Hoorcolleges BBO II: Multi-level
governance
Hoorcollege 1
Voorbeeld Dierenvoedselbos
- Burgerinitiatief en een goede doelen stichting
-> ze wilde kennis delen
- Burgercollectieven burgers die zeggen dat ze samen iets willen doen,
zoals duurzame energie (bv. samen een windmolen beheren)
-> ook de herenboeren, die kopen stukjes grond op en zetten dat op in
bijvoorbeeld biologische landbouw of een dierenvoedselbos.
- Fonds 1818 en particulier geld
-> opzetten stuk groen
-> vrijwilligers
- Overheidslagen:
-> hoogheemraadshap
-> gemeente
-> provincie
- Subsidies en compensatieplicht
- Contact ging best gemoedelijk
-> inspraakavond
-> met landschapsarchitect, contact mee na eerste inspraakavond.
-> personen van gemeente en provincie langs bij de keukentafel.
Wat is multi-level governance?
- Kijken naar allerlei actoren en de relaties daartussen.
1. Multi-level: ‘voorbij de centrale staat/overheid als gate-keeper’
-> niet alleen de centrale overheid (centrale overheid centre) die in
het midden staat, maar allerlei andere lagen (Europees, provincie,
gemeente)
-> deze lagen zitten wellicht niet helemaal meer volledig verticaal ten
opzichte van elkaar, dat gaat schuiven.
-> daarnaast ook de niet-centrale overheidsactoren periphery
2. Governance: ruimte voor non-governmental actors
-> actoren die niet-overheid zijn, bijvoorbeeld burgercollectieven,
bedrijven, lobbyorganisaties, etc.
-> hoe verhouden deze zich tot de overheid?
- MLG is multi-level én multi-actor
-> verschillende actoren verbinden verschillende overheidslagen en
vormen samen (beleids)netwerken
Oorsprong
- Gary Marks (1992) miste aandacht voor ‘echte actoren’ in de tot dan
bestaande theorieën.
-> iets klopte niet, wat er wel gebeurde om zich heen, maar niet te
, verklaren was met de bestaande theorieën.
-> nieuwe benadering multi-level governance
- Oorsprong van MLG in kritieken op theorieën over Europese integratie.
- EU-studies tot dan toe gedomineerd door neo-functionalisme en
intergouvernmentalisme.
-> de EU als superstaat die op zichzelf staat, of een opbouw van lidstaten
die de EU vormen en beslissen wat het beleid is.
- Gary Marks kon deze ideeën niet helemaal plaatsen, hij ziet duidelijke
verschillen tussen landen, beleidsdomeinen en in de tijd (integratie
verloopt niet altijd op dezelfde manier)
-> en de EU was niet hetzelfde als een internationale organisatie, maar
ook niet hetzelfde als het systeem binnen een land.
-> lijkt op zichzelf staand iets, anders dan een superstaat, eigen dynamiek
en werkwijze
-> EU evenaart niet de binnenlandse polities of internationale
organisaties; het is een ‘eigen soort’
- Gebrek aan aandacht voor ‘echte actoren’ in de tot dan toe bestaande
theorieën.
-> volgens intergouvernmentalisme representeren actoren simpelweg de
voorkeuren van de institutie waarin zij ‘gevangen’ zijn (lidstaten vormen
de EU)
-> volgens neo-functionalisme domineren economische belangen het
supranationale proces (EU dicteert als superstaat)
-> bv. veel gemeenten die een rol spelen gek, want uit
intergouvernmentalisme zouden de nationale overheden, de lidstaten, die
de integratie bepalen, gemeenten eronder en geen rol
- Die twee theorieën waren dus niet voldoende, er was iets nieuws nodig.
-> hij maakte een plaatje van wat hij voor zich zag.
- Multi-level governance perceptie van internationale relaties en vergelijking
van overheden:
-> allerlei niveaus die niet helemaal op één lijn liepen, maar soms ook
door elkaar en tussen elkaar door.
-> ook veel lijntjes tussen organisaties op verschillende niveaus kern
van MLG.
- Dit beeld versus hoe het eruit zou zien volgens de theorieën waarin de
staat centraal staat in de internationale relaties:
, -> EU hangt ergens boven, elke lidstaat een eigen structuur van organen
die hiërarchisch samenhangen, en het geheel van die staat interacteert
met andere staten.
Kenmerken
- Macht steeds meer gedeeld tussen verschillende overheidslagen i.p.v.
gecentreerd op enkel het nationale niveau
- Macht steeds vaker gedeeld tussen overheidsactoren, semi-
overheidsactoren en niet-overheidsactoren (‘privaat’), i.p.v. hoofdzakelijk
in handen van overheidsactoren
- Institutionele relaties steeds meer gedomineerd door onderhandelingen en
netwerken, als aanvulling op constitutionele toedeling
- Strikt hiërarchische en top-down ordening van overheidsniveaus minder
dominant en relevant
-> in plaats daarvan meer en meer sprake van relatief gelijke verdeling
van macht tussen verschillende onderdelen
Benadering
- MLG is een reactie op de kritieken op die bestaande theorieën.
-> het is een benadering, geen theorie.
- Drie vragen (analyseniveaus) centraal: wat zijn de consequenties van
institutionele innovatie voor..
1. Politieke mobilisatie? (politics)
2. De wijze waarop het besluitvormingsproces is ingericht? (policy)
3. De bestaande staatssystemen? (polity)
- Consequenties van EU-integratie
