Deze oefenbundel dient als voorbereiding voor het VCA-examen. De oefenbundel omvat een samenvatting, een viertal oefenexamens en een aantal extra oefenopgave. Met deze oefenbundel kan de opgedane kennis getoetst worden zodat je op de best mogelijke manier aan het VCA-examen kan deelnemen.
Samenvatting..........................................................................................................................................3
Oefentoetsen........................................................................................................................................17
Extra oefenvragen................................................................................................................................34
,Samenvatting
Thema A Voorbereiden, bespreken en inspecteren van de werkzaamheden
Arbeidsomstandigheden
Veilig en gezond werken is belangrijk. Daarom heeft de overheid wetten gemaakt over
arbeidsomstandigheden. In de Arbeidsomstandighedenwet, kortweg Arbowet, staat waar
werkgevers en werknemers zich aan moeten houden voor wat betreft de werkomstandigheden in
een bedrijf. Bij het maken, uitvoeren en controleren van arbobeleid krijgen bedrijven hulp. Vanuit de
organisatie zelf ondersteunt een preventiemedewerker of een kerndeskundige het bedrijf. Extern
biedt de arbodienst of een bedrijfsarts hulp bij Arbozaken.
Naast de Arbeidsomstandighedenwet hebben we te maken met de Arbeidstijdenwet,
milieuwetgeving en Europese richtlijnen.
Iedere wet kent rechten en plichten. De Arbowet geeft rechten en plichten aan voor zowel de
werkgever als de werknemer op het gebied van veiligheid en gezondheid op het werk en de
omstandigheden waarin arbeid wordt verricht.
Er zijn diverse werkzaamheden die risicovol zijn. Denk bijvoorbeeld aan werken in tanks of diepe
uitgravingen, gevaarlijk werk op hoogte of werk dat door de omstandigheden moeilijk uitvoerbaar is.
Bij risicovol of niet routinematig werk is er een grondige voorbereiding nodig. Veel bedrijven
gebruiken daarbij werkvergunningen.
In praktisch elk bedrijf heb je te maken met procedures en instructies. Daarin staan zowel algemene
als specifieke veiligheidsregels. Deze regels zijn opgenomen in het Veiligheidshandboek en maken
daarmee deel uit van het veiligheidsbeleid. Algemene veiligheidsregels zijn bedoeld voor de gehele
organisatie: eigen personeel, uitzendkrachten, andere personen op de locatie en personeel van
aannemers en onderaannemers.
Specifieke veiligheidsregels gelden voor taken, functies en werkzaamheden met een verhoogd risico.
De regels betreffen toezicht, opleiding en inspectie. Procedures geven een duidelijke en puntsgewijze
beschrijving van de taken en werkwijze binnen een bedrijf.
Veilig werken is voor elk bedrijf een belangrijk uitgangspunt. Door veilig te werken is er minder kans
op ongevallen, een lager ziekteverzuim en gebeurt het werk efficiënter. Om veilig werken te
monitoren zijn er verschillende systemen. Een van deze systemen is de Veiligheids-, Gezondheids- en
Milieu Checklist voor Aannemers (VCA). VCA is geen wettelijke verplichting.
Voorlichting
Veilig werken begint met veilig gedrag en het vermijden van onveilig gedrag. Als je onveilig gedrag
signaleert, moet je dat melden om je collega’s en jezelf te beschermen. Het gebruik van alcohol en
drugs op het werk is niet toegestaan. Soms kunnen medicijnen dezelfde effecten hebben als drugs.
Laat je daarom goed voorlichten door de arts als je medicijnen moet gebruiken. Good housekeeping,
ofwel orde en netheid op de werkplek voorkomt ongevallen.
Samen zorgen voor een opgeruimde werkplaats is daarom belangrijk. Het zorgt voor een betere sfeer
op het werk en je voorkomt schade aan bijvoorbeeld gereedschappen en materiaal.
,Een van de verplichtingen vanuit de VCA-systematiek is het verzorgen van voorlichting en instructie,
zoals regelmatig houden van een VGM bijeenkomst oftewel een Toolboxmeeting. Het doel is om
veiligheidsonderwerpen bespreekbaar te maken en medewerkers te motiveren onveilige
handelingen en situaties zo veel mogelijk te voorkomen. Ook werkoverleg is daarbij een belangrijk
middel.
Veiligheidsinspecties op de werkplek zijn belangrijk om onveilige handelingen en situaties op de
werkplek op te sporen. Bovendien verhogen we daarmee het veiligheidsbewustzijn van
medewerkers. De leidinggever moet daarom regelmatig de werkplek inspecteren. Het uitvoeren van
werkplekinspecties verhoogt het veiligheidsbewustzijn en geeft een goed inzicht van de
veiligheidssituatie op de werkplek.
Leidinggevende
Iedereen loopt elke dag risico’s. Het is goed, dat je bewust omgaat met de risico’s die je loopt. Dat
geldt zeker voor je werk: als je weet wat de gevaren van je werk zijn, kun je ze wegnemen of in ieder
geval beperken. Dit noemen we aanvaardbaar maken van risico’s. Hiervoor heeft elk bedrijf de
Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Behalve de risico’s worden ook de bijbehorende
maatregelen besproken waarmee de risico’s worden weggenomen of verminderd.
Een ongeval (of ongeluk) komt altijd onverwacht en zorgt voor materiële en/of lichamelijke en
geestelijke schade bij mensen. Ongevallen ontstaan, doordat mensen onveilig handelen of onveilige
situaties veroorzaken. Waardoor mensen onveilig werken is niet simpel vast te stellen. Het heeft te
maken met het karakter, de vakkennis, het gedrag en het geestelijk welbevinden. De Arbowet is erop
gericht (bijna)ongevallen zoveel mogelijk te voorkomen.
Ongevallen kunnen worden voorkomen door de oorzaken-gevolgreeks te onderbreken. Daarbij is
aandacht nodig voor:
En taakfactoren:
Ongeschikte gereedschappen of werkmethode;
Onvoldoende aandacht;
Onvoldoende en/of onjuiste leiding en toezicht;
Onvoldoende tijd.
Een Taak Risico Analyse (TRA) is een analyse van de gevaren van risicovol werk en de veiligheid en de
gezondheid van werknemers. Het doel van een TRA is om de juiste beheersmaatregelen af te spreken
en toe te passen. De risico’s van het uit te voeren werk worden geanalyseerd en besproken
(evaluatie).
Een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) doe je voordat je begint met een klus.
De leidinggevende kan veel invloed hebben op het gedrag van de medewerkers. Het is voor een
, leidinggevende belangrijk om goed leiding te kunnen geven en te weten welke eisen worden gesteld
als het gaat om VGM-beleid.
Met name in het kader van voorlichting en onderricht kan de leidinggevende veel betekenen voor
het bevorderen van de veiligheid. Hiermee draagt hij bij aan de motivatie van de medewerkers en
hun bereidheid om het gedrag aan te passen aan de veiligheidseisen. Om deze taken goed en
verantwoordelijk te kunnen uitvoeren, moet de leidinggevende wel over voldoende bevoegdheden
en mogelijkheden beschikken. Dit zal moeten worden vastgelegd in een taak- of functieomschrijving.
Een leidinggevende heeft een actieve rol als het gaat om het opstellen van de RI&E en de uitvoering
van actiepunten uit het plan van aanpak. Ook informatie verstrekken aan de werknemers en
bijvoorbeeld de terugkoppeling van en naar het management hoort hierbij.
De RI&E en het bijbehorend V&G-jaarplan is een van de belangrijkste onderdelen van het
risicobeheerssysteem van een bedrijf.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper epsilon. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
