Het gouden ei
Titelverklaring:
De titel wordt één keer letterlijk in het boek genoemd: als Erik bij Olga op bezoek komt en Olga wil
dat Erik kijkt of haar tanden er nog inzitten. Haar tanden zijn één van de vele trauma’s van Olga: toen
ze klein was heeft ze haar voortanden (inclusief wortels) verloren. Het enige wat ze vanaf die tijd wil
eten is Turks Fruit. Verder staat Turks fruit (snoepgoed) voor verrotting. De eens zo mooie Olga is nu
een doodziek wrak geworden.
Hoofdpersonen:
Hoofdpersoon (in film Erik), een beeldhouwer, die duidelijk heel anders leeft dan 'gewone' mensen.
Alles wordt intensiever beleefd. De relatie met Olga is dan ook een gevoelsrelatie. Voor hem bestaat
de hele wereld eigenlijk uit hem en Olga. Het maken van kunstwerken is feitelijk bijzaak. Materiële
zaken tellen niet voor hem en die doen hem uiteindelijk de das om. Erik kan zijn verlies (van Olga)
maar niet begrijpen. Het hele boek is feitelijk een vragen naar waarom? En hoe? Begrip bij anderen
vindt hij niet. De schuld legt hij bij zijn schoonmoeder, waarmee hij vanaf het begin een haat-relatie
heeft.
Olga, constant denkt Erik over haar na en herinneringen over haar naar boven haalt weten we meer
van Olga dan van Erik. Zo weten we dat Olga erg kinderlijk was, rood haar en sproeten had en erg
mooi was. Toch was ze onzeker. Dit kwam waarschijnlijk doordat ze altijd is klein gehouden door haar
moeder. Ze was dol op haar vader en het was dan ook een schok voor haar toen hij kwam te
overlijden. Naarmate ze ouder werd in het verhaal werd ze minder vrolijk en spontaan. Toen ze Erik
verliet, bleef er helemaal niets meer van haar over. Ze begon haar haren te blonderen, verborg zich
achter een masker van make-up en gaf zich volledig over aan de wil van anderen. Al leek ze gelukkig
van buiten, ze was slechts het omhulsel van angst en onzekerheid. Olga is een karakter.
Olga’s moeder, verschrikkelijke schoonmoeder. Ze is het absoluut niet eens met de relatie van Olga
en Erik en doet er daarom ook alles aan om hun relatie op te breken. Dit lukt haar uiteindelijk. Ze is
harteloos, want ze laat haar dochter in het ziekenhuis min of meer aan haar lot over. Over haar
uiterlijk komen we niets te weten. Je komt ook niets over haar karakter te weten, enkel over haar
gedrag. Daarom vind ik het moeilijk om te beslissen of ze een type is of een karakter. Omdat ze zich
zo in de rol stop van boze schoonmoeder, besluit ik om haar een type te noemen.
Olga’s vader, is het laatste personage in Turks Fruit. Hij is een lieve man, wie wél achter Olga’s relatie
met Erik staat. Hij is een beetje vies, maar wel grappig en sterft mede door de schuld van zijn vrouw.
We weten niets over zijn uiterlijk, maar wel over zijn grote gevoel voor (flauwe) humor. Zijn laatste
woorden waren dan ook: ‘Ken je die mop van die twee jongens die naar Parijs gingen? Die gingen
niet’. Olga’s vader is een type. We komen weinig over hem te weten, voornamelijk aangezien hij zo
vroeg in het verhaal sterft.
Genre:
Liefdesroman
Perspectief:
Ik-figuur, in zijn gedachte
, Schrijver:
Jan Wolkers
(voor Olga Stabulas)
Auteur:
Jan Hendrik Wolkers (Oegstgeest, 26 oktober 1925 – Westermient, 19 oktober 2007) was een
Nederlandse schrijver, beeldhouwer en schilder. Hij werd bekend met de romans Terug naar
Oegstgeest (1965) en Turks fruit (1969). Hij weigerde verscheidene prijzen, waaronder de Constantijn
Huygensprijs (toegekend 1982) en de P.C. Hooft-prijs (1989).
In weerwil van zijn grote bekendheid als schrijver heeft Wolkers altijd te kennen gegeven dat hij
zichzelf in de eerste plaats beeldhouwer voelde.
Eerste druk:
1969
Pagina’s:
203 blz
Tijd:
Rond de jaren 70. Dit kan je ook opmaken uit het feit dat men nog geen moderne apparatuur als
mobieltjes, computers en dergelijke hadden, maar het hebben van een telefoon en een auto wel als
normaal werd beschouwd.
De tijdsduur van het boek is ongeveer twaalf jaar, dat kan je aan de relaties van Olga afleiden. Haar
relatie met Erik duurde ongeveer vijf jaar. Daarna krijgt Olga twee korte relaties van ongeveer één
jaar en één langere van ook weer een jaar of vier. Het laatste jaar van het boek ligt Olga in het
ziekenhuis.
Chronologie:
Turks Fruit verloopt totaal niet chronologisch. Veel hoofdstukken zijn flashback op het leven van Erik
en Olga samen. De opbouw is als volgt:
Hoofdstuk 3, 4, 6: eerste ontmoeting
Hoofdstuk 2, 7 t/m 11: huwelijk
Hoofdstuk 1, 5, 12 t/m 17: scheiding,
Hoofdstuk 18: Olga's belevenissen
Hoofdstuk 19: terugkeer van Olga, haar ziekte en haar dood.
Turks Fruit is een reconstructie van het verleden in het heden. In deze reconstructie staat de
volgende vraag centraal: ‘Wat was er gebeurd? Met haar, met Olga’. Er worden veel sprongen
gemaakt van het heden naar het verleden en vice versa. Een tafereel of beeld in het heden zorgt er
vaak voor dat Erik weer een reden vindt om terug te denken aan het verleden met Olga. Een
voorbeeld hiervan is: ‘Als ik wilde eenden over zie komen moet ik er altijd aan denken dat ze zei dat
het net vliegende chiantiflessen waren.’
