11.1 Gezond eten
Het gebruik van een voedselpiramide:
Vak 1: Groente en fruit
Vitaminebron vit C en foliumzuur
Mineralen
Vezels (cellulose) voor een goede darmwerking!
Vak 2: Brood, graanproducten en aardappelen:
Levert veel koolhydraten voor de energiewinning
Vak 3. Zuivel, vlees(waren), vis, ei en vleesvervangers:
Bevat veel verzadigde vetten
Zuivel, eiwit, vitamine b, mineralen (calcium)
Vlees, vis, kip, ei en vleesvervangers: eiwit, vitamine b en mineralen
zoals ijzer.
Vis: visvetzuren
Vak 4: Smeer en bereidingsvetten:
Vitamine A, D en E en essentiële vetzuren
Tevens leveren de vetten veel energie.
Vak 5: Dranken
Dranken zijn nodig om het lichaam van voldoende water te voorzien
Adviezen gezond leven:
1. Eet gevarieerd
2. Eet niet te veel & beweeg
3. Minder verzadigd vet
4. Veel groenten, fruit en brood
5. Veilig: geen bestrijdingsmiddelen/ voedselinfectie
Voedingsmiddelen: Alle producten die je eet of drinkt
Voedingsvezel: verzamelnaam voor alle onverteerbare stoffen in plantaardig
voedsel
Voedingsstoffen: Bruikbare bestanddelen van voedingsmiddelen. Er bestaan 6
voedingstoffen (eiwitten, koolhydraten, vetten, water, mineralen, vitamines)
1
, Functies voedingstoffen
1. Bouwstoffen: groei en ontwikkeling lichaam, herstel bij verwondingen,
aanmaak nieuwe cellen en weefsel
2. Brandstoffen: leveren door dissimilatie energie die nodig is voor; op peil
houden van lichaamstemperatuur, alle bewegingen die je maakt, groei,
ontwikkeling en herstel
3. Reservestoffen: opgeslagen in je lichaam tot ze nodig zijn
4. Beschermende stoffen: beschermen tegen ziektes
Koolhydraten:
Functie: Brandstof (dissimilatie zorgt voor ATP), bouwstof (celmembraan),
reservestof (glycogeen,)
aardappelen, graan, brood, pasta, mais en rijst
Vetten: (lipiden)
Functie: brandstof, bouwstof (membranen en hormonen), reservestof (opslag
rondom huid en organen, warmte-isolatie
olie, boter, noten en pinda.
Verzadigd vet kan het cholesterolgehalte in het bloed verhogen en dat
vergroot de kans op ziekten aan hart- en bloedvaten.
Onverzadigd vet kan die kans juist weer verminderen.
Eiwitten: (proteïnen)
Functie: bouwstof (van cellen/ cytoplasma) brandstof (aminozuren)
vlees, vis, zuivelproducten, eieren en zaden
Vitaminen:
Functie: beschermende stof, bouwstaf (bestanddeel enzymen)
verschillende lagen piramide, vooral uit groente en fruit
Mineralen: (zouten)
Functie: bouwstof (kalkzout in botten, enzym/ hormoon), chemische processen (Na+
en K+ zenuwcellen) en beschermende stof. Anorganische stoffen
in elke groep voedingsmiddelen melk (calcium), tarwe (natrium), tomaat (kalium)
Water:
Functie: bouwstof, oplosmiddel (speeksel), transportvloeistof (bloedplasma),
warmtebuffer (lichaamswarmte vastgehouden)
Per dag 1,5 liter water nodig, als je niet veel zweet
Wat een gezonde hoeveelheid is, hangt af van de persoon en de activiteiten.
Volwassenen 10000 kJ energie per dag nodig.
Te veel slaan reservestof op in de vorm van vet
ADH: Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Dit zijn echter wel gemiddelde.
2
