Hoofdstuk 1: Parlementaire democratie - Democratie: het volk regeert? Samenvatting 4vwo! In deze samenvatting worden alle paragrafen uitgebreid behandelt! Haal gemakkelijk een 10 d.m.v dit geweldige document!
Bij het beantwoorden van een open vraag:
Definieer de vraag en het begrip. Geef antwoord en verwijs daarmee eventueel naar de
bron.
Paragraaf 1
Maatschappelijk probleem:
1. Hangt samen met of is het gevolg van maatschappelijke veranderingen.
2. Het gaat meerdere groepen mensen met verschillende belangen aan.
3. Er zijn verschillende meningen over de oorzaken en de aanpak.
4. Het vraagt om een gemeenschappelijke oplossing.
Het oplossen van maatschappelijke problemen is lastig, want:
1. Actoren hebben tegengestelde belangen
2. Er is sprake van een collectieve-actieprobleem
3. Actoren hebben verschillende normen en waarden.
Belang: een situatie of verandering waar je voordeel bij hebt.
Collectieve-actieprobleem
1. Mensen willen wel bijdragen, maar denken dat anderen niet zo denken en als alleen
jij het doet, heeft het toch geen zin.
2. De kosten van maatschappelijke problemen worden meestal gesplitst over de hele
samenleving, waardoor mensen die wel hebben geholpen niet worden beloond.
Waarden: principes die 1/meerdere mensen belangrijk vind(en). Zoals een rustige
leefomgeving en economische groei.
Normen: geschreven/ongeschreven leef en gedragsregels die voortkomen uit waarden.
Bijvoorbeeld dat je niet zomaar een sigaret opsteekt in het bijzijn van kinderen.
Een maatschappelijk probleem dat wordt overgenomen door de overheid, wordt ook een
politiek probleem. Je spreekt van politiek als de overheid betrokken is bij de situatie of als
actoren vinden dat de overheid dit zou moeten zijn.
De overheid is het hoogst bevoegde gezag binnen een bepaald gebied. In Nederland is er
een gelaagde overheid. Dit houdt in dat er een landelijke overheid is (rijksoverheid), maar
ook een provinciale en zelfs een gemeentelijke.
De overheid heeft macht. Dit houdt in dat hij het gedrag van mensen kan beïnvloeden of
forceren. Alleen de overheid mag via de politie en leger geweld uitoefenen en dreigen. Zij
mogen ook als enige belasting heffen. De overheid heeft dit nodig voor collectieve
goederen. Dit zijn goederen of diensten die voor iedereen toegankelijk zijn en iedereen kan
gebruiken, bijvoorbeeld straatverlichting.
Macht wordt niet altijd via wetgeving uitgeoefend. De overheid beïnvloedt jou bijvoorbeeld
door dingen duurder te maken. Zo kopen mensen sigaretten bijvoorbeeld minder. Het
uitvoeren van macht gaat makkelijker als mensen het hier ook mee eens zijn. Als mensen
alleen maar stoppen met appen zodra ze langs de politie rijden, heeft dit natuurlijk weinig
, nut. Als automobilisten hier zelf het nut van inzien, zullen ze dit ook doen zonder dat de
politie er is.
Soms zijn er ook actoren die de overheid willen overtuigen voor een oplossing van een
maatschappelijk of politiek probleem. Er zijn dan een aantal machtsbronnen die ze kunnen
inzetten. Geld, kennis, status, formele positie zijn daar een paar van.
Het vinden van politieke oplossingen voor maatschappelijke problemen heeft meestal een
bepaald stappenplan met verschillende fasen. Dit is het systeemmodel van politieke
besluitvorming.
Invoerfase: in deze fase wordt een probleem erkend als maatschappelijk probleem, dat om
een politieke oplossing vraagt.
Omzetfase: in deze fase moeten bestuurders en volksvertegenwoordigers een oplossing
bedenken in de vorm van een nieuwe wetgeving en regelgeving.
Uitvoerfase: in deze fase wordt het nieuwe beleid ook uitgevoerd.
Veel actoren willen in de invoerfase de aandacht trekken voor hun normen en waarden. Dit
doen ze bijvoorbeeld door sociale media, brieven te schrijven of handtekeningen te
verzamelen. In de omzetfase worden de wensen omgezet in beleidsvoorstellen en daarna in
beleid. Dit wordt gedaan door volksvertegenwoordigers, bestuurders en ambtenaren. In
deze fase proberen veel verschillende actoren ook invloed uit te oefenen op de beslissingen,
want zij geven om hun specifieke normen en waarden. Als laatste wordt het vastgestelde
beleid uitgevoerd door politiek verantwoordelijke bestuurders en uitvoerende ambtenaren
zoals docenten.
Het kan ook zo zijn dat het beleid helemaal niet werkt of hierdoor nieuwe problemen komen.
Dan vindt er een terugkoppeling plaats. Het beleidsproces begint dan weer helemaal
opnieuw.
Poortwachters zijn belangrijke wachters tussen de samenleving en de politiek. Die bepalen
wat er van het maatschappelijke probleem behandeld wordt.
Dit systeemmodel geeft inzicht op hoe maatschappelijke problemen in de politiek worden
aangepakt. Het model zegt alleen niets over welke oplossingen het beste zijn. Daarom zitten
er ook 2 vragen verborgen in dit systeem:
1. Hoeveel moet de politiek zich bemoeien met de samenleving en het leven van
mensen?
2. Hoe ziet een rechtvaardige samenleving eruit?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper christopherlam1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
