Samenvatting
Samenvatting ziekteleerboek Voortplanting
- Vak
- Voortplanting
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Een volledige samenvatting van het voortplantings ziekteleerboek.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 42 pagina's
Voorbeeld 4 van de 42 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Voortplanting Ziekteleerboeksamenvatting
Inhoud
Het vrouwelijke geslachtsapparaat........................................................................................................4
Ovarium.............................................................................................................................................4
Disfunctie van het ovarium............................................................................................................4
Neoplasieën...................................................................................................................................6
Uterus en cervix.................................................................................................................................7
Endometritis (= ontsteking endometrium van de uterus)..............................................................7
Aangeboren aandoeningen..........................................................................................................15
Overige aandoeningen.................................................................................................................15
Vagina, vestibulum en vulva.............................................................................................................19
Vaginitis........................................................................................................................................19
Trauma.........................................................................................................................................19
Aangeboren aandoeningen..........................................................................................................20
Neoplasieën.................................................................................................................................20
Overige aandoeningen.................................................................................................................21
Vruchtdood en abortus........................................................................................................................22
Bacteriële en parasitaire infecties....................................................................................................22
Brucellose....................................................................................................................................22
Champylobacter...........................................................................................................................24
Chlamydia/chlamydophilia...........................................................................................................24
Coxiella-abortus...........................................................................................................................24
Toxoplasmose...............................................................................................................................25
Neospora caninum.......................................................................................................................26
Virale infecties.................................................................................................................................26
Infectieuze bovine rhinotracheitis (IBR).......................................................................................26
Bovine virusdiarree (BVD)............................................................................................................26
Porcine parvovirus-infectie (PPV).................................................................................................26
Porcine reproductive and respiratory syndrome virus.................................................................26
Rhinopneumonie.........................................................................................................................27
Equine arteritisvirus (EAV)............................................................................................................27
Het mannelijk geslachtsapparaat.........................................................................................................27
, Testis scrotum..................................................................................................................................27
Sperma-afwijkingen.....................................................................................................................27
Aangeboren aandoeningen..........................................................................................................27
Orchitis en epididymitis...............................................................................................................28
Neoplasieën.................................................................................................................................28
Overige aandoeningen.................................................................................................................28
Prostaat en voerige accessoire geslachtsklieren..............................................................................29
Infectieuze aandoeningen............................................................................................................29
Niet-infectieuze aandoeningen....................................................................................................29
Neoplasieën.................................................................................................................................30
Penis en preputium..........................................................................................................................30
Aangeboren aandoeningen..........................................................................................................30
Trauma.........................................................................................................................................30
Infectieuze aandoeningen............................................................................................................30
Neoplasieën.................................................................................................................................30
Overige aandoeningen.................................................................................................................31
Overige afwijkingen van de geslachtsorganen.....................................................................................31
Interseksualiteit...............................................................................................................................31
Interseksualiteit...........................................................................................................................31
Hermafroditisme (kween) bij het rund en de geit........................................................................31
Klierweefsel.........................................................................................................................................33
Mastitis............................................................................................................................................33
Rund.............................................................................................................................................33
Schaap.........................................................................................................................................37
Geit..............................................................................................................................................38
Varken..........................................................................................................................................38
Paard............................................................................................................................................39
Hond en kat..................................................................................................................................39
Neoplasieën.....................................................................................................................................39
Mammatumoren bij hond en kat.................................................................................................39
Uier en tepels......................................................................................................................................40
Aangeboren afwijkingen..................................................................................................................40
Bijspenen en melkfistels bij het rund...........................................................................................40
Trauma.............................................................................................................................................40
Speenkneuzingen.........................................................................................................................40
Speenkloven.................................................................................................................................41
2
, Hyperkeratose..............................................................................................................................41
Speenwonden..............................................................................................................................41
Speenfistels..................................................................................................................................41
Bloedingen...................................................................................................................................41
Uierthematoom...........................................................................................................................42
Overige infectieuze aandoeningen...................................................................................................42
Bacteriële infecties.......................................................................................................................42
Virale infecties.............................................................................................................................42
Schimmelinfecties........................................................................................................................42
Overige aandoeningen.....................................................................................................................42
Speenstenoses bij het rund..........................................................................................................42
Hypogalactic.................................................................................................................................42
3
, Voortplantingsorganen
Het vrouwelijke geslachtsapparaat
Koe = 1 kalf per jaar met 6 -7 weken om drachtig te worden
Varken = graviditeitscyclus (= partus tot partus) optimaal 147 dagen met 2,4 worpen per jaar.
Paard = 1 veulen per jaar en vroeg in het jaar, lastig want lange dracht (330-340 dagen) dus 35ish
dagen om drachtig te worden
Kleine hk = graviditeitsduur is geen probleem ondanks dat het net als paarden seasonal breeders zijn.
GD = gezond en optimaal verloop voortplantingsproces is ook belangrijk. Bij hond half jaar om weer
loops te worden (mono-oestrisch).
Vogels, fretten, konijnen en knaagdieren deels economisch of bij fokken voor sport of hobby. Bij
konijnen endometriumhyperplasie of uterustumoren als ze niet gedekt worden of bij persisterend ei
leggende parkieten en papegaaien.
Ovarium
Disfunctie van het ovarium
Abnormale anoestrus (= rust periode tussen twee perioden van cyclische
activiteit)
De duur verschilt per diersoort. Hieronder wordt verstaan een voortplantingsstoornis waarbij de
ovaria zonder fysiologisch reden weinig actief zijn, er geen verschijnselen van oestrus en ovulatie
optreden.
Rund
Hierbij is er sprake van ware anoestrus als er geen enkele activiteit is bij de ovaria. Dit kan
anatomische of endocrinologisch veroorzaakt worden (o.a. in de ovaria en hypothalamo-hypofysaire-
ovarium as). Omgevingsfactoren spelen ook een rol.
Bij rectaal onderzoek zijn ovaria klein en hard. Kleine follikels kunnen aanwezig zijn. Corpus luteum
ontbreekt altijd. Behandeling gericht op de koe in betere conditie krijgen of wachten totdat deze
volwassen wordt, en daarna mogelijk hormonale behandeling (progestagenen toedienen).
Andere vormen is er wel enige ovariële activiteit, maar zijn er geen oestrusverschijnselen, is er geen
expressie van deze verschijnselen of wordt de oestrus niet waargenomen. In het laatste geval is er
vaak sprake van suboestrus waarbij er wel een corpus luteum is. Luteolyse door middel van injectie
van PGF2alpha is bij de suboestrus aangewezen tijdens dioestrus. Anoestrus =/= recente ovulatie.
Varken
Bij varkens spreken we van anafrodisie waarbij het dier niet tijdig of voldoende duidelijk bronstig is
op het moment waarop dit fysiologisch zou moeten. Een verlengde interval tussen spenen en
inseminatie (> 6 dagen) zien we vooral bij eersteworpszeugen door bijvoorbeeld een NEB (bv door te
hoge omgevingstemperatuur in de kraamstal), maar ook onvoldoende licht, te weinig beercontact of
te lage omgevingstemperatuur in de dekstal. Gelten kunnen dit ook tonen, maar worden dan vaker
afgevoerd ipv behandelt. Bij behandeling is management verbeteren je prioriteit en daarna
hormonale therapie met eCG (equine chorionic gonadotroping; stimuleert ontwikkeling follikels) en
hCG (human chorionic gonadotropin; stimuleert ovulatie en luteïnisatie van grotere follikels). Deze
hormonen mogen niet bij de luteale fase (fase van eisprong tot menstruatie) toegediend worden.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper PoekieDeBaas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen