In dit bestand vind je alle casussen van het blok denken en doen II. Dit blok wordt gegeven op de universiteit maastricht in het 2e jaar van geneeskunde.
Onderwijsgroep 5 Nabespreking, 13-04-2018
Blok 5, Denken en Doen II
Casus 1
Leerdoelen:
1. Herhaling anatomie oog
a. Opbouw oog + omliggende structuren
b. Histologie oog (staafjes en kegeltjes)
c. Spieren + functie
d. Zenuwen + functie
2. Hoe werkt het oftalmologisch onderzoek + visusbepaling?
3. Wat zijn de verschillende soorten oorzaken van een rood oog?
a. Infectie: Bacterieel vs viraal
b. Trauma
c. Ontsteking
4. Hoe wordt een ulcus corneae veroorzaakt?
a. Risicofactoren (lenzen)
b. Pathofysiologie
c. Symptomen
d. Diagnostiek
e. Epidemiologie
f. Behandeling (oppervlakkig)
5. Hoe veroorzaken lezen oogproblemen?
6. Wat zijn de indicaties voor een doorverwijzing naar het ziekenhuis bij een rood
oog? (Wel of niet spoedgeval)
Uitwerking:
1. Herhaling anatomie oog
a. Opbouw oog + omliggende structuren
b. Histologie oog (staafjes en kegeltjes)
c. Spieren + functie
d. Zenuwen + functie
Aan ieder oog zijn zes spieren (drie paar) bevestigd:
• De musculus rectus superior en de musculus rectus inferior
• De musculus rectus medialis en de musculus rectus lateralis
• De musculus obliquus superior en de musculus obliquus inferior
Door de paarsgewijs gerangschikte oogspieren kunnen de ogen in vele richtingen min of
meer onafhankelijk van elkaar worden bewogen. De oogspieren worden geïnnerveerd door
drie paar motorische zenuwen, namelijk de:
- Nervus oculomotorius (hersenzenuw III)
- Nervus trochlearis (hersenzenuw IV)
- Nervus abducens (hersenzenuw VI)
,De cilliaire spieren worden ook door de hersenzenuw geinnerveerd waardoor de pupil groter
of kleiner kan worden.
Het oog zelf wordt de oogbal genoemd. De oogbal is gemaakt uit drie
lagen. Dit zijn de fibreuze laag, de vasculaire laag en de binnenste
lagen. De binnenste holte is gevuld met vloeistof die humors
genoemd worden. Dit houdt het oog in vorm.
De fibreuze laag is de buitenste laag van de oogbal. Deze is gemaakt
van bindweefsel. De fibreuze laag heeft twee verschillende regio’s.
Het heeft namelijk een sclera en de cornea.
De sclera vormt het posterior deel en het grootste deel van de fibreuze laag. Dit wordt ook
wel als het oogwit gezien. De sclera beschermt en geeft vorm aan de oogbal en zorgt voor
een ruwe bindingsplek voor de extrinsieke oogspieren. Posterior is de sclera continue met de
dura mater. Hierdoorheen loopt dan de nervus opticus.
De cornea zit aan de voorkant. Deze laag is erg transparant waardoor licht naar binnen kan.
Dit deel zit dus voor het zichtgedeelte van het oog. In de cornea zitten veel pijnreceptoren.
Hierdoor is het oog heel gevoelig. De cornea bestaat uit 5 lagen:
1. Epitheel
2. Membraan van Bouwman
3. Stroma
4. Membraan van Descent
5. Endotheel
De vasculaire laag is de middelste laag van de oogbal. Dit wordt ook wel de uvea genoemd.
Deze laag bestaat uit de choroide regio, de cillilar lichaam en de iris. Het choroid is een
bloedvatrijk donker bruin membraan dat de achterkant van de oogbal zit. Door de bruine
kleur is licht makkelijker op te nemen. Hierdoor kan het licht niet verspreid en gereflecteerd
worden als het in het oog aanwezig is.
De limbus is de overgang van het sclera naar de cornea. De fornix is het roze deel van je
ooglid.
,De iris is de meest anterior deel van de vasculaire laag. Deze ligt om de pupil heen. De pupil
laat licht toe in het oog. De iris is gemaakt van twee lagen van gladde spieren. Hierdoor kan
de grootte van de pupil aangepast worden.
Het ciliaire lichaam zorgt voor aanpassingen van de lens waardoor je van dichtbij en veraf
scherp kan zien. Ook speelt het een rol bij de humous productie.
Sympathische vezels controleren de vergroting van de pupil en parasympatische vezels
controleren de verkleining.
De binnenste laag van de oogbal is het netvlies (=retina). Het netvlies bevat miljoenen
fotoreceptoren die licht omzetten. Ook zijn er neuronen die de signalen doorsturen en er
zijn glia cellen. De retina bestaat uit twee lagen:
- Een buitenste gepigmenteerde laag
- Binnenste neurale laag
De gepigmenteerde laag grenst aan de choroid en absorbeert licht en zorgt ervoor dat het
niet verspreid wordt in het oog. Ze zijn ook fagocyten. Ze helpen met het vernieuwen van de
cellen. Ook slaan ze vitamine A op dat nodig is voor de fotoreceptoren. Ze voorzien de
fotoreceptoren dus van voeding.
De neurale laag breidt zich anterior uit naar de ciliary body. Deze binding wordt de ora
serrata genoemd. De neurale laag is opgebouwd uit fotoreceptoren, bipolaire cellen en
ganglion cellen. Signalen worden gemaakt als reactie op licht en gaan van de fotoreceptoren
naar de bipolaire cellen en dan naar de ganlgion cellen. Hier wordt het actiepotentiaal
gemaakt. Het netvlies bevat ook nog horizontale cellen en amacrine cellen die een rol
spelen in het verwerken.
, De optische schijf is waar de nervus opticus het oog verlaat. Deze plek wordt ook wel de
blinde vlek genoemd omdat dit deel geen fotoreceptoren heeft. Als hier licht op valt wordt
dit niet waargenomen. Het brein gebruikt filling om deze vlekken te verwijderen. Zonder dit
proces zou je vlekken hebben in je zicht.
Je hebt twee typen fotoreceptoren:
- Staven
- Kegels
Staven zijn erg gevoelig voor licht maar zorgen niet voor scherpe afbeeldingen of kleur.
Hierdoor gaat de kleur weg in de uiteinden van de hoeken. De kegels hebben een hoge
resolutie en kunnen kleur zien.
Lateraal aan de blinde vlek van ieder oog en op de posterior pole van het oog zit de macula
lutea met een klein gebied dat de fovea centralis (gele vlek) wordt genoemd. In dit gebied
worden de delen van de retina die binden aan de vloeistof naar buiten verplaatst waardoor
het licht direct naar de fotoreceptoren kan.
Er is dus minimale verstrooiing van de
lichtstralen. De fovea heeft alleen maar
kegels en de macula bevat vooral kegels.
Naar buiten toe komen er dus steeds meer
staven.
Hoewel het gezichtsveld groot is, kan met
niet alle delen van het netvlies even scherp
waarnemen. Het scherp zien, dus met het
grootste onderscheidingsvermogen, is
gelokaliseerd in de fovea centralis van het
netvlies. Men kan de ogen uiteraard altijd
bewust op een bepaald punt in de ruimte
richten. Wanneer echter een bepaald punt in
het blikveld de aandacht rekt, dat wil zeggen dat een bepaald punt van de retina daardoor
wordt geprikkeld, bewegen beide ogen zich reflectoir naar dit punt toe. Met als doel dat het
beeld ervan op de fovea centralis van het netvlies komt te vallen. Dit noemt men de
instelreflex. Dat beide ogen altijd tegelijkertijd in dezelfde richting bewegen is te danken aan
het samenspel van de uitwendige oogspiertjes die daartoe worden gestuurd vanuit de
kernen van de eerdergenoemde hersenzenuwen (III, IV en VI). Er is dan sprake van
geconjugeerde oogbewegingen. De geconjugeerde oogbewegingen komen door de pons.
De geconjugeerde oogbewegingen worden vanuit de kernen gestimuleerd. Als dit niet
gebeurd, ga je dubbelzien. De kernen hebben interactie met de kernen en de kernen liggen
bij elkaar.
De retina is opgebouwd uit verschillende lagen. De lagen van de retina zijn als volgt:
- zenuwvezellaag
- celkernen van de gangliacellen
- celkernen van de bipolairen cellen
- celkernen van de fotoreceptorcellen
- uitlopers van de fotoreceptorcellen
- pigmentepitheel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bramgen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
