zelf invloed hebben op het proces van variatie en selectie dat de evolutionaire
ontwikkeling bepaalt.
Wij maken de Al (bijv) zelf en sturen de evolutie daarmee bepaalde richting op,
maar hebben geen doel.
Een uitleg tekstfragment 11 van de Muls argument dat de verandering van de
mens zich via verschillende scenario's kan voltrekken:
Het argument dat De Mul gebruikt bij zijn stelling dat de omgang met techniek de
menselijke identiteit transformeert is als volgt. Volgens De Mul is het
technologische transformatieproces van de mens een evolutionair proces en dus
ondergeschikt aan evolutie. Tegelijkertijd is de mens zelf mede vormgever van het
proces, omdat ze met behulp van techniek invloed weet uit te oefenen op haar
evolutie. Je ziet in de natuurlijke kunstmatigheid van Plessner terug dat de mens
zichzelf onvermijdelijk vormgeeft. Hierbij voegt De Mul toe dat de invloed van
techniek op die vormgeving enorm is. Zowel de ‘variatie’ (de mens zelf) als de
‘selectie’ (de omgeving waarin de mens leeft) wordt door technologie
beïnvloedbaar.
Eindtermen Kwestie 4
18. De kandidaten kunnen de opvattingen van Haraway, Morton, Despret, Latour,
Hayles, Barad, Harari en Rasch over de grensvervagingen omtrent de mens
uitleggen, vergelijken, toepassen en evalueren. Daarbij kunnen zij de
volgende standpunten betrekken:
• dat door de grensvervagingen de vraag naar het wezen van de mens
opnieuw en anders benaderd moet worden (Haraway);
• dat er bij de grensvervagingen kanttekeningen kunnen worden geplaatst
vanuit ethisch, kentheoretisch en wetenschapsfilosofisch perspectief;
• dat de grens tussen mens en dier is vervaagd (Morton, Despret);
• dat de grens tussen levend en niet-levend is vervaagd (Latour, Hayles);
• dat de grens tussen fysiek en niet-fysiek is vervaagd (Barad, Harari, Rasch).
, Grensvervagingen
Donna Haraway bekritiseerde het dualistisch denken in de westerse filosofie
(geest boven lichaam en mens boven dier) en stelde een grensvervaging voor. Dit
zal beter aansluiten bij de daadwerkelijke vage grenzen in ons bestaan en een
rechtvaardiger leven. Daarom pleit Haraway voor de andere benadering van de
mens.
Mens en Dier
Timothy Morton stelt dat we geen scherpe grens tussen mensen en andere
levende wezens kunnen trekken. We hoeven daarvoor alleen maar naar de
realiteit van ons lichaam te kijken: onze darmwand is bezet met bacteriën die
helpen met het verteren van voedsel. Ook bestaan onze cellen uit wezens die in
een eerder stadium levende bacteriën waren. Morton stelt voor om anders over
onszelf te denken, namelijk in termen van verbondenheid met allerlei andere
levende wezens. Zijn metafoor hiervoor is de ‘mesh’.
Vinciane Despret geeft aan dat zelfbewustzijn dikwijls als conditie wordt
beschouwd voor een wij-gevoel. Van dit zelfbewustzijn wordt namelijk
verondersteld dat het de basis is van het vermogen om het perspectief van
anderen aan te nemen. Normaal gesproken wordt het bestaan van zelfbewustzijn
vastgesteld door middel van de spiegeltest, maar volgens Despret werkt dit niet bij
dieren die helemaal geen interesse hebben in spiegels. De spiegeltest wijst op een
antropocentrische benadering van diercognitie. Zij stelt voor om vast te stellen of
dieren zichzelf door de ogen van een ander kunnen zien. Daarbij moet de mens
zichzelf niet meer als uitgangspunt nemen, en accepteren dat zij verschuift uit het
centrum van de wereld.
Levend en Niet-Levend
Volgens filosoof en socioloog Bruno Latour is niet de mens de bron van zijn
handelingen, maar actoren: dingen die de wereld in beweging brengen. Dit geheel
wordt actor-netwerktheorie genoemd. Het doel van de actor is het
handelingsprogramma, de boodschap van de actor is de pre-inscriptie en het
‘slachtoffer’ van de actor noemt Latour het antiprogramma. Zo dwingt een
verkeersdrempel je vaart te minderen (handelingsprogramma). De boodschap van
de drempel is dat jij niet te hard op de weg mag rijden (pre-inscriptie), terwijl jij
wellicht haast hebt en jouw handelingsvermogen door de drempel wordt
verhinderd (antiprogramma). Omdat niet een mens, maar een actor, zoals een
verkeersdrempel met zijn handeling de werkelijkheid beïnvloedt, is er sprake
van grensvervaging tussen leven en niet-leven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rodydemeij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.