1. Wat zijn de functies van het spijsverteringssyteem ?
Hoofdfuncties: het verteren en opnemen (absorberen) van het voedsel.
Mondholte en Voedsel vermalen;
speekselklieren Speeksel: makkelijker doorslikken;
Voorvertering zetmeel.
Slokdarm Verbindt mondholte en keelholte met maag;
(oesphagus) Vervoert voedsel van mondholte naar maag.
Maag Scheidt maagzuur (zoutzuur, HCI) uit, doodt bacteriën;
Inactieve pepsinogeen-> door maagzuur pepsine->
eiwitvertering;
Kneedt voedselbrij;
Spijsverteringsenzymen goed inwerken.
Dunne darm Scheidt samen met alvleesklier spijsverteringsenzymen uit
(voedselbrij verteerd in absorbeerbare voedingsstoffen);
Verteerde voeding opnemen;
Afweer tegen pathogenen;
Hormonen en verstuurt zenuwimpulsen die spijsvertering
sturen en beïnvloeden.
Lever en galblaas Door gal grote vetdruppels verdeeld in kleine
vetdruppeltjes.
Lever: voedingsstoffen opnemen.
Alvleesklier Produceert bicarbonaat die zure voedselbrij die de maag
(pancreas) verlaat en in duodenum terecht komt, neutraliseert.
Hierdoor KH vertering op gang.
Lage pH inactiveert werking amylase.
Produceert pro-enzymen die in dunne darm worden
omgezet in actieve enzymen. Belangrijke rol in kh-, eiwit en
vetvertering.
Dikke darm (colon) Absorptie water;
Laatste deel ontlasting.
2. Beschrijf de absorptie van monosachariden in de darmwand.
Glucose en galactose worden middels SGLT-1 transporter vanuit het darmlumen in
de darmcel getransporteerd. Vervolgens door natriumafhankelijke actief co-transport
van darmcel in bloed getransporteerd.
Natriumafhankelijke co-transporter is een Na/K-ATpase-pomp en gebruikt ATP om
glucose en galactose in bloed te krijgen. Deel glucose ook in mond geabsorbeerd.
Fructose door GLUT-5-transporter (diffusie o.i.d. transporteiwitten) vanuit darmlumen
in darmcel getransporteerd. Middels gefaciliteerde diffusie door GLUT-2 transporter
wordt fructose vanuit de darmcel in bloed getransporteerd.
3. Hoe wordt zetmeel verteerd? Benoem alle tussenproducten en bijbehorende
enzymen en chemische structuur. Geef per tussenproduct een toepassing in
producten.
, Vertering polysachariden amylose (zetmeel) en glycogeen begint in de mond.
Speekselklieren scheiden speeksel met enzym alfa-amylase uit.
Kleine hoeveelheden glucose en maltose ontstaan.
Vertering amylose en glycogeen stopt tijdelijk in maag. Zure milieu zorgt ervoor dat
amylase inactief wordt.
Glucose wordt in de cel secundair-actief opgenomen (samen met Na+
symport)
Uit de cel verlichte diffusie (GLUT 2)
Galactose: als glucose
Fructose: heeft andere passieve uniporter (GLUT 5)
Galactose melkproducten
Glucose snoep
fruit
Fructose Maïs
Fruit
Groenten
Honing
4. Beschrijf alle stappen van de vertering van vetten.
Begint na uitmonding galblaas en pancreasafvoerbuis in duodenum
Laatste deel jejenum afgelopen
Lipase splitst aan vet-watergrans van triglyceriden de vrije vetzuren af onder
vorming diglyceriden, monoglyceriden en ten slotte glycerol.
Vetzuren en monoglyceriden worden opgenomen door mucosa (slijmvlies)
van bovenste deel dunne darm, terwijl galzouten pas in ileum (actief)
geresorbeerd worden. Deze staan dan opnieuw ter beschikking voor
galsecretie in lever (enteropathischekringloop)
Uit mucosacellen van de darm komen relatief goed in water oplosbare korte
en middenlange vetzuren in poortaderbloed, terwijl vetzuren met lange ketens
dn monoglyceriden in cel opnieuw tot triglyceriden opgebouwd worden (het
daardoor noodzakelijke glycerolfosfaat ontstaan uit glucose van cel)
Triglyceriden en andere uit darm geresorbeerde lipiden (cholesterol,
fosfolipiden, e.a. ) in cel samen met lipoproteïne ingebouwd in chyloicronen0.
Komen zijdelingse en basale celwand in lymfebaan en stellen transportvorm
vetten en lipoiden en lymfe en later in bloed voor.
Door galzouten en fosfolipiden worden vetemulsies gevormd;
, Door galzouten en pancreaslipase worden van de vetemulsies micellen
gevormd;
Vrije moleculen van vetzuren en monoglyceriden kunnen worden opgenomen
door de darmwand (difussie);
Er worden triglyceriden gevormd en deze worden door het lichaam vervoerd
door chylomicronen;
Korte keten vetzuren gaan na de opname door de darm via de poortader naar
de lever;
Lange keten vetzuren gaan na de opname door de darm via chylomicronen
naar de lymfe en naar het hart en de lever.
5. Beschrijf de absorptie van vetten in de darmwand.
Monoglyceriden en vrije vetzuren worden passief (middels diffusie)
geabsorbeerd. Vetten zijn zeer goed oplosbaar in het lipofiele milieu van de
membranen van de enterocyten.
Nadat de monoglyceriden en vetzuren in de enterocyten zijn geabsorbeerd worden
ze weer tot triglyceriden opgebouwd. De enterocyten geven vervolgens de nieuw
gevormde triglyceriden aan de lymfe in de vorm van chylomicronen af.
Chylomicronen worden door het golgi-apparaat van de enterocyt gemaakt.
Chylomicronen bevatten naast vet een kleine hoeveelheid cholesterol en fosfolipiden.
De fosfolipiden omringen het vet op een manier waarbij de hydrofiele kop naar buiten
wijst. De chylomicronen gaan middels de lymfe richting de borstbuis. De borstbuis
eindigt in de grote vaten van de nek.
6. Verklaar de aanwezigheid van vetten in steatorroe.
Kan op zichzelf staande klacht zijn (idopathische vetdiarree= geen aanwijsbare
oorzaak) of voorkomen bij andere aandoening.
Vetdiarree is een vettige en dunne ontlasting. Meer vetten in ontlasting dan normaal
en blijft drijven in toiletpot en/of plakken aan randen toiletpot. Stinkt meer dan
normaal en is wat licht gekleurd.
Vertering vetten verstoord.
Voor vetvertering galvloeistof en alvleeskliersappen nodig (tekort aan-> vetvertering
verstoord). Kan het gevolg zijn van aandoening aan lever, galwegen of alvleesklier.
Verstoorde opname vet door dunne darmwand.
Als dunne darmwand beschadigd is door darmaandoening zoals de ziekte van Crohn
of coeliakie. Verstoorde opname voedingsstoffen= malabsorptie.
Versnelde darmpassage
Verschillende factoren van invloed van snelheid (onder invloed stress, verstoorde
darmflora of darmaandoening (bv. lactose intolerantie) kan darmpassage versnellen.
Groot deel van dunne darm verwijderd is (vet minder goed opgenomen worden)
Wanneer slechts 50-100 cm dunne darm overblijft, kunnen klachten ontstaan doordat
voedingsstoffen minder goed worden opgenomen. Dunne darm die zoveel is ingekort
wordt een short bowel genoemd.
7. Beschrijf de vertering van eiwitten in stappen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Eclair54. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.