Samenvatting
Colleges Samenvatting Inleiding Orthopedagogiek
Een samenvatting van alle colleges en aantekeningen van het vak inleiding orthopedagogiek. Door middel van deze samenvatting heb ik het vak in één keer gehaald.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 36 pagina's
Voorbeeld 4 van de 36 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Inleiding Orthopedagogiek – 13-11Orthopedagogiek is een handelingswetenschap
‘Over het rechte pad leiden.’
Definitie orthopedagogiek =
1. de wetenschappelijke studie van het handelen in als problematisch omschreven
opvoedsituaties
2. een handelingswetenschap waarbij op grond van grondige en systematische diagnostiek van
problemen en de context, op een planmatige wijze ingezet en geëvalueerd worden.
Specifiek aan orthopedagogiek: context is heel erg belangrijk.
- Model Bronfenbrenner
Problematische opvoedingssituatie (POS)
- Nadelen:
o Subjectief (de ene ouders vinden iets echt niet kunnen en andere ouders vinden het
prima)
o Parent blaming
o Internationaal niet ingeburgerd
Orthopedagogiek in internationaal perspectief:
- Er is enkel in Nederland en Vlaanderen een vakgebied orthopedagogiek
- In het buitenland anders
College 2 – 15-11
Kinderen en jongeren met een leerstoornis
Comorbiditeit: stoornissen komen samen voor
Prevalentie: hoe vaak een stoornis voorkomt
Dyslexie: in landen met een meer transparante taal, hebben minder dyslexie
- Dyslexie is afhankelijk van de taal
Algemene leervoorwaarden
- Factoren die het leren op school beïnvloeden = voor- en vroegschoolse educatie (VVE)
1. Sensomotorische ontwikkeling (sensoriek en motoriek) (goed richtingsgevoel ook van
belang)
2. Visuele perceptie
3. Auditieve perceptie
4. Taal en denken (expressief(=overbrengen) en receptief(=ontvangend))
5. Sociale ontwikkeling en adaptatie
Specifieke leervoorwaarden
- Bijzondere kennis en vaardigheden op een specifiek domein van de schoolse vaardigheden.
Visuele waarneming Auditieve waarneming
Intermodale Integratie (V-A en A-V)
Grafemen Fonemen
, Schoolse vaardigheden
Je moet leren om de visuele waarneming en de auditieve waarneming samen te brengen om taal
goed te snappen.
- Grafemen: kleinste taaleenheden
- Fonemen
Kern van leren: combinatie van wat staat er en wat betekent het?
Definities van leerproblemen
- Aanvankelijk: discrepantie tussen IQ en leerprestaties
o Wanneer je wel de mogelijkheden hebt om goed te kunnen leren (dus wel een hoog
IQ), maar het toch niet lukt om goed te kunnen leren.
(Dumont: leerstoornis)
- IDEA (Individuals with disabilities education act) niet onbesproken: de rechtbank in VS
‘oordeelt’
o Een recht wat eist dat er extra aandacht komt voor kinderen met leerstoornissen
- Laatste 15 jaar: weinig evidentie voor discrepantiebegrip tussen IQ en leerprestaties
o Er zijn tegenwoordig veel meer factoren waar we rekening mee moeten houden, bv.
Thuissituatie, kwaliteit van de school etc.
- Idee van leervoorwaarden: wordt niet meer aanvaard
- Automatiseren (het is dus niet geautomatiseerd) = kern van leerstoornis
Definiëren van een leerstoornis:
‘DSM V: specific learning disorders’
- Achterstand: lees-, spelling- of rekenniveau betekenisvol beneden het niveau dat we mogen
verwachten op grond van: de omvang van het systematisch onderwijs: type en niveau van
gevolgd onderwijs, dagelijkse activiteiten die iemand gewoonlijk uitvoert, intellectuele en
zintuigelijke mogelijkheden
- In leerproces is er een opvallende hardnekkigheid of didactische resistentie (als er na
maanden van extra training geen vooruitgang is) voor beïnvloeding: de automatisering komt
niet tot stand ondanks systematische hulp.
- Exclusiviteit: problemen alleen in het domein van leren (geen andere oorzaken)
Leesproblemen en dyslexie
- Dyslexie is geen moederverschijnsel
o Al ruim 100 jaar bekend/onderzocht
- Wetenschappers zijn het eens dyslexie is een stoornis in het lezen
o Er zijn verschillende verklaringen
o De verklaring ligt niet in de omgeving
o In veel gevallen is er erfelijkheid
- Je kan wel redelijk lezen met dyslexie, maar niet geautomatiseerd
- Dyslexie kan ook later blijken, wanner er geen automatisme is
o Bijv. in een vreemde taal
o Bijv. bij te grote belasting
o Bijv. bij hoogbegaafdheid
- Problemen tussen koppeling grafeem en foneem
Wat bedoelen we met niet/slecht automatiseren?
o De vaardigheid blijft veel aandacht vragen
o Tegelijk op iets anders letten is een probleem
o De gevoeligheid voor storing is groot
o Het tempo is laag of fouten nemen toe
, o Bij spanning gaat het flink slechter
o Verbetering blijft beperkt tot deze taak
- Dyslexie kan ook voorkomen bij blinde kinderen
- Een slechthorend kind kan dyslexie hebben
- Een minder begaafd kind kan dyslexie hebben
Behandeling:
- De essentie van dyslexiebehandeling is hulp bij lezen, zonder leeshulp is de behandeling niet
effectief. Visuele en motorische training helpen ook niet.
- Het helpt om aanpassing binnen de klas te hebben, zodat ze meer kunnen oefenen met lezen
- Remedial Teaching is noodzakelijk bij voorkeur aan de hand van effectief gebleken
remediërende methodes
- Soms is er ook gespecialiseerde behandeling nodig, maar wel bovenop het hierboven
genoemde
Oorzaken van leerstoornissen:
- Genetische benadering
o Erfelijkheid – chromosomaal onderzoek
- Neuro(psycho)logische benadering
o Neurologische + hemisfeerontwikkeling
o Linkerhemisfeer: taal en motoriek
o Rechterhemisfeer: visuospatiële vaardigheden
- Cognitieve benadering
o Informatieverwerkingstheorieën
Rol van het geheugen en zoekstrategieën
Voorwaarden om zich goed te voelen als leerling (sociaal-emotionele ontwikkeling)
- Psychologische basisbehoeften
- Eisen stellen: eisen moeten in evenwicht zijn met mogelijkheden van het kind
- Kwetsbaarheid: problemen in de ontwikkeling van het gevoelsleven (kwetsbare kinderen)
- Pedagogisch klimaat gericht op het ontwikkelen van waarden en normen
Hersenen:
- A theoretical model regarding the brain circuits for reading:
o Broca’s area
Phonological processing: articulatory mapping
o Wernicke’s area: phonological processing: correspondence between letter and sound
o Angular gyrus: relay station cross-modality integration (hier wordt alles verwerkt)
o Visual association areas: graphemic analysis (hoe je dingen opschrijft)
Magnetic source imaging
- Veilig en pijnloos
- Niet invasief
- Detecteert kleine bio-magnetische hersen signalen
- Zorgt voor real-time informatie over welke delen van de hersenen actief zijn.
- Wanneer activatie is in de hersenen, zegt het niet dat er sprake is van goede/slechte
leescapaciteit
College 3 – 20-11
Definitie dyscalculie:
, - Gemeenschappelijke kenmerken van een verschijnsel:
o Een hardnekkig probleem
o In het vlot/accuraat beschikken, over rekenfeiten
Verband tussen dyslexie en dyscalculie:
- Automatiseren van willekeurige feiten
- Correlatie tussen snelheid bij lezen en rekenen tussen 0.65 en 0.80
- Lezen is vaak een voorwaarde om de rekenopdracht goed uit te kunnen voeren
Het is zinvol om dyscalculie/dyslexie vast te stellen:
- Rekenen:
o Middels intelligentie
o Visualiseren van handeling, schema’s
- Lezen
o Auditieve of visuele ondersteuning (groter lettertype)
- Algemeen
o Motivatie, taakhouding, concentratie, metacognitie, emoties reguleren, sfeer in de
klas/op de werkplek (beter te leren plannen, faalangst training etc)
Compenseren middels talenten (misschien kan een kind wel heel goed de oplossing ‘zien’, maar
niet lezen -> benut dit dan)
Taak orthopedagoog: reduceren of opheffen van belemmerende factoren
- Bij het kind, de leerling zelf:
o Cognitief
o Emotioneel
o Relationeel
o Lichamelijk/zintuiglijk
- Kenmerken en mogelijkheden van:
o Gezin
o Opvoeders
o School
o Leerkracht
ADHD en NLD
ontwikkelingsbelemmeringen
- Disfunctioneren van hersenen van daaruit voortvloeiende informatieverwerkingen
o AD(H)D
o NLD
o ASS: autismespectrumstoornissen
o Epilepsie
o Allergieën
Kern van al deze stoornissen: belemmeringen of stoornis in de informatieverwerkingen
ADHD: Attention-Deficit Hyperactivity Disorder
- Oude terminologie (Cruickshank): MBD: minimal brain dysfunction
o Ze wisten dat er iets anders was met de hersenen, maar niet precies was
o Hij was de grondlegger van de theorie die we nu hebben van ADHD
- Belangrijkste kenmerken (DSM-IV)
o Aandachttekort (heel snel afgeleid)
Korte concentratie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper henriekebroekens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen