Samenvatting
Samenvatting Sociologie, een inleiding - Mark Elchardus
Bij deze een samenvatting van het boek "Sociologie, een inleiding", van Mark Elchardus.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 8 pagina's
Voorbeeld 1 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
2 beoordelingen
Door: Algemenesocialewetenschapper • 4 jaar geleden
Door: fem97 • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1-5Wat is sociologie en wat leert het ons?
Een precieze definitie geven van sociologie is lastig. Max Weber omschreef het als: “Een
wetenschappelijke poging om het sociale handelen te begrijpen, met de bedoeling op die
manier tot een causale verklaring van het verloop en de effecten van dat handelen te
komen”. Hierin verschilt de sociologie niet van de antropologie, politicologie of psychologie.
Niet heel gek, gezien de sociale wetenschappen vaak dezelfde dingen onderzoeken.
Opvallend aan Webers definitie is dat hij stelt dat een sociologische verklaring causaal moet
zijn, waarmee niet alle sociologen het eens zijn. Ook Weber slaagt dus niet in het geven van
een universele definitie.
Goed, een definitie geven lijkt dus lastig. Maar wat leert de sociologie ons dan? De
belangrijkste les zou zijn dat alles wat in de maatschappij bestaat ook anders had kunnen
zijn. Dit noemen we contingent: het is niet noodzakelijk, maar ook niet onmogelijk. Dit slaat
bijvoorbeeld op verschillen tussen normen en waarden. Iets wat in het ene land not done is,
is dat niet noodzakelijkerwijs in het andere land ook. Een ander ding wat de sociologie ons
leert, is dat het contingente niet arbitrair (willekeurig) is. Wanneer we het contingente
namelijk beseffen, zien we ook in dat de maatschappij maakbaar is. Dit denken ontstond zo
rond de Verlichting. Toen werden de rede en het wetenschappelijk denken steeds meer
centraal gesteld. Overigens was niet iedereen het hiermee eens. De denkers van de Tegen-
Verlichting stelden dat het gebrek aan godsdienst en gezag zou leiden tot egoïsme en dat
duidelijk gezag nodig was.
Auguste Comte: Religie van de Mensheid
De term sociologie werd voor het eerst gebruikt door Auguste Comte. Comte beweerde dat
iedere wetenschappelijke tak drie stadia zou doorstaan. 1.) De religieuze 2.) De
metafysische 3.) De positivistische.
Hij was gevoelig voor het gedachtegoed van de Tegen-Verlichting en maakte zich druk om
de bewustwording van de mens. Men zou immers ooit doorhebben dat de regels in een land
slechts zijn om het belang van de gezaghebbende groep te behartigen. Het was volgens
Comte een onmogelijke kwestie: het menselijk handelen komt immers niet alleen voort uit de
rede, maar ook uit emotie, gedachten en gevoelens. Comte stelde dat de enige oplossing
hiertoe religie was. Het probleem met religie was dan weer dat het meestal weinig ruimte liet
voor de rede, daarom stichtte Comte een eigen religie: de religie van de Mensheid, waarin
mensen centraal stonden. De rare aanpak van Comte heeft voor zijn bescheiden plek in de
geschiedenisboeken gezorgd en tevens voor het jarenlange verminderde gebruik van de
term “sociologie”.
Jürgen Habermas en Niklas Luhmann
Ook Habermas en Luhmann struggelden met een belangrijk dilemma binnen de sociologie:
hoe kon men als collectief invloed uitoefenen op een maatschappij, zonder dat deze steunt
op macht? Habermas en Luhmann schreven hier een boek over: Theorie der Gesellschaft
oder Sozialtechnologie. Habermas was pro-wetenschap. Hij vond dat het ons kon vertellen
hoe we iets konden doen (let op: niet welke kwestie zwaarder mee moet wegen dan de
ander in geval van beperkte middelen). Habermas was een aanhanger van de Verlichting,
maar beweerde dat deze onvoltooid was. Men moest open gaan communiceren, zo zou
volgens hem het willekeurige verdwijnen en zou alles maakbaar worden.
Luhmann stond hier pessimistischer in. Hij beweerde dat we het over bepaalde kwesties
toch nooit eens zullen worden. Hij was voorstander van het rechts-positivisme. Hij
beweerde namelijk dat we het niet eens konden worden over wat rechtvaardig is, maar er
wel respect voor konden hebben hoe bepaalde wetten zijn samengesteld als we het eens
zijn dat het via de juiste procedure tot stand is gekomen. Hij beweerde dat orde alleen in
stand gehouden kon worden door middel van keuzebeperking.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Algemenesocialewetenschapper. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,09. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51292 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen