Samenvatting
Samenvatting domein E: verandering - maw 6 vwo
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting domein E: verandering uit de syllabus voor je maatschappijwetenschappen eindexamen 6 vwo. inclusief dikgedrukte begrippen!
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
DOMEIN E: VERANDERINGSubdomein E1: veranderingsprocessen rationalisering, individualisering en
institutionalisering
1. rationalisering
Rationalisering gaat over de veranderingen in samenlevingen die sinds de middeleeuwen
hebben voorgedaan.
De toename van doelmatige productieprocessen op alle terreinen van de samenleving is
een gemeenschappelijk kenmerk van rationalisering processen.
Rationaliseringsprocessen:
- Economie en bedrijfsvorming
o Traditionele economie kapitalistische economie;
o Nauwkeurige boekhouding;
o Rentabiliteit (berekenbare en bestendige winst);
o Gedifferentieerde arbeidsprocessen;
Snellere productie.
o Vrijheid van beroep en bedrijf.
- Wetenschap
o Natuurwetenschappen steeds groter.
o Experimentele bewijsvoering belangrijker.
- Kunst
o Technieken geavanceerder;
o Muziek op notenschrift;
o Perspectief in afbeeldingen (realistischer).
- Politiek en bestuur
o Bureaucratisering;
o Gelijke behandeling;
Regels en wetten geldig en toegepast zonder aanzien des persoons.
o Affectieve bindingen, emoties en gunsten speelden geen rol bij beoordeling
van zaken en toekenning van banen.
Op verschillende terreinen van de samenleving leidde dit tot stijgende welvaart. Dit werd
ook wel de ‘onttovering van de wereld’ genoemd door Max Weber, omdat mensen
geloofden dat alles berekenbaar en daardoor voorspelbaar was en dat er geen
geheimzinnige krachten waren die de gang van zaken bepaalden.
Paradigma’s over rationalisering:
- Functionalismeparadigma
o Specialisering en arbeidsdeling zijn belangrijke functiedifferentiatie.
Arbeidsdeling: productie door mensen die zich gespecialiseerd
hebben waardoor ze afhankelijker zijn van anderen.
o Belang van iets voor het functioneren van de samenleving wordt
berekenbaar.
o Durkheim: rationalisering zorgde voor arbeidsdeling
Mechanische solidariteit: gebaseerd op gelijkvormigheid: geringe
arbeidsdeling (traditionele samenleving).
Organische solidariteit: gebaseerd op onderlinge afhankelijkheid.
29
, - Conflictparadigma
o Welvaart steeg, maar opbrengsten niet gelijk verdeeld ongelijkheid.
Rationalisering streven naar winstmaximalisatie kapitalisme
ongelijke verhouding van welvaart/opbrengsten conflict.
o Differentiatie van arbeidsprocessen leidde tot vervreemding:
1. Het gevoel bij mensen geen controle te kunnen uitoefenen op hun eigen
werk.
2. Het gevoel bij mensen de verbondenheid met het product van eigen
arbeid te verliezen -> alleen onderdeel zien i.p.v. het hele product.
- Rationele actorparadigma
o Actoren kunnen in toenemende mate het proces beheersen om de eigen
doelen te bereiken.
o Mensen ontwikkelen een samenhangend geheel van doelen (die men in het
leven wil realiseren) en waarop het gedrag wordt afgestemd (komt ook in
uiting in relaties die worden onderhouden).
o Dit kader ordent en systematiseert het leven van de mensen.
2. individualisering:
- Individuen kunnen of moeten hun eigen leven gaan plannen en inrichten.
- Er wordt van individuen verwacht dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor hun
handelen en voor het aangaan van sociale betrekkingen.
- Sociale structuren verdwijnen niet, maar het individu treedt als nieuwe sociale
eenheid op de voorgrond.
- De betekenis van traditionele sociale instituties verandert, omdat het individu (in zijn
denken en gedrag) zich minder door deze instituties laat leiden.
- Van een jongere wordt zelfstandigheid verlangd -> ze kunnen niet meer terugvallen
op de voorgeschreven handelingsmodellen bij de overgang naar de volwassenheid.
Individualisering zowel positief als negatief proces:
- Positief
o Emancipatie voor groepen met minder rechten.
o Meer sociale mobiliteit.
o Toename individuele vrijheid zorgt voor genieten van het leven.
- Negatief
o Minder maatschappelijke integratie;
o Egoïsme;
o Eenzaamheid.
3. institutionalisering:
- Vaak zijn deze waarden en regels onbewuste handelingspatronen.
- Het proces van institutionalisering geeft mensen enige zekerheid in het alledaagse
handelen en geef wat meer ruimte en tijd. Hierdoor kunnen ze met nieuwe
activiteiten en ontwikkelingen bezighouden
- Het gaat hierbij niet alleen om de vraag naar het hoe, maar ook naar het waartoe en
dat geeft voor mensen zin aan hun handelen.
o Mensen herkennen en ervaren hierdoor ook een betekenisvolle structuur en
samenhang in de werkelijkheid.
30
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannahdewildt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen