan voor dit
- Pancreassap komt vanuit de alvleesklier (verteert vetten en eiwitten en koolhydraten
- Gal komt van lever opgeslagen in de galblaas. Gaat naar de 12 vingerige darm (emulgatie van
vetten (kleinermaken))
- Darmsap: spijsverteringsappen gemaakt die koolhydraten en eiwitten kunnen vereteren maar niet
goed de vetten. De alvleesklier alleen de vetten
Duodenum - 12 vingerige darm (1e deel van de dunne darm)
Jejunum - nuchtere darm (2e deel van de dunne darm)
Ileum – kronkeldarm (laatste deel van de dunne darm)
,Parientale peritoneum: tegen de buikwand
- Intraperitoneale ruimte: binnen in die buikwand: lever, jejunum, ileum, colon
- Retroperitoneale ruimte: buiten de buikwand: duodenum, nieren, aorta, vena cava inferior
Viscerale peritoneum: tegen de organen (rondom de darmen)
Buikproblematieken
- Inflammatory bowel disease (chronische darm ontstekingen)
o Ziekte van Crohn : ontstekingen in het maag darm kanaal. Van ed monholte tot aan de anus
kan het ontsteken, maar niet alles is ontstoken. Er zijn een aantal ontstoken plekken
Skip lesions: de nog goede delen
o Colitis ulcerosa: ontsteking van vooral de dikke darm
Vooral rectum en sigmoïd ontstoken
Soms is het hele colonslijmvlies
Ziekte van crohn
- Alle lagen van de buikwand zijn meestal omtstoken (dus ook de spierlaag..)
- Ronde keienaspect: dat zie je
- Vette ontslasting kan optredenm (steatorroe) (je ziet ook vaak diaree met slijm en bloed)
- Er kunnen ook structuren optreden. (de darmwand word nauwer door het littekenweefsel daardoor
kan het ontslasting er niet goed doorheen en kan er obstipatie ontstaan.
- Er kunnen fistels onstaatn: zweertjes de zich helemaal hebben ingegraven. Via zo’n fistel kan er
ontlasting naar buiten komen
- Anemie kan optreden (bloedarmoede) daarbij is er meestal sprake van een hoog MCV: dat wil
zeggen grote rode bloedcellen en dat wijst er op dat er te kort is aan vitamine B12
Colitis ulcerosa
- Vooral het slijmvlies is ontstoken. Dus het is opppervlakkiger
- Onregelmatige slijmvlies (niet mooi roze)
- Diaree met slijm en bloed (de dikke darm is juiste goed om het water uit de ontslasting et trekken)
- Dehydratie (omdat er zoveel water weggaat)
- Anemie (bloedarmoede) met laag MCV: komt door ijzergebrek doordat iemand veel bloed verliest.
Het kan ook zijn dat er eerst ontsteking is is bij de dikke darm (colitis ulcerosa) en daarna ook naar andere
plekken gaat.
Oorzaak:
- Het afweersysteem. Het is een auto imuum ziekte waardoor het lichaam het maag daemstelsel
aanvallen
- Erfelijkheid (5 – 10% familieleden heeft oook IBD
- Bacteriën: kunnen van invloed zijn (of je daar mee in aanraking komt)
- Stress kan het verergeren
- Roken is een raar verhaal: bij Crohn lijkt het het te veregeren, maar bij colitis ulcerosa lijkt het dat
het de klachten verminderen. (als ze dus stoppen met roken word het erger)
Symptomen:
- Darmkrampen
- Diaree (soms ook obstipatie)
- Bloed/slijm bij ontslasting
- Koorts
- Misselijkheid
- Vermoeidheid (ontsteking ksot veel enrgie, maar je neemt ook minder voedingsstoffen op waardoor
dat kan komen )
- Gewichtsverlies
, - Bloedarmoede (anemie)
Lichamelijk onderzoek:
- Palperen: Pijnlijke massa rechtsonder navel (geeft een aanwijzing naar de ziekte van Crohn. Vaak
een ontsteking bij het ileum en dat zit daar. )
- Rectaal toucher: met een vinger het rectum ingaan om daar te voelen of er harde ontlasting zit of de
darmwand gezond voelt of het pijn doet
- Luisteren: Stille buik (peritonitis: buikvliesontsteking) hierdoor word alles stil gelegd en hoor je niks
meer
- Luisteren: Gootsteengeluiden (stricturen) alsof de gootsteen leeg loopt. Dat kan duiden op
stricturen (vernauwing) door littekenweefsel. Ontlasting gaat minder makkelijk naar de ndere kant.
sijpelt er langs en dat maakt geluiden
Aanvullend onderzoek:
- Coloscopie of videocapsule: camera slik je in en filmt alles. Het hele maag darm kanaal kan je in
beeld brengen. Bij een coloscopie kan je maar komen tot een bepaalde hoogte. (kanaal moet
helemaal leeg zijn: moeten aan de laxeermiddelen)
- Bloedonderzoek word gedaan
o Gekeken naar de leukocyten: BSE en CRP (ontstekingseiwit)
o Immunoglpbulinen: afweerstoffen: deze kunnen gevonden worwden en er vind dat een ruzie
plaats)
o Hb (hemoglobine: wel of geen bloedarmoed) MCV (grote van die bloedcellen)
- Facesonderzoek: waarbij de ontlasting word onderzocht om uit te sluiten dat er sprake is van een
micorbiële darminfectie
Complicaties: bij Inflamatory Bowel Disease (IBD)
- Botafbraak kan optreden door:
o Verminderde resorptie calcium en vitamine D
o Corticosteroïd therapie kan er ook voor zorgen
- Stollingsstoornissen kunnen optreden door een verminderde opname van vitamine K
- Perianale fistels: zweertjes die door heen lopen: hierdoor kan het gaan lekken
- Verhoogd risico op coloncarcinoom: kanker omdat het steeds weer hersteld etc dat verstoord je
DNA (net als steeds verbranden)
- Ontstoken gewrichten: doordat het een auto imuum ziekte komen er meer problemen bij kijken.
- Huidaandoeningen
- Oogontsteking : dat heeft dus te maken met het afweersysteem dat in de war is
Behandeling:
Onstekeingsremmend medicijnen:
- Milde ontstekingsremmers: werkt op de maagwand en zorgt ervoor dat er een stofje wat minder
word geproduceert en de ontstekingsreactie wat minder is
o Mesalazine
- Krachtige ontstekingsremmers (cortisteroïden) (werkt kort) moet je afbouwen)
o Prednis(ol)on
o Budesonide (lokaalwerkend)
- Immunosupressiva (onderdrukken je afweersysteem) chemotherapie in lichte dosering.
o Azathioprine
o Methotrexaat
- Biologicals (TNF remmers) nieuwere groep: zijn heel goed. Via infuus toegediend 1 keer in de
zoveel tijd (maanden) komen ze naar het ziekenhuis
o Infliximab: (kan je niet resistent voor worden)
Voedingsmaatregelen:
- Van vitamine tot parentale voeding (om het even rust te gunnen dan gaat het via infuus)
, Operatie:
- Stoma
- Stuk darm weggehaald
Ileus
Een darmopstructie is of dat de darm plat ligt (hij functioneerdniet meer)
Mechanische oorzaken:
- Tumor
- Galstenen kunnen het verstoppen
- Adhesis (verklevingen door littekenweefsel)
- Volvulus: knoop in de darm
- Invaginatie: de darmwand is in elkaar geschoven
- Inklemming kan optreden door een hernia (hernia in de buikwand)
Paralytisch: sprake van verlamming: de darmwand houd op met de perastaltiek
- Door peritonitis: buikvliesonsteking
- Medicatie
- Buikoperaties: komt de darmfucntie tijdelijk stil te liggen. Start meestal weer op.
Symptomen: afhankelijk van oorzaak en waar het ligt of het hoog of laag is
- Opgezette buik
- Fecaal braken: dunne darm komt weer in de maag en dat ga je uitspugen (stinkt ook naar
ontlasting)
- Uitblijven van defecatie (ontlasting / flatutentie (scheten laten)
Obstructie
- koliekpijn: da darm is heel krahctig bezig om de obstructie weg te krijgen.
- Drukpijn: als je er op drukt doet het veel zeer
paralytisch: (sprake van verlamming: de darmwand houd op met de perastaltiek)
- matige, maar constante buikpijn
- Stille buik
Lichamelijk onderzoek:
- Inspectie: algemene indruk: heeft die veel pijn, ziet die bleek, is er een opgezette buik?
- Auscultatie:
o Stille buik: paralytische ileus
o Levendige peristaltiek/gootsteengeruis -> obstructieve ileus
- Percussie:
o hol (lucht in de darmen), dof (vocht in de darmen)
- Palpatie: pijn, obstructie, rectaal toucher (om te kijken of het rectum leeg is of dat er harde
ontlasting is)
Aanvullend onderzoek:
- X-abdomen: röntgenfoto van de buik: kan je zien of een deel van de darm is wijder geworden
- CT-scan: om wat meer beeld te krijgen
Behandeling:
- Maaghevel: om alles wat niet naar beneden kan er omhoog word uitgehaald: da maag word
leeggepompt.
- Oorzaak worden weggehaald:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SophiedeGraaf1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
