Alle leerstof van voor de paasvakantie, dus alle inhoudelijke richtingen, is opgenomen in dit document. Het is een samenvatting van zowel de PowerPoint, als mijn eigen, uitgebreide notities. Handig voor wie niet (vaak) naar het hoorcollege is geweest, want er zijn geen opnames!
,INLEIDING
Centraal: voornaamste perspectieven/ visies/ richtingen binnen sociologie
• Niet concurrentieel, eerder aanvullend!!
o → Indeling is vooral analytisch
Onderscheid:
• Inhoudelijke richtingen
o Wat?
o Eigen theoretisch referentiekader
o Niveaus
▪ Micro
▪ Macro
o Structuur/cultuur
o Criteria
▪ Voluntarisme → actoren
▪ Reductionisme → som = delen
▪ Nominalisme → niet concreet waarneembaar = bestaat enkel in naam
Historisch kader: ontstaan sociologie als wetenschap
o Grote voorbeeld: natuurwetenschappen → positivisten
• Eind negentiende eeuw:
o Menswetenschappen ≠ natuurwetenschappen
o Methodologisch dualisme
o Methodenstrijd
• Algemeen: invloed van tijdsgeest, technologische vooruitgang, ....
o → Nieuwe benaderingswijzen ontstaan
o → ‘Oude’ benaderingswijzen krijgen nieuwe impuls
o → Elke BW hoogte- en dieptepunten
,STRUCTURALISME
Kern:
• Maatschappelijke werkelijkheid = zelfstandige entiteit
• Som is meer dan de delen
Basisveronderstellingen:
1) Personen die deel uitmaken van eenzelfde sociale eenheid en/of beïnvloed worden door
dezelfde structurele kenmerken zullen waarschijnlijk een min of meer gelijkaardig
gedragspatroon vertonen.
• Door het feit dat we allemaal sociologie studeren, zullen we een gelijkaardig
gedragspatroon hebben
• Vaak onbewust, zie je pas als je gedrag met andere richtingen vergelijkt
2) De structurele deelcomponenten van een sociale eenheid houden in min of meerdere
mate verband met elkaar: ze zijn afhankelijk van elkaar of kunnen elkaar beïnvloeden
• Peter Blau: basisveronderstellingen in praktijk brengen
• bv. binnen opleiding sociologie kijken naar structurele kenmerken zoals verdeling
van gender → dat kenmerk in verband brengen met andere kenmerken bv.
leeftijd, SES → gedragspatronen verklaren
Centraal: externe aspecten, structurele factoren
• Inzicht krijgen in maatschappelijke werkelijkheid door te kijken naar externe factoren =
sociologie
• We zijn gedetermineerd door onze omgeving
Structurele factoren = SOCIALE FEITEN (Durkheim - “Les règles de la méthode sociologique”)
→ vier kenmerken :
• Extern
o Onafhankelijk van het individu (los van biologie en psychologie)
o Zonder het individu blijft het sociaal feit bestaa
o Wel resultaat van sociale interactie
• Dwingend
o We merken het pas als we het proberen te verwerpen
o Toont dat we gedetermineerd worden
o Niet voluntaristisch, we bepalen ons handelen niet zelf
o Bv. gender: we ondergaan gendernormen en als je die doorbreekt valt pas op hoe
dwingend ze zijn
▪ Het is niet dat de sml u straft omdat je normen overtreedt, wel uitsluiten,
aanstaren, uitlachen
• Collectief (≠ algemeen!!)
o Bv. niet als het kouder is dat we ons algemeen warmer kleden → wel de manier
waarop we dat doen = de mode = collectief gedragspatroon
▪ Niet waarom 1 man een rok draagt, maar waarom niet alle mannen
rokken dragen
, o Bv. eten: is biologisch bepaald dat we dat moeten doen, dus algemeen, maar wat
we eten! De taboes rond eten, religie, hoe eten we (bestek)
• Dingen (! Empirie)
o Zaken die objectief meetbaar zijn + empirisch bestuderen
▪ Uithaal naar de filosofie
o Sociologie = kwantificeren en statistische analyse
→ Sociale feiten verklaren door sociale feiten
• In het werk legt hij vast wat sociologen moeten doen
• Voor hem is sociologie = structuralistische methode
• Sociologie bestaat op dit moment nog niet echt → afzetten tegen filosofie en
psychologie (gangbare benaderingen in die tijd) → wou sociologie vestigen als een
wetenshap
• Toen zeer antropocentrisch: individu als centrum dat omgevingskenmerken bepaalt →
Durkheim zei dat het andersom was: omgeving bepaalt individu
• Een sociaal feit is pas een sociaal feit als de 4 puntjes zijn voldaan
• Verschillende sociale feiten nodig om sociale feiten te verklaren
Soorten sociale feiten:
• Materiële sociale feiten
o Samenleving
o Structurele componenten
▪ Gevolg van interacties tussen actoren
o Morfologische componenten
▪ Zaken die betrekking hebben op de vorm bv. bevolkingsdichtheid
• Non-materiële sociale feiten
o Moraliteit
o Collectief bewustzijn
▪ Identiteit die we hebben door tot een bepaalde sml te horen
o Collectieve representaties
▪ Gedeelde overtuigingen, hoe we dingen zien, cultuur
o “Courants sociaux” (zie chatgpt)
▪ Sociale stromingen → economische factoren → anomie → deviant
gedrag
+ aggregaat van individuele feiten (bv. zelfdoding)
Voorbeelden:
• Sociaal feit = anomie en verklaren door de dingen hierboven
• Hoe komt men tot het punt van een genocide → Durkheim zou zeggen courants sociaux
• Artiesten laten het publiek dingen doen die je apart niet zou doen (iedereen gaan zitten
om dan recht te springen) → zekere dwang
• Mensen doen in groep dingen die ze individueel niet zouden doen
• Liet ook zien hoe je dit in de praktijk moet doen met zelfdoding als voorbeeld
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bestrecommend2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,46. Je zit daarna nergens aan vast.
