Literatuur HPA
WEEK 1
Towards developing WHO's agenda on well-being
Definities van gezondheid: Het document presenteert gezondheid als de duurzame welvaart van
mensen, vooral die in kwetsbare omstandigheden, en benadrukt het belang van welzijn boven
economische maten. Deze benadering sluit aan bij de brede definitie van gezondheid zoals verwoord
in de Grondwet van de WHO, die niet alleen de afwezigheid van ziekte of gebrekkigheid omvat, maar
ook fysiek, mentaal en sociaal welzijn. Persoonlijk gaat mijn voorkeur uit naar deze holistische
benadering, omdat het de complexiteit en interconnectiviteit van gezondheid in de context van
iemands omgeving en maatschappij erkent.
Beschrijving van welzijn: In het WHO-agenda wordt welzijn beschreven als de gezondheid en
kwaliteit van leven van mensen en gemeenschappen, inclusief toegang tot onderwijs en werk,
participatie in de samenleving, en andere relevante indicatoren, met een focus op gelijkheid en
planetaire duurzaamheid. Deze definitie weerspiegelt een brede kijk op welzijn, die ik het meest
waardevol vind omdat het de onderlinge afhankelijkheid van menselijk welzijn en ecologische
gezondheid erkent, wat cruciaal is voor duurzame ontwikkeling.
Verschillen en overeenkomsten tussen welzijn en gezondheid: Welzijn en gezondheid zijn nauw met
elkaar verbonden maar niet identiek. Gezondheid focust traditioneel meer op de afwezigheid van
ziekte en de fysieke staat van een individu, terwijl welzijn een breder concept is dat ook mentale,
sociale en omgevingsfactoren omvat die bijdragen aan de kwaliteit van leven. Beide zijn
multidimensionaal en benadrukken het belang van een holistische benadering van het bevorderen
van menselijk potentieel en preventie van ziekte.
Doel van de WHO-agenda op welzijn: Het doel is het globaal versterken van het welzijnsbeleid ter
ondersteuning van betere beleidsvorming, bijdragen aan de verwezenlijking van gezondheid zoals
gedefinieerd door de WHO, ondersteuning van de implementatie van het Healthier Population
Framework, en het versnellen van het bereiken van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG's). De
argumenten voor het focussen op welzijn omvatten de noodzaak om te reageren op de pandemie,
het verbeteren van de veerkracht van gemeenschappen en het erkennen van de intrinsieke waarde
van welzijn boven economische groei.
Voorbeelden van nationaal welzijnsbeleid: Het document noemt succesvolle nationale en
internationale voorbeelden van welzijnsbeleid, hoewel het niet specificeert welk voorbeeld ik het
meest waardeer. Over het algemeen waarderen mensen initiatieven die een holistische benadering
van gezondheid en welzijn bevorderen, inclusief de integratie van mentale gezondheid, onderwijs,
en sociale steunsystemen in het beleid, wat leidt tot veerkrachtigere gemeenschappen.
Pleidooi voor een paradigmaverschuiving: De WHO pleit voor een verschuiving van traditionele
economische maatstaven zoals het BBP naar een bredere kijk op gezondheid en welzijn als het doel
van ontwikkeling. Deze verschuiving impliceert een verschuiving naar benaderingen die de
determinanten van gezondheid en welzijn aanpakken, de gemeenschap en langetermijneffecten
over generaties heen overwegen, en een holistische kijk op gezondheidscreatie bevorderen. Deze
paradigmaverschuiving biedt kansen voor het veld van gezondheidsbevordering om bij te dragen aan
duurzame welzijnsstrategieën die individuele, gemeenschaps- en wereldwijde uit
,Corbin et al. (2021). Wellbeing as a policy framework for health promotion and sustainable
development
1. Resilience en relatie tot welzijn: Resilience, of veerkracht, is niet direct gedefinieerd in de
samenvatting, maar de context suggereert dat het gaat over het vermogen van individuen en
gemeenschappen om te herstellen van stressoren en uitdagingen, wat essentieel is voor het
behouden en bevorderen van welzijn. Veerkracht is gerelateerd aan welzijn omdat het een indicatie
is van het vermogen van een persoon om met uitdagingen om te gaan en een goede kwaliteit van
leven te handhaven of te verbeteren, zelfs in het aangezicht van moeilijkheden.
2. Salutogenese en relatie tot welzijn: Salutogenese wordt beschreven als een theorie die focust op
de oorsprong van gezondheid, met name hoe individuen en groepen bestaande middelen kunnen
gebruiken om stressoren te overwinnen. Dit concept is nauw verbonden met welzijn omdat het
benadrukt hoe het vermogen om middelen effectief te gebruiken bijdraagt aan het welzijn en de
algehele gezondheid.
3. GDP en zijn beperkingen: GDP wordt bekritiseerd omdat het niet de menselijke ervaring of
veerkracht door crisis kan vastleggen en de aanwezigheid van ongelijkheid verbergt. Het meet enkel
economische activiteit en houdt geen rekening met gezondheid, welzijn, of milieudegradatie.
Alternatieve indicatoren voor welzijn worden gewenst om een meer holistisch beeld van menselijke
vooruitgang te bieden, dat ook gezondheid, geluk, en duurzaamheid omvat.
4. Valkuilen voor op welzijn gerichte beleid: De tekst noemt verschillende valkuilen, waaronder de
moeilijkheid om welzijn betrouwbaar en valide te meten, de diepgewortelde economische logica in
het huidige beleidsvorming, en het risico dat pogingen om welzijn te verbeteren ongelijkheid kunnen
verdiepen door voornamelijk de omstandigheden voor bevoorrechte groepen in de samenleving te
verbeteren terwijl anderen achterblijven.
5. Focus op welzijn en andere kernprincipes: Mijn mening is dat, hoewel focus op welzijn essentieel
is, het belangrijk is om dit te balanceren met andere kernprincipes zoals rechtvaardigheid,
democratie, vrede en tolerantie. Een holistische benadering die al deze waarden omvat, is cruciaal
voor het creëren van inclusieve, veerkrachtige en duurzame samenlevingen.
6. Verwijzing naar COVID-19: De auteurs verwijzen naar COVID-19 om de tekortkomingen van GDP
als indicator voor menselijke ontwikkeling en de impact van ongelijkheid op de
gezondheidsuitkomsten te benadrukken. De pandemie heeft de noodzaak voor een nieuwe
organisatieprincipe dat zich richt op welzijn en veerkracht onderstreept. In de
gezondheidsbevordering heeft COVID-19 het belang van sociale determinanten van gezondheid en
de noodzaak voor intersectorale actie en veerkracht van gezondheidssystemen benadrukt.
7. Moeilijkheid om welzijn te meten: Het meten van welzijn is moeilijk vanwege de subjectieve aard
en de veelzijdigheid van het concept. Essentiële indicatoren voor het meten van welzijn omvatten
aspecten van fysieke, mentale, sociale en milieugezondheid, zoals die worden voorgesteld in
instrumenten zoals de Human Development Index (HDI), het OECD Policy Framework for Well-being,
en het WHOQOL-instrument. Deze indicatoren bieden een breder beeld van menselijke ontwikkeling
dan alleen economische groei.
8. Verschil tussen gezondheidsongelijkheden en -inequities: Gezondheidsongelijkheden verwijzen
naar verschillen in gezondheidsstatus of -verdeling die kunnen voorkomen tussen verschillende
, bevolkingsgroepen. Gezondheidsinequities, daarentegen, verwijzen naar ongelijkheden in
gezondheid die als oneerlijk of voortkomend uit sociale onrechtvaardigheid worden beschouwd. Hier
zijn de gevallen:
− Cervicale kanker bij vrouwen tussen 40-49: Dit kan worden gezien als een
gezondheidsongelijkheid, maar als toegang tot preventieve zorg of screenings oneerlijk
verdeeld is, kan het ook als een gezondheidsinequity worden beschouwd.
− Lagere levensverwachting onder lager opgeleide mensen**: Dit wordt beschouwd als een
gezondheidsinequity omdat het vaak het resultaat is van een complexe mix van socio-
economische factoren, toegang tot zorg, en levensomstandigheden.
− HIV/AIDS prevalentie hoger in Afrikaanse landen vergeleken met Europese landen**: Dit is
een gezondheidsinequity, aangezien het vaak voortkomt uit verschillen in toegang tot
gezondheidszorg, preventie, en behandeling, evenals socio-economische en politieke
factoren.
− Prevalentie van sikkelcelanemie onder mensen van Afrikaanse afkomst**: Dit is een
gezondheidsongelijkheid gerelateerd aan genetische verschillen, maar kan veranderen in
een inequity als er oneerlijke toegang is tot behandeling of zorg.
− Het percentage mensen zonder ziektekostenverzekering is hoger in sommige Amerikaanse
staten dan in andere**: Dit is een gezondheidsinequity, aangezien het wijst op ongelijke
toegang tot gezondheidszorg gebaseerd op geografie of economische status.
− Een man die sterft door een parachutesprong op 40-jarige leeftijd en zijn identieke tweeling
die tot 80 leeft**: Dit is een gezondheidsongelijkheid gerelateerd aan persoonlijke keuzes en
gedrag, niet noodzakelijkerwijs een inequity.
Greer, S.L., & Jarman, H. (2021). What Is EU Public Health and Why? Explaining the Scope and
Organization of Public Health in the European Union. Journal of Health Politics, Policy and Law,
46(1), 23-42.
Dit artikel onderzoekt de reikwijdte en betekenis van volksgezondheid binnen het politieke systeem
van de Europese Unie (EU), gebruikmakend van historische beleids- en juridische analyses. De
auteurs belichten hoe de ontwikkeling van de institutionele ruimte voor volksgezondheid in de EU is
vormgegeven door de unieke constitutionele aard van de EU, de focus op regulering en de erfenis
van marktvormingsbeleid, evenals de voorkeuren van politieke leiders. Er wordt opgemerkt dat de
EU een steeds grotere ruimte heeft gecreëerd voor volksgezondheid, met gezondheidsministers, het
directoraat-generaal voor gezondheid en het beroep op het volksgezondheidsartikel van het verdrag
168. Daarnaast bestaat er een breder en ouder gebied van activiteiten gerechtvaardigd door de
noodzaak om de negatieve gezondheidsgevolgen van marktvormende beleidsmaatregelen in andere
gebieden, zoals arbeidsnormen en landbouw, te beheren. De COVID-19-crisis van 2020 heeft niet
alleen de volksgezondheidsrol van de EU versterkt, maar ook aangetoond dat de juridische en
bureaucratische domeinen van volksgezondheid veel kleiner zijn dan de daadwerkelijke kwesties die
de volksgezondheid beïnvloeden.
Het artikel behandelt de complexiteit van het definiëren van volksgezondheid, wijzend op de
uitgebreide reikwijdte die het kan hebben, van nucleaire oorlog tot onderwijs in de vroege jaren en
inkomensongelijkheid. Het historische perspectief van Rudolf Virchow wordt aangehaald, die de
uitbraak van tyfus toeschreef aan het gebrek aan "onderwijs, samen met zijn dochters, vrijheid en
welzijn", en zich richtte op bredere sociale en politieke hervormingen.
