Vlugge tags(markeringen) met spuitbus of marker geschreven ‘handtekeningen’,
korte teksten, symbolen à gezien als vandalisme en vervuiling straatbeeld. Komt vanuit
de jeugdcultuur (hiphop), begint als ondergrondse subcultuur in de New Yorkse
metro. Veel graffiti, ook al sinds 1972 illegaal. Tags soms voorzien van logo, symbool.
Jongeren gaan tegen orde in en gebruiken graffiti als communicatie. Style wars: zo veel
mogelijk je naam/logo aanbrengen op plekken.
Piece: tekening of gespoten afbeelding, vullen vaak hele muren. Letters zijn sterk
vervormd en overlappen à moeilijk lezen. Letters zijn ingekleurd, achtergrond,
contouren en schaduw. Vrolijke vormgeving in contrast met kritische en politiek
beladen statements.
KEITH HARING: 1987 maakt tekeningen op lege reclameborden, eenvoudige mens-
figuurtjes, soms met tekst, maatschappijkritische en universele onderwerpen, vanaf 1988
inzetten voor bewustwording over aids, omdat hij het heeftà maakt het bespreekbaar,
financiert aidsorganisaties, laat ze zijn beelden gebruiken, sterft eraan in 1990.
Vanaf 1980 ook met graffiti op doekenà rustiger uitwerken, minder kans
verdwijnen/beschadigen van werk. Hierdoor nemen musea ze meer serieus. Ook klaar
met saaie abstract expressionisme à musea/galeries graffiti-exposities, niet meer
undergroundà graffiti-kids uit arme wijken gehaald om kunst te maken.
Nu: in openbare ruimte tags maar ook reclame, pieces populair à voorkomt spuiten van
illegale graffiti (niet over andermans werk spuiten).
STREETART
Graffiti: letters, spuitbussen, markers, eigen regels. Streetart: uiteenlopendere
technieken.
Streetart wordt gebruikt om maatschappelijke kwesties onder aandacht brengen
en mensen te laten nadenken. Straat is tentoonstellingsruimte: ze worden niet
door musea geaccepteerd. Bedoeld om straatbeeld op te vrolijken. Technieken zijn
gevarieerder dan graffiti. Ook locatiespecifiekerà gebruik van elementen die in
straatbeeld aanwezig zijn.
BANKSY: gebruikt sjablonen, bv. bij MIGRANTEN NIET WELKOM, ook gebruik van
aanwezige voeg in muur en gladde vs harde achtergrond van de muur. Verwerking
kunstwerken, beelden uit massamedia en actuele thema’s op speelse/kritische manier.
Streetart vaak illegaal à schuilnamen en werken op afgelegen plekken in het donker. Niet
spontaan, maar gedegen voorbereiding nodig. JOSHUA ALLEN HARRIS: bereid
thuis voor en brengt het snel aan in de openbare ruimte (roosters van trams waar lucht in
zijn diergevormde zakken blaast).
H6.17- NEO-EXPRESSIONISME (VANAF 1970)
Expressionisme voortgezet door abstract expressionisme voortgezet door neo-
expressionsime, zet zich af tegen minimalisme en conceptuele kunst. Postmoderne tijd
à teruggegrepen op ‘ouderwets’ materiaal en modernisme zonder te kopiëren maar ook
zonder vernieuwende ideeën à toegankelijker. Grof en snel met dikke klodders verf
schilderen, met energie, combi felle en doffe kleuren. Figuratief, maar geabstraheerd
of vervormd. ‘brutaler’ dan expressionisme, grotere doeken, krachtigere en rauwere
verf, verwijzingen mythologie/politiek/literatuur.
, GEORG BASELITZ: ADIEU: afscheid twee personen, onduidelijk wie/hoe/wat precies,
veel geel en wit maar door donkere contouren en serieuze blik zware uitdrukking. Op z’n
kop geschilderd en moet ook zo opgehangen wordenà toeschouwer ziet een beschilderd
opp eerst voordat hij de voorstelling ziet à origineel. VOLK DING NUL: beeldhouwwerk
van gigantisch blok hout, grof beschilderd en bewerkt, lijkt op beelden expressionisten en
Afrikaanse beelden waar die op gebaseerd waren.
ANSELM KIEFER: houdt van geruïneerde en verdwenen dingen (na jeugd in
naoorglogse Duitsland), gebruikt mythologie en eigen nationale verleden.
BINNENRUIMTE: Rijkskanselarij van Adolf Hitler, centraalperspectief à doek ingezogen
en zakelijke ruimte, komt onverwoestbaar over, geeft kwetsbaarheid en verval weer door
dikke plakkaten soms druipende verf, soort vlekkenàpuin, random vorm onderin het
midden à met opzet beschadiging?
FRANCIS BACON: studies naar portret van paus Innocentius X door Velázquez, moet
eruit zien alsof er een spoor van het menselijk wezen aanwezig is met herinneringen aan
gebeurtenissen uit het verleden.
GERHARD RICHTER: abstracte schilderijen, heldere kleuren maar geen vrolijke
schilderijen, onderzoek naar de aard van het schilderen. Gebruikt verschillende lagen
verf, schraapt eroverheen zodat onderliggende lagen zichtbaar worden of verdwijnen à
uitgesmeerde verf typisch Richter.
LUCIAN FREUD: kleinzoon SIGMUND FREUD, inspiratie Neue Sachlichkeit, rauwe
weergave van de werkelijkheid (mensen uit zijn omgeving met een van zijn honden) à
meer neorealistisch, maar grove werking dus ook neo-expressionisme.
Kritiek: doelen van kunstenaars is bekend worden en kunst verkopen, dus einde aan
‘echte’ kunst, omdat er geen vragen meer bij gezet worden. Dit kan als iets positiefs
gezien worden à nieuwe fase waarin alles kan. Wel meer kritiek door anti-feministische en
anti-intellectuele houding van kunstenaars.
H6.18- ARCHITECTUUR EN TOEGEPASTE KUNST (NA 1945)
Tijdens wederopbouw moesten snel veel woningen gebouwd worden, vanwege
schaarste niet te duur à modernistische bouwkunst met geometrische vormen, sobere
kleuren en eenvoudig materiaal, poging tot einde wansmaak interieurs. Prefab
onderdelen.
Stichting Goed Wonen (1946): brengt verandering in Nederlandse wooncultuur à streeft
naar meer open ruimtes, lichte kleuren en ‘luchtig’ meubilair i.p.v. bloemetjesgordijnen.
Grote ramen, looplijnen en ruimtes die met elkaar in verband staan, lichte indruk door
dunne metalen frames, licht hout, rotan, glas, afgeronde vormen en pastelkleuren. Van
eikenhout en knus naar ‘licht, lucht en ruimte’ voor sommigen te grote stap. Vooral
invloed op bijv. IKEA of hedendaagse woningen.
Ideeën van Bauhaus worden voortgezet. MIES VAN DER ROHE bekende moderne
architect.
IKEA: sinds 1948 meubels doorverkopen, halverwege jaren 50 eigen meubels
ontwerpen.
Kenmerken jarenvijftigdesign: gestroomlijnde vormen, plastic gecombineerd met
chroom, pastelachtig bruin.
