Inleiding onderzoek Aantekeningen
College 1
Naïeve kennis niet gebaseerd op onderzoek, maar op:
1. Gewoontes wij doen dat al jaren zo
2. Wishful thinking graag gelijk willen hebben, eerst geloven dan zien
(tunnelvisie)
3. Meningen van autoriteiten krant, dominee, papa, etc.
4. Ideologie religie, politieke stroming, homeopathie
5. Intuïtie kennis van het hart
Soorten onderzoek
Fundamenteel onderzoek
Onderzoek ten behoeve van de wetenschap zelf (geen praktische prikkel).
Toegepast onderzoek
Onderzoek ten behoeve van de praktijk (vraag uit de praktijk).
Soorten antwoorden
Kwantitatief onderzoek
Vragen met een getalsmatig antwoord, dus statistiek voor nodig.
Statistiek = een middel om kwantitatieve vragen te kunnen beantwoorden (getallen uit kwantitatief
onderzoek begrijpen).
Kwalitatief onderzoek
Vragen gericht op betekenis (en niet perse op hoeveelheid).
Onderzoekseenheden
Eenheden
Mensen, dieren, groepen, bedrijven, scholen.
Populatie
Verzameling eenheden waarover je uitspraak wilt doen op basis van bijbehorende data.
Steekproef
Selectie van de eenheden uit de populatie waarover je een uitspraak wilt doen.
Representativiteit
De mate waarin de eenheden in je steekproef de beoogde populatie representeren.
populatie -> steekproef (data verzamelen) -> iets zeggen over de populatie.
Kenmerken
Kenmerk (Engels: concept)
Abstracte eigenschap van de eenheden in de steekproef (geslacht, leeftijd)
Ingewikkelde kenmerken (aantrekkelijkheid, depressiviteit) in Engels construct.
Variabele
Kenmerk dat in meetbare termen is geformuleerd (meetbaar maken van kenmerken). De scores op
de variabelen zijn de data waar je mee werkt.
Soorten steekproeven
Aselect (kanssteekproeven) (simple random sample (srs))
1. Enkelvoudig
Elk element uit de populatie moet evenveel kans hebben gehad om in de steekproef te komen
(bijna niet uitvoerbaar)
1
, 2. Gestratificeerd (= grip krijgen)
Specifieke groepen (strata/deelpopulatie) waaruit je een steekproef trekt. Populatie eerst
opdelen in deelpopulaties (ll’en boven modaal, ll’en modaal, ll’en onder modaal) vervolgens uit
elke deelpopulatie een steekproef halen. Doel: representatieve steekproef/populatie krijgen.
3. Getrapt/Multilevel
Meest representatief, maar nog niet representatief voor populatie (scholieren Nederland:
provincie random kiezen -> gemeentes random kiezen -> schoolgemeenschappen random
kiezen -> leerlingen random kiezen).
Select (niet-kanssteekproeven)
1. Gelegenheidssteekproef
Eersten die je tegenkomt.
2. Quotasteekproef
Uit strata (= specifieke groep) trek je van te voren bepaald aantal select.
3. Doelgerichte steekproef
Gericht op het vinden van specifieke groepen (onlinepanels).
4. Sneeuwbalsteekproef
Ik vraag jou -> jij vraagt weer iemand -> diegene vraag weer iemand anders, enz.
Non-respons (afgevallen respondenten). Oorzaken:
1. Niet bereikt
2. Behoren niet tot de doelgroep
3. Kunnen niet meedoen
4. Weigeren mee te doe
5. Geven onvolledige informatie
Op zich niet erg, mits non-respons niet selectief is! Kijken of steekproef nog representatief is. Non-
respons personen onderzoeken.
Missing data (onvolledige vragenlijsten)
Steekproefverdeling van statistiek
Bias = Systematische afwijking
Wordt groter als steekproef niet representatief is.
Wordt kleiner naarmate steekproef representatief is.
Variability = spreiding
Grotere steekproef zorg voor een kleinere spreiding.
We willen graag zo min mogelijk bias en varaibility.
Parameter = beschrijving van scores uit de populatie (centrum, spreiding, mediaan)
Statistics = beschrijving van scores uit de steekproef (centrum, spreiding, mediaan, gemiddelde)
Statistics ≈ parameter
Data
Een databestand bestaat uit variabelen (kolom) met daarop voor elk element (rij) in je steekproef
scores op die variabelen.
Rol van statistiek: verdelingen van scores beschrijven en samen te vatten
2
, Meetniveaus
Nominaal meetniveau (geen natuurlijke ordening)
Doormiddel van scoring een onderscheid aangebracht (geslacht: man en vrouw, woonplaats:
Groningen, Amsterdam, Leeuwarden). Getallen hebben geen getalsbetekenis. Het één is niet meer
dan het ander er moet alleen onderscheid gemaakt worden.
Ordinaal meetniveau (natuurlijke ordening)
Volgorde (rangorde) is duidelijk. Één is wel hoger dan de ander, maar niet hoeveel (1 of 2) hoger of
lager. (opleidingsniveau: mbo, hbo, wo, 5-puntenschaal bij opiniepeilingen: zeer mee oneens, mee
oneens, neutraal, mee eens, zeer mee eens).
Interval meetniveau (getallen, zonder nulpunt)
Betreft altijd getallen. Kunnen ordeningen en rekenkundige bewerkingen mee gedaan worden.
Je mag niet losse scores vergelijken, dat mag alleen als je een vast nulpunt hebt (10°C niet twee keer
zo warm als 20°C -> °C geen vast nulpunt)
Ratio meetniveau (getallen, met vast en zinvol nulpunt)
Betreft altijd getallen. Kunnen ordeningen en rekenkundige bewerkingen mee gedaan worden.
Je mag losse scores vergelijken, omdat je een vast en zinvol nulpunt hebt.
Categorisch of kwalitatief
Nominaal en ordinaal
Metrisch of kwantitatief
Interval en ratio
Dichotoom
Slechts twee mogelijke scores (man/vrouw, geslaagd/gezakt).
Binair: 1 en 0 als mogelijke scores (1= geslaagd, 0= gezakt).
Informatie uit variabelen kun je omzetten naar dichotoom (cijfers tentamen -> gehaald/niet gehaald)
Doel: overzichtelijk en makkelijker te analyseren
Fijnmazig -> grofmazig kan (cijfer -> gehaald/niet gehaald).
Grofmazig -> fijnmazig kan niet (gehaald/niet gehaald -> cijfer).
Beschrijvende statistiek (= verdelingen van scores beschrijven/samenvatten)
1. Categorische variabelen (nominaal en ordinaal) woord (type woning, staat)
Door tellen en de telling weergeven (hoe vaak komt elke score voor?)
Weergave: aantallen, percentages of proporties (=percentage maar dan van 0 tot 1 (60% = 0,6)
in tabel, plaatje, diagrammen/grafieken.
2. Kwantitatieve variabelen (interval en ratio) getal (bouwjaar, aantal m² woonoppervlak,
vraagprijs)
Bij klein aantal mogelijke scores is tellen zinvol (vaak onoverzichtelijk door veel verschillende
scores, bij klein aantal scores kan het wel)
Meestal beschrijvingen van vorm verdeling (verdelen in schalen) i.c.m. centrum en spreiding
meetschaal.
Weergave: spreidingsdiagram
Infertiele statistiek (= van steekproef iets zeggen over de populatie)
3
