Casuïstiek sport- diagnostiek en revalidatie
Deel 1: Elleboog, pols en hand
Casus 1: Elleboogklachten 15 – jarige tennisser
Patiënte, tennisser (top-) amateurs, 15 jaar, sinds zes weken klachten aan de
laterale zijde van de elleboog. Begonnen met lichte pijn na het trainen die ook weer
wegtrok. Nu is de pijn continu aanwezig met uitstraling in de bovenarm en in de
onderarm. Trainen is nu niet meer mogelijk zonder pijn. Bij extensie van de
middelvinger tegen weerstand is er pijn (VAS 8/10). Dorsaalflexie van de pols
tegen weerstand is pijnlijk rond de laterale epicondylus (VAS 8/10).
Sportanalyse Tennis is een balsport waarbij de bal voortdurend over het net
gespeeld moet worden. Kan zowel in enkelvorm als in
dubbelvorm.
Er zijn drie typen: Recreatietennis, competitietennis en
professioneel tennis.
De beweging die vooral wordt gemaakt in een tenniswedstrijd
tijdens het slaan van een bal is horizontale abductie + exorotatie
van de schouder, met de pols in volledige dorsaalflexie.
Ook bij de smash en de service komt de schouder in de eindstand.
In de eindstand is de weefselbelasting het grootst, waardoor er
sneller blessures worden opgelopen in deze positie.
Door de korte, explosieve bewegingen wordt er vooral aanspraak
gedaan op het anaerobe alaktische energiesysteem. Het grootste
deel van deze kracht wordt gehaald uit de romp en de benen.
Screening Fractuur: Trauma opgelopen? Is er sprake van functieverlies?
Ontsteking: Recent koorts gehad?
Metastasering: Algehele malaise? Ongewenst afgevallen?
Bewegingsafhankelijke pijn?
Ernstige neurologische tekenen: Sprake van tintelingen,
uitstraling of en doof gevoel? Krachtsverlies? Schietende pijn?
Anamnese Waar heeft u het meeste moeite mee? (Beweging/activiteit)
Heeft u ook last van tintelingen of een doof gevoel in de
arm?
Inspectie/ Totale inspectie: Stand van de elleboog, stand van de schouders,
palpatie luchtfiguren, antalgische houding
Lokale inspectie: Ontstekingsverschijnselen (zwelling, verkleuring
etc.)
Functionele inspectie: Flexie van de pols met een gewichtje, iets
optillen van de tafel/grond
AROM/PROM Elleboog: Flexie (140°-150°), extensie (0°-10°), pronatie (80°-
90°), supinatie (90°)
Pols: Dorsaalflexie (70°-90°), palmairflexie (80°-90°),
ulnairdeviatie (30°-45°), radiaaldeviatie (15°)
Hypotheses Tenniselleboog: Pijn rond het laterale epicondyl, die veroorzaakt
wordt door de aangedane pezen die aanhechten op het laterale
epicondyl (m. Extensor carpi radialis brevis en m. Extensor carpi
radialis longus). De onderliggende pathologie ervan staat ter
1
, discussie (degeneratie vs. ontsteking)
Impingement van de elleboog: Het (litteken)weefsel wordt
ingeklemd door twee botten. De inklemming kan worden
veroorzaakt door structuren die gaan zwellen of extra ruimte
innemen. Kenmerken zijn pijn aan de buitenzijde van de elleboog,
soms uitstralend naar de onderarm en de hand. Het einde van de
beweging kan pijnlijk zijn, en ook pronatie en supinatie voelen
pijnlijk aan.
Specifieke Maudsley’s test (Tenniselleboog)
testen De patiënt zit aan de behandeltafel, met de arm en vingers
gestrekt. De therapeut geeft druk op de gestrekte
middelvinger, terwijl de patiënt tegendruk naar boven geeft
met deze vinger.
Cozens test (Tenniselleboog)
De patiënt zit aan de behandeltafel, et de elleboog gestrekt
en de onderarm in volledige pronatie en radiaalabductie. De
patiënt beweegt de handrug in deze positie naar
dorsaalflexie, terwijl de therapeut weerstand geeft op de
handrug.
Mills test (Tenniselleboog)
De patiënt zit, terwijl de therapeut het laterale epicondyl
palpeert. Met de andere hand brengt de therapeut de arm
passief in pronatie en palmairflexie, en beweegt vervolgens
de arm naar extensie.
Tractie/compressietest (Impingement)
Met de ene arm van de patiënt bij het begin van de
bovenarm vastpakken, met de andere arm de onderarm
van de bovenarm aftrekken.
Varus/valgustest (Impingement)
Met de ene arm het begin van de bovenarm van de patiënt
vastpakken, met de andere arm de onderarm naar valgus of
varus duwen.
Therapeutisc Beginfase Rehaboom:
h proces Stabiliserende oefeningen voor de elleboog
1: De patiënt zit en houdt een stok vast, de therapeut beweegt
deze en de patiënt probeert de stok horizontaal op zijn plek te
houden.
2: Opdrukken tegen de muur
Excentrisch trainen met een gewichtje
Middenfase Rehaboom:
Oefenen van de explosieve kracht
1: Tennisbeweging (rechts onderhands beginnen en links
bovenhands eindigen) maken met een manchet of zware stok: 1x
alles geven en langzaam terug, dit 6x herhalen
2
, 2: Service bovenhands oefenen, 1x alles geven, langzaam terug
bewegen en dit 6x herhalen
LoopABC in combinatie met werpABC
1: Dribbelen door een loopladder, aan het eind van de loopladder
bovenhands een aangegooide bal serveren, en naast de
loopladder rustig teruglopen
Eindfase Rehaboom:
Complextraining
1: 5x Pulley, 5x bovenhandse service explosief met manchet, 5x
bovenhandse service explosief zonder manchet
Casus 2: Slotklachten na trauma 15 – jarige tennisser
Patiënte, tennisser (top-) amateurs, 15 jaar, incidenteel gevoel van slotklachten
van de elleboog na val op de arm tijdens arm tijdens training zes weken geleden.
Sportanalyse Tennis is een balsport waarbij de bal voortdurend over het net
gespeeld moet worden. Kan zowel in enkelvorm als in
dubbelvorm.
Er zijn drie typen: Recreatietennis, competitietennis en
professioneel tennis.
De beweging die vooral wordt gemaakt in een tenniswedstrijd
tijdens het slaan van een bal is horizontale abductie + exorotatie
van de schouder, met de pols in volledige dorsaalflexie.
Ook bij de smash en de service komt de schouder in de eindstand.
In de eindstand is de weefselbelasting het grootst, waardoor er
sneller blessures worden opgelopen in deze positie.
Door de korte, explosieve bewegingen wordt er vooral aanspraak
gedaan op het anaerobe alaktische energiesysteem. Het grootste
deel van deze kracht wordt gehaald uit de romp en de benen.
Screening Fractuur: Trauma opgelopen? Is er sprake van functieverlies?
Ontsteking: Recent koorts gehad?
Metastasering: Algehele malaise? Ongewenst afgevallen?
Bewegingsafhankelijke pijn?
Ernstige neurologische tekenen: Sprake van tintelingen,
uitstraling of en doof gevoel? Krachtsverlies? Schietende pijn?
Anamnese Is er ook sprake van pijn? Zo ja, wanneer?
Bij welke beweging treden de slotklachten het meest op?
En op welk punt van die beweging?
Inspectie/ Totale inspectie: Stand van de elleboog, stand van de schouders,
palpatie luchtfiguren, antalgische houding
Lokale inspectie: Ontstekingsverschijnselen (zwelling, verkleuring
etc.)
Functionele inspectie: Flexie van de pols met een gewichtje, iets
optillen van de tafel/grond
AROM/PROM Elleboog: Flexie (140°-150°), extensie (0°-10°), pronatie (80°-
90°), supinatie (90°)
Hypotheses OCD (Osteochondritis dissecans): Kraakbeenletsel, dat in een
later stadium kan leiden tot het afbreken van een stuk bot met
kraakbeen. Dit kan in het gewricht ‘rondzwerven’, met als gevolg
3
, blokkering van het gewricht (slotklachten).
Impingement bij bewegen: Het (litteken)weefsel wordt ingeklemd
door twee botten. De inklemming kan worden veroorzaakt door
structuren die gaan zwellen of extra ruimte innemen. Kenmerken
zijn pijn aan de buitenzijde van de elleboog, soms uitstralend naar
de onderarm en de hand. Het einde van de beweging kan pijnlijk
zijn, en ook pronatie en supinatie voelen pijnlijk aan.
Loose body: Een stukje van het bot is losgeraakt
Bij verdenkingen van OCD of Loose body kun je de patiënt laten
doorsturen voor röntgenfoto’s. Wanneer op deze foto’s niet te zien
is, kun je een impingement bij bewegen als eerste hypothese
stellen.
Specifieke Varus/valgustest
testen Met de ene arm het begin van de bovenarm van de patiënt
vastpakken, met de andere arm de onderarm naar valgus of
varus duwen.
Tractie: Is deze pijn verminderend, terwijl de beweging zelf
provocerend is?
Met de ene arm van de patiënt bij het begin van de
bovenarm vastpakken, met de andere arm de onderarm
van de bovenarm aftrekken.
Therapeutisc Beginfase Rehaboom:
h proces Stabilisatieoefeningen voor de pols
1: De patiënt houdt een stok vast, de therapeut beweegt deze en
de patiënt probeert de stok horizontaal op zijn plek te houden.
WerpABC
2: Onderhands een lichte bal overgooien, later overgaan op een
medicinbal
Middenfase Rehaboom:
WerpABC
1: Bovenhands een bal overgooien
WerpABC + LoopABC
1: Dribbelen in een loopladder, aan het eind een gekregen bal
bovenhands teruggooien
2: Hetzelfde als hierboven, maar dan met een tennisbal en racket
Eindfase Rehaboom:
Complextraining:
1: 5x Pulley, 5x bovenhandse service explosief met manchet, 5x
bovenhandse service explosief zonder manchet
Casus 3: Polsklachten 35 – jarige tennisser
Patiënt (man, 35 jaar), toptennisser geweest, nu trainer, heeft polsklachten met
pijnlijke crepitaties tijdens serveren. Hij geeft aan dat ‘de jaren beginnen te tellen’
en is benieuwd wat jij voor hem kan doen.
Sportanalyse Tennis is een balsport waarbij de bal voortdurend over het net
gespeeld moet worden. Kan zowel in enkelvorm als in
4
