1 KASTE, STAND EN KLASSE: VERBORGEN PIJN VAN
GELIJKHEID
Om de ongelijkheid van onze samenleving te schetsen kijken we naar de Titanic. Je
overlevingskansen hingen af van welke klasse je behoorde en of je een vrouw, man of kind
was.
Ongelijkheid is er in alle landen maar niet overal hetzelfde. In vergelijking met een paar
eeuwen geleden leven we in een maatschappij dat gelijkheid nastreefd.
Einde 19de eeuw Einde 20ste eeuw
Rijkste 0,5% Bezit 44% van het vermogen Bezit 22% van het vermogen
Rijkste 5% Bezit 79% van het vermogen Bezit 54% van het vermogen
Nico Wilterdink: maakte schatting verdeling vermogen in Nederlandse samenleving
20ste eeuw -> vermogen werd gelijker verdeeld (nog steeds ongelijk)
1980 -> keerpunt: terug toenemende ongelijkheid
world inequality
database heeft
deze cijfers tot Omkeerpunt
licht gebracht. e
Oorzaken?
1. Technologie
2. Immigranten
3. Minder macht
arbeiders
Sociologen
onderscheiden verschillende soorten van sociale stratificatie (wijze waarop ongelijkheid in
een samenleving vorm krijgt)
Bv: slavernij (ene persoon is eigenaar van de andere)
1.1 KASTE EN STAND
Een andere vorm van extreme ongelijkheid is het kastensysteem.
Duidelijkste vorm uit het Hindoeïsme (4 grote kasten onderscheiden)
Je wordt geboren en sterf in je kaste
Strakke regels over hoe kasten zich mogen kleden en contact hebben met andere
kasten (beperkte interactie)
, Geen oordeel kwaliteiten van het individu
Posities gelegitimeerd door geloof of opvatingen kosmos
Sociale sluiting: groepen trachten controle over middelen te behouden en deze af te
schermen van andere groepen
Kastenmaatschapijen en samenlevingen met slavernij: Ongelijkheid wordt erkend en
gebruikt als uitgangspunt om mensen sociaal te plaatsen. Formele en feitelijke ongelijkheid.
egalitaire samenleving: formele gelijkheid maar feitelijke ongelijkheid
1.2 KLASSEN
slavernij, kasten, standen -> afgeschaft
hedendaagse stratificatie -> klassenkarakter
niet meer door geboorte of god bepaald
sociale groepen die in verschillende mate toegang hebben tot goederen
ongelijkheid betrekking tot individu, status hangt af van persoonlijke kenmerken
Wanneer wettelijke ongelijkheid wordt afgeschaft blijft de sociale ongelijkheid vaak bestaan.
Bv wanneer de slaven vrij werden gingen ze de feitelijke ongelijkheid verklaren door
ethnische achtergrond
Dumon: “schaf de oude manieren van onderscheiding af en je krijgt racisme”
ongelijkheid blijft dus bestaan!
We zijn met de overstap van stand naar klasse een egalitaire ongelijke samenmeving
geworden
2 PERVERSE COMPENSATIES
Overal is er een ongelijke verdeling van goederen, diensten, rechten etc. te vinden.
2.1 ONGELIJKHEID EN COLLECTIVITEIT
Ongelijkheid =/= verschil
alle mensen verschillen van elkaar (vaak natuurlijke verschillen bv haarkleur)
natuurlijke rangverschillen: wanneer je voordelen krijgt door natuurlijke verschillen
we spreken nu meer over ongelijkheid door sociale groepskenmerken. Bij verschillen tussen
groepskenmerken is er ook niet altijd sprake van ongelijkheid.
Sociale differentiatie (Dahrendorf): verschillende soorten rollen vervullen zonder dat
er een verschil van waardering is
Sociale stratificatie: wel verschil in waardering, rijkdom etc. tussen sociale posities,
de ene sociale positie hoger dan de andere, hangt samen met ongelijkheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ambervanransbeek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,96. Je zit daarna nergens aan vast.