Stromingen in de psychologie
Hoofdstuk 1 Verschillende visies op dezelfde problematiek
Vanuit psychologische visies zijn verschillende therapieën en methodieken ontwikkeld.
Psychodynamische, cognitief-gedragstherapeutische, cliëntgerichte expiriëntiële,
systeemtheoretische en de oplossingsgerichte benaderingen= belangrijkste psychologische
stromingen.
Praktijkgerichte uitwerkingen= methodieken
Geven aan hoe je abstracte theorieën kunt toepassen in de praktijk van
hulpverlening.
Hulpverlening vanuit een biopsychosociaal model
Er wordt naar het probleem gekeken vanuit de interactie tussen biologische,
psychische en sociale aspecten
Er is sprake van een dynamische wisselwerking tussen genetische kwetsbaarheid en
omgevingsfactoren
Bij alle psychische stoornissen is er ook sprake van een verstoring in de
hersenfuncties
Er zijn in de hulpverlening verschillende psychologische benaderingen mogelijk. In dit boek
wordt er een demonstratie gedaan van psychotherapeuten, omdat zij vaak zuiverder een
psychologische stroming toepassen.
Praten over de cliënt kan nooit zonder praten met de cliënt. Cliënten hebben een probleem,
maar zijn het probleem niet. Cliënten hebben waardevolle ideeën over hoe zij het beste
geholpen kunnen worden. Professionele hulpverleners moeten steeds meer in staat zijn
samen te werken met de cliënt en zijn omgeving.
De zorg- en dienstverlener op hbo-niveau werkt eclectisch of integratief= hij gebruikt
methodes en inzichten uit verschillende psychologische stromingen
- Ontwikkelingscomponent: gaat in op hoe iemand zich in zijn leven heeft ontwikkeld
(samenspel biologische rijping, omgevingsinvloeden en iemands innerlijk
- Neurobiologische component: wisselwerking genetische aanleg en omgeving
- Affectieve component: gevoelens en emoties en de manier waarop iemand hiermee
omgaat
- Cognitieve component: denkprocessen en alles wat daarmee samenhangt
(functioneren geheugen, waarneming en aandacht)
- Gedragscomponent: manier waarop iemand zich gedraagt en hoe iemand dat heeft
geleerd
- Interpersoonlijke component: manier waarop iemand omgaat met anderen, met
relaties en met scheidingen
Therapeutische relatie en de therapeut als persoon
De werkrelatie met de cliënt is even belangrijk als de therapeutische techniek. De empathie
en de klik met de cliënt zijn van belang bij de werkzaamheid van de resultaten. De eigen
,ervaringen van de hulpverlener kunnen soms ook worden ingezet als positieve en
ondersteunende ervaringskennis in het contact met de cliënten.
Therapie en hulpverlening vinden niet in een vacuüm plaats, niet in een lab waarbij de cliënt
uit zijn gewone leven wordt gehaald. Een klein deel van de verbeteringen van de cliënt
wordt volgens Lambert veroorzaakt door specifieke therapeutische technieken. De rest
wordt verklaard door andere zaken.
Het is een mix van factoren die ervoor kunnen zorgen dat een behandeling werkt voor een
cliënt.
Opbouw per hoofdstuk: algemene typering van de achterliggende psychologische theorie,
dan de therapeutische uitwerking en de concrete interventies en uiteindelijk de
toepasbaarheid voor hbo’ers.
,Hoofdstuk 2 levensverhaal Marianne
Marianne is een vrouw van middelbare leeftijd die lijdt aan een depressieve stoornis met
angstklachten.
- Vanaf 15 jaar last van depressieve klachten
- Autistische broer waar ze zich verantwoordelijk voor voelde
- Afstandelijke ouders; moeder die alcoholist was en een vader die zich op afstand
hield
- Broer ging uit huis, moeder werd depressief en vader werd ernstig ziek
- Geen vriendinnen en voelde geen aansluiting met leeftijdsgenoten
- Hoge eisen om te presteren op school en ondanks alle stress toch nog vwo gedaan
met hoge cijfers
- Vanaf 16 jaar veel snoepen en last krijgen van acne en daarna een periode van veel
lijnen en dan weer volvreten
- Studeren in Leiden (waar vader ook had gestudeerd) en dat was pittig
- Opnieuw veel vreetbuien met alles eruit kotsen tot gevolg
- Ieder weekend terug naar huis en daar ging het altijd mis
- Nieuwe opleiding, maar daar ook mee gestopt. Ze kon geen aansluiting vinden
- Eetgedrag ging richting anorexia
- Nieuw werk als verpleeghulp en dat was heel zwaar, maar vond ze wel leuk. Anorexia
overheerste alleen en dus stopte ze
- Opnieuw nieuwe studie en het eten werd iets beter. Het ging wel beter met haar en
ze kreeg vertrouwen in zichzelf, iets wat zij nog nooit had gehad
- Ze kreeg haar eerste serieuze vriend waar ze voor het eerst verliefd op was en
herleefde voor het eerst haar puberteit
- Breuk met vriend was pijnlijk en ze begon met schilderen als uitlaatklep.
- Ze heeft haar doctoraalscriptie afgerond en verder niks
- Verhouding met haar ouders werd ook slechter en ze kwam voor het eerst voor
zichzelf op
- Op 29-jarige leeftijd een nieuwe vriend, maar ze kon zich niet loslaten van haar
ouders
- Nieuwe baan, maar haar vader werd weer heel erg ziek
- Contact met ouders weer losgelaten, maar ook weer opgepakt
- Vader overleed na lang ziek te zijn en toen verbrak ze het contact met haar moeder
- Ze meldde zich ziek op het werk en kwam in de WAO terecht, waar ze nu nog steeds
inzit.
- Ze kreeg weer contact met haar moeder, ook vanwege haar broer die eronder leed.
- Grootmoeder bevestigde haar gevoelens over haar moeder
- Ze is uiteindelijk gaan samenwonen met haar vriend, maar qua seksualiteit gaat het
niet goed
- Ze voelt zich altijd (emotioneel) moe en voelt zich gedepersonaliseerd en wanhopig
- Ze heeft nooit actief overwogen om zelfmoord te nemen, maar heeft er wel over
nagedacht
- Schilderen is het enige waar ze een beetje blijheid uit krijgt, maar dat is na het
schilderen ook weer snel weg
, Marianne lijdt aan een chronische depressie, een stemmingsstoornis. Het is vastgesteld door
een psychiater. Ze heeft angst- en paniekklachten.
