Erfrecht hoorcollege 1
Onderwerp = Inleiding, stamboom en versterferfrecht
Het eerste en enige wat er gebeurt moet zijn voor erfrecht is dat er iemand dood
moet zijn gegaan, want erfrecht gaat over wat er gebeurt nadat iemand is overleden.
Het begin van de casus is altijd dat iemand is overleden.
Boek Erfrecht in de praktijk
De boedelbespreking is verplicht voor toekenning van het cijfer van de individuele
opdracht (week 8). We gaan een situatie naspelen, jij vertegenwoordigt de
erfgenamen en de docenten zijn de notarissen. Dat is een verbeteropdracht
TENTAMEN
Casusposities die je moet beantwoorden.
Vandaag behandelen we art. 4:1 t/m art. 4:4 BW
• In boek 4 vind je alle artikelen die je nodig hebt en een paar artikelen in boek
3 BW. Je gebruikt boek 3 en 4 BW (beetje boek 5 en 6).
• Veel termen die je nergens anders in het recht tegenkomt. Terrein van
notariaat.
• Het gaat niet om de spullen zelf, maar de emotionele grondslag eronder. De
onderliggende emoties zorgen ervoor. Met een neutrale blik kijken en
adviseren.
Stamboom maken en lezen
We hebben regels in het erfrecht over wie erfgenaam zijn. Dat gaat strikt volgens
regels die je terugvindt in art. 4:10 BW = paratele stelsel. Art. 4:10 BW is het centrale
artikel binnen het versterferfrecht.
Art. 4:10 sub a BW
1. Je erfgenamen zijn als eerste een echtgenoot en eventuele kinderen, dat is de
eerste groep van erfgenamen.
2. Als die er niet zijn, dan zijn de volgende groep van erfgenamen ouders, broers
en zussen.
3. Zijn die er ook niet, dan zijn het oma en opa.
4. Zijn die er ook niet, dan ga je naar de overgrootouders. Daar kom je pas aan
toe als er helemaal niemand is in een van de andere categorieën. Op het
moment dat er maar 1 iemand is in een van die eerdere categorieën, houdt
het daar op, die is dan de enige erfgenaam.
Als er een nalatenschap moet worden afgewikkeld, dan moet er allereerst in beeld
gebracht worden wie de erfgenamen zijn, naar wie gaan alle spullen toe? Wie
hebben daar recht op? Om dat te bepalen gebruiken we art. 4:10 BW en vaak wordt
daarbij een stamboomtekening gemaakt (in nalatenschapsdossiers).
Er zijn een paar regels voor het tekenen van een stamboom
Een huwelijk of geregistreerd partnerschap geef je aan door een horizontale streep.
,Samenlevers door een horizontale stippellijn.
Als er sprake is van een echtscheiding zet je 2 schuine strepen door de horizontale
streep.
Een eerstegraads bloedverwant = verticale streep.
De erflater = een r
Rechte streep = huwelijk
Samenlevers
Huwelijk of geregistreerd partnerschap
Samenlevers
De gescheiden echtgenoten
Dit is een graad, eerstegraads.
Dit is de tweede graad, tweedegraads.
Eerstegraads bloedverwanten
Erflater = persoon die is overleden
,Dit is iemand die is vooroverleden, dus die is al overleden op het moment dat de
erflater komt te overlijden.
Een onwaardige of onterfde persoon
Deze tekens gebruik je als je je eigen stamboom tekent.
Bloedverwantschap art. 1:3 lid 1 BW
Je moet deze 2 regels toepassen
Hoe bepaal je of twee mensen bloedverwanten van elkaar zijn:
1. Stammen ze in een rechte linie van elkaar af ?
Naar boven toe
Je moeder, vader, oma, opa, overgrootvader of overgrootmoeder.
Naar beneden toe
Je kind, kleinkind, achterkleinkind
Die rechte lijn zijn allemaal bloedverwanten van elkaar op grond van deze
eerste regel: A stamt af van B in een rechte lijn.
2. De tweede regel waarop je bloedverwant van elkaar kan zijn is als je dezelfde
stamvader hebt, dus in je stamboom heb je dezelfde persoon die boven je zit.
Broer en zus zitten naast elkaar in de stamboom, hebben dezelfde ouders.
Dat zijn dus bloedverwanten van elkaar want ze hebben dezelfde stamvader.
Elke geboorte is een graad.
Om jouw broer of zus te zijn hoeft iemand niet dezelfde genen te hebben.
Erkenning
, Een gerechtelijke vaststelling van het ouderschap of een adoptie gelden als de
geboorte, dus jouw broer of jouw zus kan dus iemand zijn omdat hij is erkend door
dezelfde person als waar jij door erkend bent, dan is het gewoon je broer of zus
terwijl je niet dezelfde genen hebt. Het gaat om het juridische begrip.
Tekening
Je kan ui iedere positie bekijken of hij wel of niet bloedverwant is.
Op zo’n tekening moet je dan die 2 regels loslaten:
1. Eerste regel: stammen ze van elkaar af in een rechte linie omhoog of omlaag?
Als we het hebben over N, dan is een rechte linie J, F, G, C, D, A en B.
2. Tweede regel: hebben ze een gemeenschappelijke stamvader?
Als we het hebben over N, dan is gemeenschappelijke stamvader van
iedereen die onder A en B valt en iedereen die onder C en D valt.
Geen bloedverwant van N is I
1. Rechte linie omhoog of omlaag vanuit N
Dat is niet I
2. Heeft hij een gemeenschappelijke stamvader
Nee, want I is alleen maar getrouwd met H, maar heeft niet C of D als ouder,
die heeft andere ouders, dus I is geen bloedverwant van N, dat is de enige in
deze tekening.
I is een aanverwant van N omdat hij getrouwd is met een bloedverwant van N.
Met aanverwantschap doen we in het erfrecht niet zoveel (koude kant).
De echtgenoten zijn belangrijk in het erfrecht. LET OP een echtgenoot is geen
aanverwant en bloedverwant.
Je vader en moeder zijn eerstegraads bloedverwanten van jou.
De hoogte van de bolletjes is ook belangrijk, dat geeft de relatie aan.
Broers en zussen zijn tweedegraads.
