Domein F Samenwerken en onderhandelen (Lesbrieven
Jong en oud, Vervoer, Markt en Overheid en Europa)
Leerdoelen bij dit domein
Je kan in contexten analyseren dat, wanneer belangen van individuele actoren
(spelers) conflicteren, samenwerken en onderhandelen meer surplus oplevert voor
(markt)partijen dan te vertrouwen op het nastreven van eigenbelang. Centralisatie,
waarbij (collectieve) dwang het middel is om acties tot stand te brengen, kan een
alternatief coördinatiemechanisme zijn voor individuele keuzes.
Samenwerken
Je kan in contexten herkennen en toepassen:
een gevangenendilemma*;
de wijze waarop de uitkomst van een gevangenendilemma tot stand komt;
de wijze waarop in een gevangenendilemma individuele of collectieve
belangen worden geschaad;
positieve en negatieve externe effecten;
het gevangenendilemma in relatie tot collectieve goederen;
meeliftgedrag en de manier waarop dit gedrag kan leiden tot een (negatief)
extern effect;collectieve dwang en het nut ervan (sociale normen en
contracten);
zelfbinding en de invloed ervan bij de totstandkoming van samenwerking.
Onderhandelen
Je kan in contexten herkennen en toepassen:
samenwerkingsdilemma’s bij onderhandelingen als het gaat om de verdeling
van het surplus en de consequenties hiervan voor beide partijen;
verzonken kosten en gevolgen van verzonken kosten voor partijen die
betrokken zijn bij onderhandelingen.
Gevangenendilemma: Je moet op basis van een opbrengstenmatrix een analyse
kunnen doen van de te maken keuzes van twee spelers
Tekenend voor gevangendilemma’s zijn de botsingen tussen collectief en
individueel belang.
Enkele uitgangspunten:
Spelers bewegen tegelijk (simultaan spel)
Spelen wordt niet herhaald
Spelers hebben een dominante strategie
Voornamelijk ingegeven door eigenbelang
Spelers hebben dezelfde informatie
Spelers kennen de mogelijke uitkomsten
Er zijn 2 spelers
Voorbeeld gevangenendilemma:
Twee boeren wonen afgelegen van de bewoonde wereld, om hun verbouwde
graan makkelijker naar de markt te kunnen vervoeren zou een weg aanleggen
uitkomst bieden. De kosten om de weg aan te leggen zijn 8 in totaal en de baten
van een weg zijn 6 per boer. Als ze beide boeren besluiten om de weg aan te
leggen zijn ze dus beide de helft aan kosten kwijt. Als boer A zonder kennis van de
keuze van boer B zou moeten kiezen of hij bijdraagt of niet, wat doet hij dan?
Boer A (en boer B) zullen altijd kiezen voor niet bijdragen, want ongeacht wat
andere boer ook kiest, in beide gevallen is hij zelf dan beter uit bij het kiezen van
niet bijdragen, immers 6>2 en 0>2 (niet bijdragen is altijd de dominante strategie
voor beide spelers aangezien dit spel symmetrisch is). Beiden kiezen dus voor niet
bijdragen, wat leidt tot een suboptimale uitkomst. Indien ze beiden wel hadden
bijgedragen, zou het voor hen beiden beter zijn geweest. Immers, cel 2;2 is beter
dan 0;0.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yasminekaram. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.