LITERATUUR KENNISLIJN 2
WEEK 1
KLINISCH REDENEREN EN VERPLEEGKUNDIGE CLASSIFICATIES
NANDA, NIC en NOC
Verpleegkundige diagnosen -> een klinisch oordeel over de ervaring/reacties van een
individu, gezin, groep of gemeenschap op actuele of potentiële
gezondheidsproblemen/levensprocessen en vormt de basis voor selectie van
verpleegkundige interventies waarmee zorgresultaten worden bereikt, waarvoor de
verpleegkundige de verantwoordelijkheid draagt
Binnen de NANDA zijn er vier soorten diagnosen;
Probleemgeoriënteerde of actuele diagnosen
Risicodiagnosen
Gezondheid bevorderende diagnosen
Syndroomdiagnosen
NANDA -> classificatie van de verpleegkundigen diagnosen
NIC -> classificatie van de verpleegkundige interventies: elke handeling op basis van
klinische beoordeling en kennis die een verpleegkundige uitvoert met als doel de
patiëntuitkomsten te bevorderen
NOC -> classificatie van de patiënten verpleegkundige resultaten
Het Omaha systeem
In dit figuur zie je hoe de verschillende
onderdelen van het Omaha systeem in een
cyclisch geheel zijn samengebracht, met in
het midden de patiënt, leefeenheid of
gemeenschap. Binnen het Omaha systeem
staat de patiënt in het centrum van de
cirkel. Het model kan worden toegepast op
het individu, maar ook op het gezin, de
familie of de leefgemeenschap.
Het Omaha systeem kent drie verschillende
onderdelen die met elkaar samenhangen ->
Een classificatie een logische
samenhang van concepten en
termen op basis van
gemeenschappelijke kenmerken
, Een terminologiesysteem een lijst met definities van termen en concepten
binnen een specifiek domein
Een codestelsel dit wil zeggen dat aan elk begrip en elke term een code
gekoppeld wordt, onzichtbaar voor de gebruiker, maar essentieel voor de
automatisering en de koppeling van gegevens aan de achterkant van het geheel
Omaha systeem kent een structuur. Deze ga ik beschrijven ->
Aandachtsgebieden unieke patiëntgebonden gebieden, behoeften, krachten,
focuspunten of toestanden die van invloed zijn op ieder mogelijk aspect van het
welzijn van de patiënt.
Interventies acties die worden uitgevoerd om een specifiek aandachtsgebied te
adresseren en om gezondheid te verbeteren, te handhaven of te herstellen, of om
ziekte te voorkomen
Metingen per gebieden of uitkomsten de behoeften van de patiënt worden
gekoppeld aan het resultaat
Zorg evalueren
De aandachtsgebieden worden opgedeeld in vier domeinen ->
Omgevingsdomein woning, financiën, buurt, werkplek
Psychosociale domein gedragspatronen, communicatie, emotie, relaties,
ontwikkeling
Fysiologische domein functies en processen om het leven in stand te houden
Gezondheid gerelateerde gedragsdomein activiteitspatronen die welzijn
handhaven of stimuleren, herstel bevorderen en risico op ziekte verminderen
Door middel van het PES-structuur kunnen de problemen, diagnosen en aandachtsgebieden
(symptomen + signalen) worden vastgesteld.
KRITISCH DENKEN BINNEN HET VERPLEEGKUNDIG RPOCES
Hoofdstuk 4
Diagnose fase van het verpleegkundig proces. Diagnose is zowel product als proces.
Zorgprobleem wordt bij voorkeur omschreven met behulp van PES
P = probleem
E = etiologie (oorzaak)
S = symptomen
Patiëntprobleem is een term die net als zorgprobleem verband houdt met de
verpleegkundige diagnose. Hierbij is een kernset van patiëntproblemen.
4 gebieden van het menselijk functioneren:
- lichamelijk
- psychisch
- functioneel
- sociaal
Het belang van verpleegkundige diagnose:
Verpleegkundige diagnosen bevorderen dat de zorg op het individu wordt afgestemd
Verpleegkundige diagnose bevorderen de autonomie van verpleegkundige door het
beschrijven van het onafhankelijke deel van de verpleegkundige verantwoordelijkheid
, Verpleegkundige diagnosen zijn een effectief middel voor de communicatie met
collega’s en andere professionals in de gezondheidszorg
Verpleegkundigen diagnosen helpen parameters voor anamnese vast te stellen
KLINISCH REDENEREN BIJ OUDEREN
Screening en geriatrisch assessment
Kwetsbaarheid
Lichamelijke kwetsbaarheid, bijvoorbeeld het bestaan van beperkingen in de
activiteiten van het dagelijks leven
Psychische kwetsbaarheid, vaak veroorzaakt door depressie, dementie en
persoonlijkheidsproblemen
Sociale kwetsbaarheid, vaak bepaald door opleiding, inkomen, woonsituatie en
toegang tot zorg
Screening en comprehensive geriatric assessment (CGA) zijn belangrijke proactieve
houdingen van het klinisch redeneren.
Van screening naar zorgbehandelplan ->
1. Selecteren oudere met verhoogd risico op functieverlies of sterfte met
screeningsinstrument
2. Screenend geriatrisch assessment (GA)
3. Prioriteren en doelen stellen
4. Diagnostisch GA
5. Zorgbehandelplan
Screenen wordt gedefinieerd als het in kaart brengen van de risicopopulaties voor een
bepaalde aandoening of uitkomst.
Instrumenten om ouderen met een verhoogd risico op functieverlies of overlijden op te
sporen ->
Identification of seniors at risk
Hospital admission risk profile
Instrumenten om kwetsbare ouderen op te sporen ->
Groningen frailty indicator
Tilburg frailty indicator
Easycare-TOS
Veiligheidsmanagementsysteemcriteria -> opsporen van het risico op vallen,
ondervoeding, delier en ADL beperkingen
Het CGA wordt gedefinieerd als een multidisciplinair onderzoek dat de multipele problemen
van een oudere zoveel mogelijk opspoort, beschrijft en verklaart en de capaciteiten en
zorgbehoeften van de persoon onderzoekt, om zo te komen tot een gecoördineerd en
integraal zorgplan voor het individu.
Er kan in de geriatrische problematiek onderscheid gemaakt worden op vier domeinen ->
Somatisch: de ziekten, medicatie, incontinentie, pijn, vallen en decubitus
Psychisch: dementie, delier, depressie en afhankelijkheid van alcohol
Sociaal: sociaal netwerk, eenzaamheid, mantelzorg en coping
Functioneel: ADL, slapen, horen en zien
, De verschillende meetinstrumenten voor de CGA ->
Ziekenhuis -> DEFENCE-zorgmodel, Easycare en InterRAI
Huisartsenpraktijk en wijk -> GOUD, TraZAG, Easycare, FIT en Om U
Verpleeghuissetting -> InterRAI
Na het afnemen van het screenend CGA worden de uitkomsten met de ouderen besproken.
Daarna volgt de fase doelen stellen. Eigen prioritering van problemen en het stellen van
persoonlijke doelen is effectiever dan wanneer het voor de oudere bepaald wordt.
Hierna vindt de diagnostisch geriatrisch assessment plaats. Het doel van het diagnostisch
geriatrisch assessment is om de oorzaak van het probleem duidelijker te krijgen en de
samenhang tussen verschillende functiekenmerken in kaart te brengen. Hierdoor kunnen de
juiste interventies geselecteerd worden.
De prioriteiten van de oudere staan centraal in het zorgbehandelplan. In het
zorgbehandelplan wordt duidelijk aangegeven wat de oudere en/of zijn mantelzorger zelf
doet, wat de verpleegkundige doet, wat de arts doet en welke andere hulpverleners er nog
worden ingeschakeld. Vervolgens worden de interventies geselecteerd en het
zorgbehandelplan uitgevoerd
Klinisch redeneren met behulp van redeneerhulpen
Klinisch redeneren is het continue proces van gegevensverzameling en analyse gericht op
de vragen en problemen van een individu en diens naasten, in relatie tot ziekte en
gezondheid. Het continue cyclisch proces van redeneren omvat risico-inschatting,
vroegsignalering, probleemherkenning, interventie en monitoring.
Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht
van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
De ICF is een internationaal gehanteerde classificatie waarmee het menselijk functioneren
en de problemen die daarbij op kunnen treden, worden beschreven in een
gestandaardiseerd begrippenapparaat.
De ICF bestaat uit twee delen met elk twee componenten
Deel 1 functioneren en functioneringsproblemen: (lichamelijke) functies en
anatomische eigenschappen + activiteiten en participatie
Deel 2 beïnvloedende factoren: externe factoren + persoonlijke factoren
Driedeling in de componenten van de ICF in relatie tot de redeneerhulpen, cyclisch proces
van klinisch redeneren en het verpleegkundig proces
Componente Redeneerhulp Cyclisch proces van klinisch Verpleegkundig
n ICF redeneren proces
Lichamelijke De orgaansystemen X X
functies en (als een bepaald
anatomische orgaansysteem
eigenschapp verstoord is, heeft dit
en consequenties voor
andere
orgaansystemen)
Externe Dynamische X X
factoren en systeemanalyse
persoonlijke (richt zich op de
factoren functionele
mogelijkheden en
beperkingen van