In dit document zijn de uitwerkingen van werkgroep 1 Verbintenissenrecht te vinden. Ook zijn de leerdoelen van week 1 uitgewerkt; deze zijn erg handig om te leren voor het tentamen.
Week 6
Verbintenissen uit de wet II: kwalitatieve aansprakelijkheid en overige verbintenissen uit de wet
1. Korte beschrijving van de inhoud
Kwalitatieve aansprakelijkheid
Vorige week zijn de vereisten voor aansprakelijkheid wegens eigen onrechtmatige daden van personen
besproken (persoonlijke aansprakelijkheid). Deze week wordt ingegaan op de aansprakelijkheid voor
onrechtmatige daden van anderen (zoals werknemers of kinderen) of aansprakelijkheid voor schade die
wordt toegebracht door gevaarlijke roerende zaken, opstallen of dieren (kwalitatieve aansprakelijkheid). Er
is dan geen sprake van eigen onrechtmatig handelen, maar de aansprakelijkheid wordt gekoppeld aan een
bepaalde hoedanigheid (ofwel: kwaliteit).
Hoofdelijk aansprakelijk
Het is mogelijk dat meerdere personen voor dezelfde schade aansprakelijk zijn. Zo kan bijvoorbeeld een
werknemer op grond van een eigen onrechtmatige daad aansprakelijk zijn, terwijl de werkgever voor
hetzelfde voorval in zijn hoedanigheid als werkgever aansprakelijk is. Indien een kind van 14 een
onrechtmatige daad pleegt, is het kind zelf aansprakelijk, maar zijn daarnaast de ouders onder bepaalde
omstandigheden ook aansprakelijk.
In dat geval zijn beide partijen hoofdelijk aansprakelijk (zie art. 6:102 BW). Dat wil zeggen dat beide partijen
door de benadeelde voor het geheel aangesproken kunnen worden, maar de benadeelde kan uiteraard
maar één keer zijn schade vergoed krijgen. De benadeelde kan kiezen wie hij aanspreekt voor de schade.
Nadat één van de aansprakelijke partijen de schade aan het slachtoffer heeft vergoed, wordt in de
onderlinge verhouding tussen de twee aansprakelijke partijen op basis van de interne draagplicht bepaald
wie de schade uiteindelijk geheel of deels moet dragen. Het kan dus zijn dat degene die de schade aan het
slachtoffer heeft vergoed deze schade geheel of deels van de andere aansprakelijke partij kan terugkrijgen
(zie nader over hoofdelijke verbondenheid en interne draagplicht week 7).
Overige verbintenissen uit de wet
De onrechtmatige daad of kwalitatieve aansprakelijkheid zijn niet de enige rechtsfeiten waaruit op grond
van de wet een verbintenis kan voortvloeien. Een verbintenis kan op grond van de wet onder bepaalde
omstandigheden bijvoorbeeld ontstaan wanneer de ene partij zich ongevraagd inlaat met het behartigen
van de belangen van een ander (zaakwaarneming).
Ook wanneer de ene partij zonder reden een prestatie verricht voor een ander, is dat een feit dat voor het
recht gevolgen kan hebben. Op de ander kan onder bepaalde omstandigheden op grond van de wet een
verbintenis komen te rusten om de prestatie ongedaan te maken (onverschuldigde betaling). Dit kwam
reeds aan de orde in week 3.
Kan men een vermogensverschuiving die zonder reden heeft plaatsgevonden niet neutraliseren met een
beroep op onverschuldigde betaling, dan kan het onder omstandigheden mogelijk zijn dat met succes een
beroep wordt gedaan op ongerechtvaardigde verrijking.
, 2. Leerdoelen
de eisen waaraan moet zijn voldaan om een verbintenis tot schadevergoeding op grond van
verschillende kwalitatieve aansprakelijkheden te doen ontstaan opsommen, herkennen, toelichten
en hanteren aan de hand van concrete voorbeelden;
Kwalitatieve aansprakelijkheid
Iemand wordt aansprakelijk gesteld voor schade die is ontstaan door een ander persoon, een roerend
zaak, een opstal of een dier.
Aansprakelijkheden waar jij het risico op loopt.
Meerdere aansprakelijke personen
De pleger is zelf aansprakelijk voor zijn daad, mits hij 14 jaar of ouder is (art. 6:164), ook wanneer een
kwalitatief aansprakelijke (rechts)persoon wordt aangesproken voor de schade.
Als één van de aansprakelijke personen wordt aangesproken, dan moet deze de gehele schade
voldoen.
Als er meerdere aansprakelijke personen zijn dan is sprake van hoofdelijke verbondenheid (art.
6:102); ieder van de aansprakelijken kan ‘per hoofd’ worden aangesproken voor het geheel van de
schade. Degene die niet wordt aangesproken, is verplicht om bij te dragen in hetgeen de
aangesprokene moet betalen (interne) draagplicht.
Onrechtmatige daden van kinderen en gehandicapten
Art. 6:165 bepaalt dat geestelijke of lichamelijke stoornissen geen belemmering vormen voor
toerekening van een gedraging aan de dader als een onrechtmatige daad.
Gehandicapten
Er is alleen sprake van aansprakelijkheid voor zover de schade is veroorzaakt door een als
een doen te beschouwen gedraging (art. 6:165 lid 1). Een zuiver nalaten dat verband houdt
met de handicap roept dus geen aansprakelijkheid in het leven.
Voorbeeld: als een dove langs een gracht loopt waarin een drenkeling om hulp roept, dan is de
dove niet aansprakelijk als hij de dove niet opmerkt en enige poging tot redding achterwege
laat.
Een benadeelde kan 2 personen aanspreken tot schadevergoeding, namelijk de gehandicapte
zelf of degene die toezicht houdt of zou moeten houden op de gehandicapte maar hierin heeft
gefaald.
Art. 6:165 lid 2 bepaalt dat de falende toezichthouder uiteindelijk de gehele schade moet
betalen; de gehandicapte kan dus de eventueel door hem betaalde schadevergoeding
later van zijn toezichthouder terugvorderen.
Kinderen jonger dan 14 jaar
Art. 6:164 bepaalt dat een door een kind, jonger dan 14 jaar, gepleegde onrechtmatige daad
niet aan deze kan worden toegerekend.
Op grond van art. 6:169 lid 1 kunnen ouders of voogden altijd worden aangesproken voor de
gepleegde onrechtmatige daad van hun kind. Het moet dan wel gaan om een ‘als een doen te
beschouwen gedraging’, en dus niet om een nalaten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper intissar_guds. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
