Biologie - bloedsomloop
Paragraaf 1 hart en bloedsomloop
Elke spier neemt toe in dikte en kracht door hem regelmatig harte te laten werken. Een
menselijk hart bestaat uit een linker en een rechter helft. Elke helft bestaat uit een boezem
en een kamer. Bij een hartslag trekt eerst het spierweefsel van de boezems samen, daarna
dat van de kamers en vervolgens is er een korte pauze. Een hartslag heeft twee tonen. De
eerste toon ontstaat door het sluiten van kleppen tussen boezems en kamers, de
hartkleppen. De tweede toon door het sluiten van de kleppen tussen kamers en slagaders,
de slagaderkleppen. Een hartslag bestaat uit drie fasen: het vullen van de kamers, het
leegpersen van de kamers en een korte pauze. Deze drie fasen lopen links en rechts
synchroon. Ze herhalen zich voortdurend en vormen de hartcyclus. Tijdens de hartcyclus
openen en sluiten kleppen door een verschil in bloeddruk. Aan het begin van de vulfase zijn
zowel de kamers als de boezems ontspannen: diastole. Dan trekken de boezems samen: de
boezemsystole. De boezems persen hun bloed in de kamers waarna de kamersystole volgt.
De druk op het bloed door de kamersystole sluit de hartkleppen tussen kamers en boezems.
Door die druk gaan tegelijktijdig de slagaderkleppen open. Zodra de kamers ontspannen
daalt de druk en sluiten de slagaderkleppen.
De linker en rechter harthelft zijn van elkaar gescheiden door een tussenschot waardoor er
twee aparte pompen worden gevormd. De rechter harthelft pompt zuurstofarm bloed door de
longslagaders naar de longen. Het zuurstofrijke bloed komt door de longaders terug naar de
linker boezem van het hart. Dit circuit vormt de kleine bloedsomloop.
De linker harthelft pomp het zuurstofrijke bloed via de aorta en slagaders naar organen. Het
zuurstofarme bloed stroomt via aders en de holle aders terug naar de rechter boezem van
het hart. Dit circuit vormt de grote bloedsomloop. Grote en kleine bloedsomloop vormen
samen een dubbele bloedsomloop gekoppeld door het hart.
Door slagaders stroomt het bloed van het hart af, naar de organen. De eerste slagader uit de
aorta brengt bloed naar de hartspier en heet kransslagader. In anders stroom het bloed van
de organen naar het hart toe. De ader tussen darmen en lever heet de poortader. In het
weefsel stroom het bloed door haarvaten. Je rode bloedcellen zitten dus altijd in een
bloedvat: je hebt een gesloten bloedsomloop. Bij dieren met een enkelvoudige of open
bloedsomloop verloopt de aanvoer van zuurstof trager. Insecten hebben een open
bloedsomloop en ademen via tracheeën.
Voor de geboorte krijgt een baby zuurstof van zijn moeder via de navelstreng uit de placenta.
Dit bloed mengt zich met zuurstofarm bloed in de holle ader waardoor ‘half zuurstofrijk’ bloed
ontstaat. Omdat bij een embryo de longen nog geen functie hebben stroomt het bloed via
een verbinding tussen de rechter en linker boezem, het ovale venster, van de rechter naar
de linker harthelft. Een ander sluiproute is de ductus Botalli, een verbinding tussen de
longslagader en de aorta. De longen worden overgeslagen omdat ze alleen energie kosten,
maar krijgen wel bloed om ze niet af te laten sterven.
Na de geboorte huilt een baby waardoor zijn longen zich vullen en bloed ook door de longen
gaat stromen. De druk in de linker kamer wordt groter waardoor het ovale venster sluit. De
ductus Botalli sluit ook na de geboorte en de navelstreng sterft af.
Paragraaf 2 bloeddruk
Bij een hogere dan de normale g-kracht stroom meer bloed naar de benen en dus minder
naar het hart en hoofd. De bloeddruk in het hart en hoof daalt. Als reactie hierop vernauwen
de slagaders in de benen en gaat de hartslagfrequentie weer omhoog zodat het hart en
hoofd voldoende bloed krijgen.
Als het bloed uit het hart geperst wordt ontstaat er tijdelijk een hoge bloeddruk in de
slagaders, de systolische druk of bovendruk. Het uitrekken van de slagaderwanden kun je
voelen als polsslag. Ontspannen de kamers tijdens de diastole, dan neemt de bloeddruk
weer af tot de basiswaarde: de diastolische druk of onderdruk. In de loop van de jaren
ontstaan in de gladde bloedvatwanden kleine littekentjes en daar kunnen vetachtige stoffen
aan blijven kleven. Dit leidt tot atherosclerose, een vernauwing en verstijving van dan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GNKsamenvatting. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.