Wat zijn parasieten?
Parasieten = eukaryoten -> ze kunnen eencellig of meercellig zijn
Ze behoren tot de entamoeba en dieren:
Symbiose
Symbiose = 2 organismen die samen leven
Er zijn verschillende soorten symbiose:
commensalisme = 1 organisme is afhankelijk van het andere organisme, maar richt
geen schade aan het organisme aan
mutualisme = beide organismen halen voordeel uit de situatie
parasitisme = 1 organisme haalt voordeel uit de relatie ten koste van het andere
organisme -> we onderscheiden 2 vormen:
- obligate parasieten = parasieten die gastheer nodig hebben voor hun
ontwikkelingscyclus
- facultatieve parasieten = parasieten die gastheer niet perse nodig hebben om
zich voort te planten en te overleven
1
, Gastheren, vectoren en reservoirs
Gastheer = organisme die parasiet draagt -> 2 soorten:
tussengastheer -> draagt larven -> parasiet bevindt zich in de aseksuele fase
eindgastheer -> draagt volwassen parasiet -> parasiet bevindt zich in de seksuele fase
Vector = organisme dat parasiet overdraagt tussen gastheren -> vector kan een
tussengastheer of een eindgastheer zijn
Reservoir = organisme dat pathogeen draagt maar zelf niet ziek wordt -> dit zijn regelmatig
wilde dieren -> vaak zijn dit eindgastheren -> daarom is het beter om een eindgastheer te
zijn OMDAT deze gezond blijft
2 grote groepen parasieten
Ectoparasieten = parasieten die enkel voorkomen aan de buitenkant van de gastheer
(deze worden in dit vak niet besproken omdat het eerder dermatologie is)
Endoparasieten = parasieten die voorkomen in het GI-stelsel + bloedbaan + weefsel van
gastheer -> kunnen protozoa of metazoa zijn
Trofozoïeten, sporozoïeten en oöcysten
Trofozoïeten = een actieve, zich voedende stadium van een parasiet
Sporozoïet = het stadium dat de mens infecteert
Oöcyst = cystevorm van een zygote -> hierin kan de parasiet buiten het lichaam overleven ->
ze worden typisch uitgescheiden via de faeces
Behandeling
Er zijn veel minder antiparaistaire middelen dan AB MAAR ze zijn wel veel toxischer dan AB
Antiparistaire resistentie vormt een veel minder groot probleem dan bij AB
MAAR er is wel toenemende resistentie bij:
malaria
worminfecties -> vooral ene probleem bij veerartsen MAAR bij mensen vormt dit op
dit moment nog geen probleem
2
, Soorten parasieten
Indeling volgens compartiment
Bloedparasieten
diagnose via bloeduitstrijkje: parasieten aanwezig in bloed (en meestal ook andere
organen)
vaak veel systemische symptomen (koorts, hoofdpijn) -> ernstige ziekte
Gastro-intestinale parasieten
meest voorkomend wereldwijd
gastro-intestinale symptomen; soms ook veralgemeende symptomen bij invasieve
fase
te vinden in stoelgang:
- parasiet zelf
- eieren van wormen
- cysten
Weefselparasieten
bevinden zich vooral in weefsels à onderzoek biopt, pus, lumbaal vocht…
moeilijk op te sporen! rol voor serologie
Andere : genitaal, urinair, respiratoir, …
Indeling volgens taxonomie
Protozoa = ééncellige parasieten
• sporediertjes (sporozoa) : niet-motiele ééncelligen
• bloedparasiet : Plasmodium species à malaria
• weefselparasiet : Toxoplasma gondii à toxoplasmose
• GI parasiet : Cryptosporidium, Cyclospora, Isospora …
• amoeben (ook als niet parasieten in vijverwater bv)
• GI parasieten : Entamoeba histolytica
• weefselparasieten : Entamoeba histolytica, Naegleria fowleri
• flagellaten
• GI parasieten : Giardia lamblia
• genitaal : Trichomonas vaginalis
• weefselparasieten : Leishmania, Trypanosoma cruzi
• bloedparasieten : Trypanosoma brucei à slaapziekte
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper camillelauwers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,26. Je zit daarna nergens aan vast.