1. Geografisch overzichten de infrastructuur van de Europese
en Belgische waterwegen
1.1 Europees net
51.700 km aan kanalen, rivieren en meren
20.000 km daarvan in BE, NL, FR,DSL en Oostenrijk.
Via dit fijnmazig vaarwegennet kan je alle grote industriële gebieden bereiken.
Het verbind de Noordzee, Oostzee, Zwarte Zee, Middellandse Zee en Atlantische Oceaan.
Het wordt gekenmerkt door een aantal stroomgebieden. Voor ons belangrijkste liggen in
driehoek die afgebakend wordt door steden Basel, Hamburg en Le Havre. Het wordt
bevloeid door 3 stromen met internationaal statuut : de Rijn, Maas en Schelde. Daarbij
horen ook Weser en Elbe (DSL) en Seine (FR). Ze zijn verbonden door kanalen met
veranderlijke karakteristieken.
In het midden van deze driehoek is een complex van grote zeehavens. Amsterdam
Duinkerke o.a. Antwerpen en Gent
Grote binnenhavens vormen interne verbindingspunten die onmisbaar zijn voor de
organisatie van dat vervoer: Luik, Brussel, Parijs en Straatsburg
Ten oosten van deze driehoek liggen nog andere grote stroomgebieden:
1) Rijn, Maas, Schelde
2) Oder en Weichsel
3) Donau
4) Zuiden: Rhône, Po….
5) Russische vlakte
1
,2 ontbrekende schakels:
1. Kanaalverbinding Rijn – Rhône
vaart grotere schepen Rotterdam en Marseille mogelijk zal worden in
toekomst
binnenvaartas vormen doorheen economische zone van EU en kan
tegelijkertijd voor de economie van de regio tussen de Noordzee, de
Middellandse Zee en het Donau-bekken van belang zijn.
2. Verbinding Seine – Schelde (Project Seine-Schelde)
Seine- en Scheldebekken zijn 2 van EU’s belangrijkste industriële regio’s.
project voorziet vaarweg voor container- en duwvaartschepen wordt
aangelegd. schepen tot 4.500 ton Vlaanderen Parijs en Le Havre.
Het loopt in Vlaanderen hoofdzakelijk via de Leie en de Ringvaart naar het
kanaal Gent-Terneuzen.
In Wallonië zal het waterwegennet aansluiting krijgen op de regio’s van Le
Havre, Rouen en Parijs.
Hierdoor wordt de binnenvaart een volwaardig alternatief voor wegvervoer
minder congestie, meer veiligheid, beter milieu
Het is een unieke kans voor Vlaanderen om van de Leie opnieuw een
belangrijke motor te maken voor de ontwikkeling van W- en Oost -Vl
Oefening
In Frankrijk loopt het van Compiègne tot Cambrai (106km nieuw kanaal
graven) EXAMEN
Franse waterwegbeheerder VNF heeft de bedrijven Setec en Hasselkonig
DHV aangesteld Seine-Nordkanaal te bouwen. (106km x54m b x 4,5md)
2017 gestart, tegen 2024 zou het klaar moeten zijn.
Er worden ook multimodale overslagcentra voorzien in:
o Camboi-Marquion
o Peronne
o Nesle
o Noyon
Doel: gecombineerd vervoer makkelijker te maken van modus voor
transport.
De verbinding met de Leie wordt gerealiseerd in Deûlement in VL
6 soorten werken die Waterwegen en Zeewezen NV in VL voorziet:
o Vaarweg aanpassen
o Gekanaliseerde Leie verdiepen
o Bochten verbreden
o Bruggen verhogen of vervangen
o Passeerstroken aanleggen
o Nieuwe sluizen bouwen
Tijdspad in VL: Binnenvaartluik 2017 en rivierherstel 2027
Op de Leie worden 2 nieuwe sluizen gebouwd in Harelbeke (klaar) en Sint-
Baafs-Vijve (klaar 2020)
In 2009 werd de 2de sluis van Evergem in gebruik genomen in kader van
dit project.
2
, Oefening: Het kanaal dat er misschien nooit komt
Tegen 2025 gigantische binnenvaartroute voor containerschepen creëren:
vermindering van 200 000 vrachtwagens/jaar in BE
Aanpassingwerken traject Leie: Deinze Wervik nodig om schepen
4500ton en 185m lang met 3 lagen containers te laten passeren:
o Bochten rechttrekken
o Grotere sluizen
o Bruggen verhogen
Gevolgen voor de betrokken gemeenten langs de Leie:
o Stadvernieuwingsproject: gemeente langs de leie gaan
onteigeningen, oevers aanpassen, bruggen voor voetgangers en
fietsers, nieuwe kaaimuren
Vergeten stuk binnenvaartroute: combrai en Wervik
1.2 Het Belgisch en Vlaams waterwegennetwerk in de Europese binnenvaart
BE en NL vervullen belangrijke rol in EU binnenvaartpolitiek door hun centrale ligging in de
ruime W-EU rivierdelta, gevormd door Rijn, Maas, Schelde en hun talrijke bijrivieren.
De toegankelijkheid van het Vlaamse net wordt verbeterd door de bouw van kaaimuren die
de interface vormen tussen weg of spoor en waterweg.
Basis: uitgebreid rivierenstelsel
De voornaamste rivieren in BE zijn : Maas, Samber, Schelde, Leie, IJzer.
Naarmate het transport te water evolueerde door inzetten grotere schepen
Evolutie naar: genormaliseerde waterwegen, kanaalverbindingen
Ongeveer 53% is bevaarbaar voor schepen met een laadvermogen van minimaal 1.350ton
(klasse IV en hoger). Langs de Vlaamse binnenwateren liggen ook 12 containerterminal.
Vlaanderen telt momenteel bijna 1400 bevaarbare waterwegen, waarvan 1076 geschikt voor
beroepsvaart.
Verbindingen met de waterwegennetwerken in aangrenzende gewesten en landen:
Aangrenzend gewest= waals gewest
o Schelde
o Leie
o Dender
o Albertkanaal
o Abc-kanaal
Nederland
o Maas
o Gent-terneuzen
o Schelde-rijn verbinding
o Zuid-willems vaart
Frankrijk: Geen goede vaarwegen
o Grens leie
o Nieuwpoort-duinkerken
3
, Verbinding naar vlaamse zeehavens:
Antwerpen:
o Albertkanaal
o Schelde
Gent:
o gent-terneuzen
o Schelde
o Leie
o Gent-brugge
o Gent-oostende
Zeebrugge: ontsluiting zeer slecht zeeschepen geraken brugge niet voorbij
o Boudewijnkanaal
o SSS overgeladen als oplossing
Een deel van het EU binnenvaartnet is niet rechtstreeks verbonden met de rest van de EU
binnenwateren. In combi met SSS worden ook de Po-vallei (Italië), merengebied in Zweden
en Finland, Britse estuaria en kanalen etc bereikbaar voor de binnenvaart.
BE heeft sinds jaren 50 grote inspanningen gedaan om te moderniseren en uit te bouwen
volgens UE normen (CEMT-klasse IV) maar nog forste investeringen in de infrastructuur
nodig.
Oefening: Masterplan binnenvaart in Vlaanderen Horizon 2020: 3 actiepijlers:
1) Bedrijfszekere en betrouwbare en veilige waterweginfrastructuur geven
vb. bewaren van voldoende diepgang
Vb .Uitbouw RIS river information systems
2) Stimuleren van innovatie in de binnenvaart
vb zorgen voor voldoende watergebonden bedrijventerreinen, aantrekken nieuwe
markten
3) Verhogen van capaciteit van vlaamse waterwegennet
Vb uitbouw inland terminals
Vb Bijwerken van capaciteitsbeperkende knelpunten
1.3 Indeling van het Belgisch stroomgebied in bekkens
EXAMEN: vaarweg … behoort tot bekken…, deze vaarwegen behoren tot bekken… fout?
Door de wet van 8 aug 1988 werd ons Belgisch vaarwegennet geregionaliseerd.
Op administratief vlak zijn er 2 vaarwegennetwerken (2verschillende ministeries bevoegd) :
Een Vlaams
Een Waals
6 april 1995 hebben de 3 gewesten een samenwerkingsakkoord ondertekend want voor
waterwegen die de grenzen van de gewesten overschrijden is continuïteit en samenhang
nodig. (voor modernisering, onderhoud, beheer, aanleg, exploitatie). Daarom hebben ze zich
ertoe verbonden ‘alle nodige info te verstrekken over geprogrammeerde, voorziene of in
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lom123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.