Factoren die van invloed zijn op het herstelverloop van afasie (Chapey, 2008)
Time course of recovery
1-3 maanden spontaan herstel
3-6 maanden het spontaan herstel wordt minder
6 maanden-1 jaar er is een plafond bereikt
De groep afatii is heterogeen en er kunnen afatii na een aantal jaar nog steeds verbeteren op modaliteiten
met therapie.
Severity of Aphasia
Uit onderzoek is gebleken dat mensen met een ernstge afasie een langere periode van herstel hebben, dan
mensen met een liihtere vorm van afasie.
Neural Mechanisms of Recovery
Mate van spontaan herstel:
1. Vermindering van oedeem in de hersenen
2. Het opnemen (opruimen van dode iellen) van besihadigd materiaal in de hersenen
3. Verbeterde de doorbloeding
Brein plastciteit
Capaiiteit om de struiturele organisate van het brein aan te passen.
1. Diaschisis
Besihadiging van een deel van de hersenen, wat in verbinding staat met een ander deel in de
hersenen zorgt daar ook voor besihadiging. Deze delen hebben elkaar nodig om goed te funitoneren.
2. Regeneratve and collateral sproutng
De neuronen gaan weer groeien (aangroeien herseniellen).
3. Unmasking of preexistng but functonally depressed pathways or substton
Gebieden in de hersenen gaan de funites van de aangedane gebieden overnemen.
Personal Factors Afectng Prognosis
Age
Leefijd is dss geen prognostsche factor!!
Patiënten met een verminderde fssieke gezondheid (verhoogde bloeddruk, diabetes, harfalen) hebben een
sleihtere prognose, dan patiënten die voor de beroerte topft waren.
Gender
Er is geen bewijs dat er versihil is tussen mannen en vrouwen wat betref spontaan herstel.
Handedness
Er is geen bewijs tussen links -en reihtshandigen, wat betref spontaan herstel.
Psychsocial Factors
Heel veel individuele versihillen (heterogeniteit).
,Fysieke en cogniteve gevolgen van een CVA (Richtlijn Revalidate na een beroerte)
Oriëntate
Oriiëntate is het bewustzijn van ziihzelf in relate tot de omgeving. Bij oriiëntate vermogen kan ondersiheid
worden gemaakt in de oriiëntate in:
Tijd Iemand weet welke dag, maand en jaar het is
- Iemand komt op tjd op de gemaakte afspraken
Tijdsihatngng/tjdbeleving Iemand kan de tjdsduur van een aitviteit insihaten
Persoon Iemand herkent voor hem bekende personen; hij herkent nieuwe personen
de volgende dag
Ruimte Iemand kan de weg vinden in een voor hem bekende ruimte
Plaats Iemand weet waar hij is (ziekenhuis, revalidateientrum) en waar deze
instelling gevestgd is
Aandacht
Aandaiht speelt een belangrijke rol bij het waarnemen, denken, handelen en (her)leren van vaardigheden. Bij
de aandaiht funites speelt het tempo van informateverwerking een belangrijke rol. Een vertraagd tempo bij
het verwerken van informate is merkbaar wanneer er bijvoorbeeld opvallend veel tjd verloopt voordat de
iliiënt reageert op een vraag of aandaiht.
Aitvate -of arousalniveau Cliiënten met een verminderd aitviteitenniveau vallen regelmatg in slaap
wanneer zij niet geaitveerd worden, of de aandaiht vermindert
opvallend tjdens handelingen of een gesprek.
Cliiënten met een verhoogd aitviteitenniveau zijn onrustg, kunnen
moeilijk stlziten, zijn prikkelbaar en voortdurend op zoek naar nieuwe
stmuli.
Geriihte (seleiteve) aandaiht Bij een goede geriihte aandaiht riiht men de aandaiht op een taak en
laat men ziih niet afeiden door onbelangrijke prikkels. Bij stoornissen in
de geriihte aandaiht is de iliiënt niet of onvoldoende in staat om
irrelevante of minder relevante informate te onderdrukken.
De verminderde geriihte aandaiht zal eerder naar voren komen in een
drukke of meer iomplexe omgeving.
Verdeelde aandaiht Verdeelde aandaiht is de mogelijkheid om te reageren op meer dan een
taak tegelijkertjd, of op versihillende elementen tegelijkertjd binnen
een iomplexe taak. Deze iapaiiteit is verminderd naarmate het tempo
van informateverwerking is vertraagd. De patiënt kan daardoor
bijvoorbeeld niet meer een gesprek voeren tjdens het lopen.
Volgehouden aandaiht Bij een ongestoorde volgehouden aandaiht kan men de aandaiht voor de
duur van een (deel)aitviteit geriiht vasthouden, bijvoorbeeld tjdens een
gesprek.
Deze stoornissen uiten ziih eerder in het dagelijks leven en uiten ziih in
versnelde vermoeibaarheid en verminderde energie (mentale en fssieke
belastbaarheid).
Geheugen
Het geheugen is het vermogen om informate op te slaan (inprenten), te bewaren (onthouden) en later weer
toe te passen, zowel bij reproduieren, als bij herkennen (reiognite). De geheugenstoornissen belemmeren het
aanleren of herleren van nieuwe vaardigheden.
Kortetermijngeheugen Heef betrekking op het kortdurend
(werkgeheugen) vasthouden van informate (hoogstens
een paar minuten) in het geheugen.
Lange termijn geheugen Door herhaling of diepere verwerking kan 1. Deilaratef, expliiiet of
informate uit het kortetermijngeheugen bewust geheugen
opgeslagen worden in het lange termijn 2. Proiedureel of
geheugen. De iapaiiteit is onbeperkt. automatsih geheugen
, Waarneming
De waarneming versihaf informate over de buitenwereld via de zintuigen (zien, horen, voelen, ruiken en
proeven).
Agnosie Een stoornis in het herkennen van bekende stmuli
van de zintuigen. De stoornis berust niet op een
defeit van de zintuigen zelf en kan optreden in alle
modaliteiten:
Auditef
Visueel
Sensorisih
Negleit De iliiënt is ziih niet bewust van de verminderde
aandaiht voor de iontralaterale zijde
Sensorisihng/perieptueel
Motorisih
Extnite
Visuoruimtelijke stoornissen
Contour, vorm en kleur dragen bij aan de herkenning van een objeit (objeitherkenning). Afstand, diepte en
beweging geven visueel-ruimtelijke informate over een objeit. Visueel-ruimtelijke waarneming betref het
‘overziiht’ over de wereld: het weten waar iets is, sihaten van groote, afstand en snelheid.
In het dagelijks leven spelen ruimtelijk waarnemen en handelen een belangrijke rol bij het aansturen van
motorisihe handelen en de oriiëntate in de ruimte.
Praxis
Praxis verwijst naar de bewuste iontrole over de integrate van motorisihe programma’s die nodig zijn om
iomplexe aangeleerde handelingen uit te voeren.
Een apraxie is een stoornis in het doelgeriiht uitvoeren van geleerde en betekenisvolle aitviteiten die niet
terug te voeren is op primaire motorisihe stoornissen, sensibiliteitsstoornissen, of stoornissen in het begrijpen,
geheugen, bewustzijn of motvate.
Visuoconstructeve functes
Dit zijn stoornissen in de ruimtelijke uitvoering bij aitviteiten zoals bouwen, tekenen of iets in elkaar zeten,
zonder dat er sprake is van een apraxie. Ten gevolge van deze stoornis kunnen iliiënten hobbsaitviteiten niet
meer uitvoeren zoals zij gewend waren.
Executeve functes
Op exeiuteve funites wordt een beroep gedaan in omstandigheden waarbij niet terug gevallen kan worden
op routnes of automatsmen en waarbij de situate weinig gestruitureerd is.
Ziekte-inziiht Het besef van de gevolgen van het hersenletsel op
het eigen funitoneren
Initatef Het vermogen om doelen te stellen en uit ziihzelf te
beginnen met aitviteiten
Planning Het vermogen om doelgeriiht naar oplossingen te
zoeken, de onderdelen van de gekozen oplossing in
de goede volgorde te zeten en uit te voeren
Flexibiliteit Het vermogen om het gedrag of de oplossing van
het probleem aan te passen aan veranderde
omstandigheden
Zelfnhibite Het vermogen om impulsen te onderdrukken en het
gedrag indien nodig uit te stellen
Zelfiontroleng/zelfiorreite Het vermogen om eigen gedrag of de gekozen
oplossing voor het probleem te evalueren of
feedbaik van de omgeving te beoordelen en
vervolgens het gedrag
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marittebor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.