HAP-21303
Introductie: Integratieve Fysiologie:
Er is communicatie/samenwerking nodig tussen orgaansystemen. Er is strikte regulatie
(homeostase!) door het centraal zenuwstelsel en goede communicatie is noodzakelijk.
Communicatie kan paracrien (tussen cellen), neurocrien (tussen neuronen) en endocrien (hormonen
via bloedbaan) zijn.
Hormonen: hypothalamus-hypofyse as. Hypofyse is voor het handhaven van het systeem en bestaat
uit 2 delen:
Neurohypofyse (posterior, achterkwab):
1. Neuronen in hypothalamus produceren vasopressine (VP) of oxytocine (OT); beide polaire
peptiden
2. Transport VP en OT in axonen via infundibulum naar neurohypofyse
3. VP- en OT-opslag in en afgifte door axon-terminals in neurohypofyse aan het bloed
Adenohypofyse (anterior, voorkwab):
1. Neuronen in hypothalamus produceren ‘hypofysiotrope’ hormonen; releasing (RH) en inhibiting
hormonen (IH): afgifte aan capillairen in de eminentia mediana
2. transport RH’s en IH’s naar de adenohypofyse via portale vaten in de hypofysesteel
3. regulatie activiteit endocriene hypofyse cellen door RH’s/IH’s via specifieke receptoren
-hormonen: cortisol (stress), insulin-like growth factors (groei) en voortplanting hormonen. Het geeft
RH (releasing hormonen) en IH (inhibiting hormonen) af.
Integratieve fysiologie: Behandeld aan de hand van 6 ow: Zuur-base regulatie, Thermoregulatie,
Groei, Voortplanting, Stress en Regulatie van de voedselinname.
Zuur-base regulatie:
- pH = -log [H+ ] = log (1/[H+ ])
- pH beïnvloedt de lading van eiwitten
- Lading van eiwitten van belang voor ruimtelijke (tertiaire) structuur
- ⇒ eiwitten denatureren bij veranderde pH
pH graad van het bloed is belangrijk. Hoe minder H+, hoe hoger de pH. Ph in het bloed wordt in een
hele kleine range gehouden. Door denaturatie van eiwitten, verliezen bijv. enzymen hun functie en
dat is een probleem voor het lichaam.
pH & vurende cellen:
- pH heeft een direct effect op vurende cellen (cellen die kunnen denatureren en normaal een
signaaltje afgeven).
- pH beïnvloedt receptor potentiaal van fotoreceptor:
-als pH omhoog gaat -> receptor potentiaal ook omhoog
-als pH omlaag gaat -> receptor potentiaal ook omlaag
Bloed pH & vuurbaarheid neuronen:
-verlaging vd bloed pH zorgt voor een hogere drempelwaarde voor electrische stimulatie van motor
cortex en perifere zenuw.
Acidose:
- [H+ ] gaat omhoog -> membraanpotentiaal wordt meer negatief -> neuronen hebben lagere
vuurbaarheid.
- zuurtegraad is te laag, want er is teveel waterstof
,- er ontstaat dan onderdrukking vd activiteit van het zenuwstelsel: centraal zenuwstelsel ->
verwarring, disoriëntatie en uiteindelijk coma en/of ademstilstand.
Alkalose:
- [H+ ] gaat omlaag -> membraanpotentiaal minder negatief -> hogere vuurbaarheid neuronen
- de zuurtegraad is te hoog
- er ontstaat verhoogde activiteit zenuwstelsel:
-Sensorische (afferente) neuronen -> tintelingen
-Motorische (efferente) neuronen -> spiersamentrekkingen, uiteindelijk spasmen (tetanus),
bijvoorbeeld van ademhalingsspieren
Zuur-base verstoringen:
- Zuur -> metabole producten en voeding (e.g., amino acids, fatty acids)
- aminozuren zijn de afbraakproducten van eiwitten bijv.
Carbon dioxide:
- CO2 zuur? Bevat geen H+
- CO2 + H20 ↔ H2CO3 ↔ H+ + HCO3 -
- Reactie gekatalyseerd door carbonic anhydrase, aanwezig in alle cellen
- Grootste bron van zuur in ons lichaam
Zuur-base homeostase:
Mechanismen om zuur-base evenwicht te herstellen:
1. Bufferende werking (wegvangen of vrijmaken van H+ ionen)
2. Respiratoire compensatie (uitademing CO2 )
3. Compensatie door nieren (H+ secretie, HCO3 - absorptie)
Bufferwerking: Buffer voorkomt te grote schommelingen. Het is een tijdelijke opslag voor waterstof
dat daarna via longen of nieren het lichaam uit kan.
- Hemoglobine:
-In de weefsels verlaat O2 het Hb, en bindt (o.a.) H+ aan Hb (Bohr effect): HbO2 → O2 + Hb
en Hb + H+ → HbH
-Dit voorkomt een daling van de pH in de weefsels, als gevolg van CO2 productie, en het
daaruit gevormde HCO3 - en H+: CO2 + H2O → HCO3 - + H+
-In de longen vindt het omgekeerde proces plaats
- Bicarbonaat (HCO3 - ):
-CO2 + H2O ↔ H2CO3 ↔ HCO3 - + H+
-H+ ↑: vorming CO2 ↑
-H+ ↓: vorming HCO3 - ↑
-HCO3 - in veel grotere mate aanwezig dan H+
-Belangrijkste buffersysteem in ons lichaam
-Concentratie CO2 gereguleerd door longen, concentratie HCO3 - gereguleerd door nieren
- Nieren:
-In nieren: fosfaat en ammoniabuffers:
HPO4 2- + H+ ↔ H2PO4 -
NH3 + H+ ↔ NH4 +
-Uitgescheiden in urine
-Zuur-base practicum
,Respiratoire compensatie:
-meer CO2, meer H+ -> meer ventilatie
-Proximale tubulus:
-Secretie van H+ , reabsorptie van HCO3 - (>90%)
-Geen apicale transporter voor HCO3 - , dus een indirecte reabsorptie
-Intercalated (I) cellen in distale tubulus:
-Type A: excretie H+, reabsorptie van HCO3 - en K+
-Type B: excretie HCO3 - en K+, reabsorptie van H+
- H+ -K+ -ATPase: link tussen absorptie van H+ en K+
Verstoringen zuur-base evenwicht: oorzaak vd verstoringingen is metabool of respiratoir.
Respiratoire acidose:
-Hypoventilatie (ademstilstand, COPD) waardoor CO2 ↑
-CO2 ↑ + H2O ↔ H2CO3 ↔ H+ + HCO3 -
-Geen respiratoire compensatie mogelijk, dus renale compensatie (excretie H+ , reabsorptie HCO3 - )
Respiratoire alkalose:
-Hyperventilatie (stress, beademing) waardoor CO2 ↓
-CO2 ↓ + H2O ↔ H2CO3 ↔ H+ + HCO3 -
-Geen respiratoire compensatie mogelijk, dus renale compensatie (reabsorptie H+ , lagere proximale
reabsorptie HCO3 - )
-Als je teveel CO2 kwijt raakt, gaat de pH omhoog en ontstaat alkalose.
Metabole acidose:
-Oorzaken:
-Diarrhee (HCO3- verlies via feces)
-Diabetes mellitus (ketonzuren, product van vetverbranding)
-Koolhydraat arm, zeer laag calorisch dieet (ketonzuren)
-Zware inspanning (lactaat)
-CO2 + H2O ↔ H2CO3 ↔ H+ ↑ + HCO3 -
-Respiratoire compensatie (ventilatie ↑), en (later) renale compensatie (excretie H+ , reabsorptie
HCO3 - )
-Meestal HCO3- gereabsorbeerd, maar bij teveel wordt het uitgescheiden.
Zuur-base dieet:
-Aminozuren belangrijke bron van zuur in ons voedsel
-Hoog eiwit dieet (HP, 7 dagen) resulteert in een verlaagde bloed pH in volwassenen ten opzichte van
een plantaardig dieet (HV)
-Effect relatief klein (t.o.v. inspanning)
Renale compensatie:
-De verlaagde bloed pH in volwassenen (YAD) op een hoog eiwit dieet (HP) is geassocieerd met een
verlaagde urinaire pH
-Renale compensatie
, Alkaline dieet?
- Effect op blood pH? Klein.
- Preventie osteoporose? Geen relatie tussen dietary acids en bone density/fracturen.
- Preventie kanker? Geen aangetoonde link.
- Zuur: vlees, vis, zuivel, eieren, granen, alcohol
- Neutraal: vetten, zetmeel, suiker.
- Basisch: fruit, groente, noten.
Metabole alkalose
-Oorzaken:
-Excessief overgeven (H+ verlies via maaginhoud)
-Inname alkalische medicijnen (tegen brandend maagzuur)
-CO2 + H2O ↔ H2CO3 ↔ H+ ↓ + HCO3 -
-Respiratoire compensatie (ventilatie ↓, beperkt door hypoxia!), en (later) renale compensatie
(reabsorptie H+ , lagere proximale reabsorptie HCO3 - )
- Als lichaam CO2 niet meer kwijt kan, dan kan er een overschot CO2 ontstaan en is er compensatie
nodig. Bij overgeven ga je rustiger ademhalen, omdat je de CO2 binnen wilt houden.
Samenvatting:
Thermoregulatie:
Enzymen:
-Enzymen katalyseren belangrijke biochemische reacties
-Belangrijk voor functioneren lichaam
-Enzymwerking temperatuursafhankelijk: Enzymen hebben een optimum temp. Bij te hoge temp
denatureren enzumen. Hitte energie veroorzaakt meer botsingen tussen enzym en substraat.
Temperatuurregulatie:
-relatief kleine variatie in lichaamstemperatuur
-24 uurs ritme (laag in ochtend, hoog in avond)
-omgevingstemp heeft slechts een beperkte invloed