College 1 perspectieven op gedrag en algemene systeemtheorie
Perspectieven op gedrag
Sinds het begin van de 20ste eeuw is er op verschillende manieren naar gedrag gekeken
Eerst meer verkokerd, gericht op het individu – binnen de gegeven context
Daarna meer en meer het inzicht dat iedereen zijn/haar eigen waarheid heeft
Heden ten dage meer op een holistische geïntegreerde wijze (hoe kun je toch omgaan met
verschillende dingen omdat de wereld waarin we nu leven niet maakbaar is wat we ooit wel dachten)
8 perspectieven
- Psychodynamische (Freud)
- Behavioristische (Pavlov/Skinner) (als je op een bepaalde manier iets aanbied en dat word op
contante manier herhaald leren mensen/ dieren een reactie aan op een gebeurtenis)
- Cognitieve
- Humanistische (cliëntgerichte) (ervaring van de mens centraal)
o (Sarte, Maslow, Rogers)
- Systeemgerichte (venster die van verschillende perspectieven gebruik maakt)
- Biologische (gaat uit van DNA)
- Oplossingsgerichte (Shazer/Berg) (gaat uit dat je kijkt naar mogelijkheden en naar de
uitzondering op de regel, wanneer gaat het wel goed)
- Positief psychologische (wat maakt dat je iets vol houd. Ook al heb je het moeilijk)
Kaders
Sociaal-maatschappelijke context (gaat uit van:)
- Micro-meso-macro-chrono….
- De levensgebieden (zicht krijgen op iemand zijn leven)
Filosofische achtergronden (voor de toets niet heel erg bestuderen)
Systeemgericht werken houdt in dat je gedrag interpreteert als logische reactie op wat er in het
systeem als geheel gebeurt, en dat je daar vanuit verschillende perspectieven naar kijkt.
Verschillende perspectieven – kennisclip psychologische stromingen
Start
Kim moet binnenkort een psychologie tentamen maken. Aan het denken van het tentamen krijgt kim
als paniek, ze krijgt paniek aanvallen. Hoe zouden de stromingen het gedrag van kim kunnen
verklaren
,Eerst psychoanalyse een van de oudste stromingen – bekendste therapeut Freud. De psychoanalyse
gaat uit van dat mensen een onbewuste hebben en het gedrag word door het onbewuste bepaalt. In
het onderbewuste zitten wensen waarvan je misschien niet eens wist dat je ze hebt vaak omdat je die
vroeger hebt weggestopt. Daarnaast zijn ervaringen uit je vroege jeugd vaak bepalend voor je
ontwikkeling
Mensbeeld
- De psychoanalyse stelt dat ons leven word bepaald door verschillende en irrationele wensen
opgeslagen in ons onderbewuste
- Dat onze levensgeschiedenis speelt hierbij een belangrijke rol
Behaviorisme andere oude stroming ontwikkelde zich na de psychoanalyse. Waar de psychoanalyse
sterk naar binnen keek en naar onze ervaringen richt het Behaviorisme zich juist op de buitenkant van
mensen en dieren. Gedrag wordt niet verklaard door iets wat binnenin de mens gebeurd maar door
te kijken naar wat er in de omgeving van de mens gebeurd en soms kijkt men naar wat er voor af ging
de stimuli en soms kijkt men naar de reactie de consequentie. In het behaviorisme stelt men dat al
het gedrag is aangeleerd.
Mensbeeld
- Mensen en dieren komen blanco op de wereld. Ons gedrag wordt bepaald door
consequenties of de reacties op ons gedrag.
Humanistische psychologie ontstond als reactie op Psychoanalyse en behaviorisme. En in
tegenstelling tot die andere twee stromingen is er in de Humanistische psychologie heel veel
aandacht voor de vrije wil van mensen. Wanneer je zicht hebt op de vrije wil van mensen kan je het
gedrag verklaren. Omdat mensen zelf geven aan hun ervaringen en gedrag zijn ze ook zelf
verantwoordelijk. Ze proberen te begrijpen
Mensbeeld
- Positief en optimistisch
- Elk mens heeft als doel om zich te ontwikkelen
- Doel Humanistische psychologie om iemand te helpen om zich te bevrijden van dat wat hem
belemmert
Cognitieve psychologie reactie op behaviorisme. Kijken naar hersenprocessen naar denkprocessen
om het gedrag te verklaren Cognitieve psychologie ze willen begrijpen waarom iemand iets doet. Bij
het begrijpen van het gedrag gaat het om het cognitieve proces oftewel het leren. Als mens leer je je
hele leven
Mensbeeld
- Actief en creatief mens die zich in de loop van zijn leven ontwikkeld
- Mensen zijn informatie verwerkers en bewerkers
- Gaat niet alleen om denk processen maar ook bijv. emoties
, Systeemtheorie. Systeemtheorie is ontstaan vanuit verschillende stromingen. Zet de mens in relatie
met zijn context of te wel zijn sociale systeem waarin hij leeft. Tussen systeem en individu komt
wisselwerking plaats. En uit die systeemtheorie zijn verschillende vormen van gezinsbeeld
voortgekomen.
Mensbeeld:
- De systeemtheorie stelt dat kenmerken van de persoon niet gekenmerkt moeten worden van
een uniek of individueel persoon maar als kenmerk van de persoon in de sociale context
- Niet de persoon staat centraal maar de relatie van de persoon met zijn sociale omgeving
Omgevingspsychologie is een vrij jonge psychologie. De omgevingspsychologie ontstond als reactie
op grote sociale vraagstukken zoals criminaliteit. En de omgevingspsychologie ziet net als de
systeempsychologie de persoon in relatie met zijn omgeving. Mensen beïnvloeden hun omgeving en
anders om
Mensbeeld
- De omgevingspsychologie stelt dat je iemand altijd in relatie met zijn omgeving of context
moet zien
- (Grootste verschil systeem) omgevingspsychologie kijkt ook naar de leefomgeving van het
individu
- En de omgevingspsychologie stelt dat de mens van zichzelf een ecologisch systeem is dat
continu in beweging is.
Biologische psychologie. Deze stroming stelt dat gedrag en emoties bepaalt worden door biologische
processen. En bij het verklaren van gedrag wordt er aandacht gegeven voor de wisselwerking tussen
aanleg (DNA) en je hersenen. Gedrag kan veroorzaakt worden door cellen of bijv. bepaalde hormonen
Mensbeeld
- Mensen zijn het product van de biologische geschiedenis
- De mens is een beschreven blad
- Men kun je als mensen ontwikkelen
- Je kunt aan een mens knutselen door een medicijn of andere biologische ontwikkelingen
Allemaal en vooral samen geven ze een verklaring voor het menselijk gedrag \
Humanistisch perspectief richt zich op de ervaren werkelijkheid. De eigen waarheid is de waarheid
(voor de betreffende persoon)
Elke ervaring is ook een interpretatie. De ervaring hangt samen met hoe je je verhoudt tot dat wat je
waarneemt. (blz. 53)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hedwichkooistra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.