Samenvatting
samenvatting biologie afweer vwo 5
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Dit is een complete samenvatting van het hoofdstuk afweer van biologie. De samenvatting is geschreven op basis van de methode nectar.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
4 beoordelingen
Door: 17000231 • 1 jaar geleden
Door: abbas1 • 3 jaar geleden
Door: evaklaarenbeek • 3 jaar geleden
Door: broozen • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Biologie - afweerParagraaf 1 planten en afweer
Mechanische afweer is het verweren van ‘tegenstanders’ door uiterlijke
verdedigingsmechanismen zoals doornen. Als planten stoffen maken waarmee ze zich
beschermen tegen herbivoren dan heet dit chemische afweer.
Plantencellen herkennen schimmels en bacteriën via receptoren op het celmembraan. Dit
leidt tot bijvoorbeeld het sluiten van de huidmondjes. Ook kunnen ze waterstofperoxide
maken, waardoor de celwand verdikt en meer bescherming biedt. Is een cel beschadigd, dan
komt er stikstofoxide vrij. Stikstofoxide is dodelijk voor de ziekteverwekkers en voor de
plantencel zelf. De plantencel maakt daarom meteen een stof die het stikstofoxide binnen in
de cel onschadelijk maakt.
Aangetaste planten verspreiden daarnaast stoffen door de lucht. Deze geurstoffen werken
als een signaal voor andere bladeren. Die bladeren reageren door stoffen te maken die
bladetende dieren niet lekker vinden. Deze stoffen worden ook waargenomen door kleine
predatoren die op de plant afkomen om de planteneters op te eten.
Ook maken sommige planten speciale nectar voor de vijanden van hun vijand zodra ze
beschadigd zijn.
Paragraaf 2 bescherming
Op aarde leven heel veel eencellige organismen zoals bacteriën. Bacteriën hebben geen
celkern. Hun cirkelvormige DNA ligt los in het grondplasma. Op de huid leven bacteriën die
voorkomen dat andere schadelijke bacteriën de huid gaan aantasten. Sommige bacteriën
dienen als ziekteverwekker. Ze nemen organische stoffen op uit de omgeving en kunnen
maken daarvan producten die tot een heftige reactie leiden bij mensen.
Dekweefsels vormen een fysische barrière voor ziekteverwekkers en gevaarlijke stoffen.
Deze weefsel bestaan uit nauw aaneensluitende cellen. Ze schermen het inwendige milieu af
van het uitwendige milieu. De hoornlaag op de huid is hier een voorbeeld van. Met de
afvallende cellen verdwijnen ook talloze bacteriën die op de huid leven.
Melanocyten zijn pigmentvormende cellen in de kiemlaag van de huid. Bij blootstelling aan
UV-straling produceren deze cellen pigment. Dit pigment beschermt de celkernen tegen de
straling en zo ook het DNA. Ook kan een verdikking van de huid tegen UV-straling
beschermen.
Naast de buitenkant van je lichaam staan ook delen aan de binnenkant in contact met het
uitwendige milieu. Je ademwegen en je verteringsstelsel zijn aan de binnenzijde bedekt met
een speciale cellaag: het slijmvlies. In dit dekweefsel scheiden slijmbekercellen slijm af dat
bacteriedodende stoffen bevat. Trilharen werken dit slijm omhoog. De maag heeft een zure
pH wat de bacteriën dood.
Paragraaf 3 niet-specifieke afweer
Virussen maken gebruik van cellen om zich te vermeerderen. Een virus bestaat uit erfelijk
materiaal (DNA) met daaromheen een eiwitkapsel (capside) en soms daaromheen nog een
membraan met eiwitten. Met die eiwitten hecht een virus zich aan receptormoleculen in het
membraan van de gastheercel. De gastheercel neemt het virus op via endocytose en
eenmaal binnen, komt het erfelijk materiaal van het virus vrij. Het DNA van een flavivirus lijkt
op dat van de mens. De ribosomen maken daarom nieuwe virussen. Op gegeven moment
sterft de cel door apoptose en komen de virussen vrij. De grote hoeveelheid virale
afvalstoffen van de cellen maken de patiënt ziek (koorts, etc). Door de ribosomen wordt ook
het polymerase-enzym gemaakt van het virus DNA. Dit maakt nog meer virus-RNA-strengen.
Als een virus in het bloed komt, treedt de tweede afweerlinie in werking: de niet specifieke
afweer. De niet-specifieke afweer ruimt alle lichaamsvreemde stoffen op.
Het bloedplasma bevat eiwitten die geïnfecteerde en vreemde cellen opruimen: de
complementeiwitten. De eiwitten op een ziekteverwekker werken als een herkenningseiwit
voor het afweersysteem. Het zijn antigenen. Een aantal complementeiwitten vormt nu een
eiwittengroep, die bindt aan het oppervlak van de ziekteverwekker. De eiwitgroep maakt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GNKsamenvatting. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78252 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen