Samenvatting
Samenvatting Hoofdstuk 17 - Omzetting, opslag en uitscheiding
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
In deze samenvatting staat de belangrijkste info uit hoofdstuk 17 - omzetting, opslag en uitscheiding van 10voorbiologie.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 3 pagina's
Voorbeeld 1 van de 3 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: pienlippes • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
10 voor biologieHoofdstuk 17 – Omzetting, opslag en uitscheiding
De lever krijgt zuurstofarm bloed, dat vol met voedingsstoffen zit, vanuit de milt, maag en darm. De
lever krijgt ook bloed via de leverslagader uit de aorta, en geeft bloed af in de onderste holle ader via
de kransslagader. Het bloed dat de lever verlaat, heeft een constante samenstelling, waardoor
homeostase gegarandeerd is. De lever is opgebouwd uit zeshoekige leverlobjes (1 mm), die elk om
een takje poortader, leverslagader en galgang zitten > netwerk van haarvaten (sinusoïden). Het bloed
stroomt van buiten naar binnen, naar een centraal leveradertje. De wanden van sinusoïden zijn
bekleed met Kupffercellen, speciale fagocyten, die oude rode bloedcellen, brokken van andere cellen
en toxinen opneemt. Ook signaleren ze lichaamsvreemde stoffen. Gal stroomt de andere kant op,
door galkanaaltjes. Levercellen produceren gal met afvalstoffen. Gal gaat via de galgangen naar de
galblaas en dan naar de darmen. De lever neemt vanuit de poortader o.a. op:
monosachariden, o.a. glucose vitamines
aminozuren stoffen uit genotmiddelen, o.a.
klein-moleculaire vetzuren en glycerol alcohol
mineralen, in het bijzonder ijzer sommige medicijnen
Grote moleculaire vetzuren gaan via lymfe, hart en kleine bloedsomloop naar de lever en
(onderhuids) bindweefsel.
Suikerstofwisseling
De lever houdt de bloedsuikerspiegel in balans (negatieve terugkoppeling). Dit wordt gedaan aan de
hand van glucogeen en insuline. Insuline stimuleert de lever / skeletspieren glucose op te nemen,
door glucose om te zetten in glucogeen (150 g max > vet). Wanneer de bloedsuikerspiegel te laag
wordt, wordt glucagon geproduceerd (glucogeen > glucose). Wanner de glucogeenvoorraad op is,
wordt overgeschakeld op vetverbranding (aminozuur + vetzuur + melkzuur = glucose)
Vetstofwisseling
In de lever worden vetten gevormd en afgebroken uit of tot vetzuren en glycerol / glucose. De lever
kan 75 g vet opslaan. Ook zet de lever cholesterol om in galzouten en andersom. Cholesterol zit in
celmembranen en is nodig om hormonen en vitamine D te produceren. Ook wordt cholesterol,
samen met bilirubine en galzouten in de vorm van gal uitgescheden. Galzouten emulgeren vet in de
maag, waardoor de lever niet alleen een uitscheidingsorgaan is, maar ook een spijsverteringsklier.
Gekristalliseerd cholesterol in de galblaas levert galstenen.
Eiwitstofwisseling
De lever vormt met aminozuren uit de poortader bijna alle plasma-eiwitten. Ook kan de lever
aminozuren omzetten in andere aminozuren. Eiwitten en aminozuren kunnen niet opgeslagen
worden, dus de lever breekt het teveel af. De afbraak van aminozuren heet desaminering
(aminozuur > ammoniak en glucose / brandstof. Ammoniak > ureum (CO(NH 2)2)).
Levercellen zijn in staat bepaalde lichaamsvreemde en/of schadelijke stoffen onwerkzaam te maken
en geschikt te maken voor de uitscheiding. 3 stoffen worden uitgescheden: ammoniak, urinezuur en
ureum.
Zoutwatervissen leven in een omgeving, die een hogere osmotische waarde hebben dan zichzelf
(hypotonisch). Hierdoor verliezen ze non-stop water en proberen ze dat ook te behouden. Het
tegenovergestelde geldt voor zoetwatervissen (hypertonisch), zij nemen actief zouten op, om hun
osmotische waarde te behouden. Zoutwatervissen scheiden ammoniak passief uit, zoetwatervissen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cilevanmarken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77858 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen